Hai mặt của quả nhãn
Nhãn là loại quả quen thuộc, ngon miệng và nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên với một số người thì lại cần phải thận trọng khi ăn nhãn.
Theo Lương y Phùng Tuấn Giang - Chủ tịch Viện Nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam, nhãn có chứa chất chống oxy hóa như polyphenol, có tác dụng chống lại các gốc tự do, viêm nhiễm, nhiễm trùng và stress oxy hóa. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Molecules đã xác định 4 polyphenol và flavonoid có hàm lượng cao nhất trong quả nhãn đó là axit gallic ethyl gallate, corilagin và axit ellagic.
Các nghiên cứu còn cho thấy nhãn có đặc tính chống viêm và có thể làm tăng hoạt động của các enzym chống oxy hóa, bao gồm catalase, superoxide dismutase và glutathione peroxidase. Chất chống oxy hóa trong long nhãn cũng có thể giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch và có tác dụng chống lão hóa khác, chẳng hạn như ngăn ngừa loãng xương.
Trong Đông y, nhãn còn được sử dụng làm thuốc với tên gọi long nhãn hay long nhãn nhục, là cùi nhãn sấy khô. Trong y học cổ truyền, long nhãn có vị cam (ngọt), tính ôn (ấm), quy các kinh tâm, tỳ. Nó có tác dụng ích tỳ trường trí (ích trí), dưỡng tâm bổ huyết.
Long nhãn để chữa các chứng bệnh như: đau và sưng, đau dạ dày, mệt mỏi, suy nhược thần kinh, mất ngủ, căng thẳng, giảm trí nhớ và nhận thức…
Tuy nhiên, lương y Phùng Tuấn Giang lưu ý, mỗi ngày, chúng ta có thể ăn khoảng 200 - 300g nhãn, nếu ăn quá nhiều có thể bị nóng (nhãn có tính ấm), mất cân bằng âm dương trong cơ thể.
Phụ nữ có thai hạn chế ăn nhãn
Với phụ nữ có thai, nếu ăn lượng vừa đủ trong ngày, nhãn sẽ đem đến những tác dụng như nâng cao sức khỏe, cải thiện tiêu hóa, bổ sung vitamin… Tuy nhiên, nếu mẹ bầu ăn quá nhiều nhãn cùng lúc và ăn liên tục nhiều ngày sẽ có thể bị nóng gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, thậm chí là xuất huyết và gây sảy thai.
Không nên ăn nhãn trong thời điểm mẹ bầu có dấu hiệu dọa sảy thai, mắc tiểu đường thai kỳ, tăng huyết áp, đang bị dị ứng mẩn ngứa. Đặc biệt là phụ nữ có thai thời kỳ đầu đến 7-8 tháng, càng phải kiêng ăn long nhãn.
Người bệnh tăng huyết áp, gan nhiễm mỡ
Nhãn là loại quả mà người bị bệnh tăng huyết áp không nên ăn vì trong những loại quả này có tính nhiệt cao, nếu ăn vào sẽ gây áp lực cho tim mạch, dẫn đến tăng huyết áp, không tốt cho sức khỏe.
Người bị mụn nên kiêng nhãn tươi
Quả nhãn chứa nhiều khoáng chất, vitamin A, C, kali, photpho, magie và sắt. Do vậy, ăn nhãn sẽ có nhiều chất dinh dưỡng, bồi bổ cho sức khỏe. Tuy nhiên, loại quả này lại được cho là nguồn cơn gây ra mụn nhọt, mẩn ngứa nếu ăn nhiều.
Nhưng nếu dùng long nhãn để ngâm rượu thì nó lại giúp bạn làm đẹp da. Hỗn hợp này có khả năng chống lão hóa nên giúp tăng cường sức khỏe cho da, đặc biệt là đối với da ở khu vực mắt, nó giúp làm giảm nếp nhăn và làm sáng da.
Người béo phì nên ăn ít nhãn
Dân gian có câu: Vài quả nhãn bằng cả bát cơm. Điều đó cho thấy, nhãn có nhiều chất dinh dưỡng và chất sơ. Nếu người béo phì ăn nhiều nhãn, lượng đường trong quả này tích tụ trong cơ thể, sẽ gây ra béo phì nặng hơn. Ngoài ra, do quả nhãn có tính ôn nên người béo phì ăn nhãn sẽ gây nóng trong người, mụn nhọt nhiều hơn.
Bệnh nhân tiểu đường kiêng ăn nhãn
Nếu người bệnh đang kiểm soát được đường huyết tốt thì người bệnh có thể ăn những loại quả gây tăng đường huyết cao như: nhãn, vải, nho, mít, dưa hấu. Những loại quả này người bệnh có thể ăn được nhưng phải trong mức độ giới hạn.
Những người không kiểm soát được đường huyết (bao gồm đường huyết lúc đói cao và đường huyết sau ăn cao) thì không nên, hoặc nên hạn chế những thực phẩm làm tăng đường huyết cao này. Vì tăng đường huyết sau ăn là một trong những nguyên nhân gây nên những biến chứng của bệnh đái tháo đường.
Những người kiểm soát đường huyết kém không nên ăn nhãn. Lượng đường trong nhãn cao tích lũy trong cơ thể cũng dẫn đến không tốt cho người bệnh.