Thắt ống động mạch thành công cho trẻ sơ sinh 10 ngày tuổi

Chào đời non tháng ở tuần thứ 34 thai kỳ với cân nặng 1,9 kg và bị suy hô hấp nặng, bé Trần Minh K. (xã Quỳnh Sơn, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang) được đưa về Khoa Sơ sinh, Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang để chăm sóc đặc biệt và duy trì thở máy. Tuy nhiên, khi vừa sinh ra trái tim em đã bị khiếm khuyết “còn ống động mạch” kích thước lớn… Thật may mắn khi em đã được các bác sĩ phẫu thuật thắt ống động mạch thành công để được lớn lên với một trái tim khoẻ mạnh.

Còn ống động mạch thường gặp ở trẻ đẻ non. Khi ống động mạch không tự đóng lại sẽ phải điều trị nội khoa bằng thuốc và can thiệp phẫu thuật khi phương pháp nội khoa thất bại. Với bé Minh K., trong quá trình nuôi dưỡng, qua siêu âm, thăm khám, các bác sĩ nhận thấy ống động mạch của bé không đóng lại dù đã được điều trị nội khoa tích cực bằng thuốc. Sau 10 ngày được chăm sóc đặc biệt tại Khoa Sơ sinh, tình trạng của bé vẫn không cải thiện, trẻ không cai được máy thở, thất trái - nhĩ trái giãn, còn ống động mạch kích thước lớn đường kính 5,5 mm, ở trẻ có dấu hiệu suy tim và tăng áp phổi.

Theo các bác sĩ, trường hợp này cần phải phẫu thuật sớm vì bệnh còn ống động mạch nếu để kéo dài sẽ gây ra nhiều biến chứng và có thể dẫn tới nguy cơ tử vong. Can thiệp bằng ngoại khoa là giải pháp bắt buộc và cũng là cơ hội sống duy nhất đối với bé.

Nhận thấy đây là một trường hợp phức tạp và có nhiều nguy cơ vì Minh K. còn quá nhỏ, vừa tròn 10 ngày tuổi, hơn nữa lại sinh thiếu tháng với cân nặng thấp, các bác sĩ Bệnh viện đã hội chẩn liên khoa. Sau khi cân nhắc tất cả các yếu tố nguy cơ, ngày 11/8, Bệnh viện quyết định tiến hành phẫu thuật tim kín thắt ống động mạch, phương pháp gây mê nội khí quản cho trẻ.

Trải qua hơn 1 giờ căng thẳng trong Phòng mổ, ca phẫu thuật thắt ống động mạch cho trẻ sơ sinh 10 ngày tuổi đã thành công tốt đẹp, mạch, huyết áp và nhịp tim bệnh nhi ổn định. 10 ngày sau cuộc đại phẫu, trẻ đã cai được máy thở, tự thở kết hợp nuôi dưỡng qua ống Sonde dạ dày và sẽ được xuất viện khi tình trạng sức khoẻ hoàn toàn ổn định.

Bác sĩ CKI Nguyễn Minh Cường, Phó Giám đốc Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang, phụ trách mổ chính cho Minh K. chia sẻ: “Việc phẫu thuật tim ở trẻ sơ sinh nhẹ cân, non tháng như thế này thường gặp rất nhiều khó khăn và đội ngũ y bác sĩ cũng phải chuẩn bị sẵn sàng các biện pháp dự phòng khác. Không chỉ gây mê hồi sức, đặt ống nội khí quản, kiểm soát huyết động, kiểm soát các thông số máy thở phức tạp mà từng thao tác phẫu thuật cũng phải hết sức tỉ mỉ và thận trọng… Với trẻ sơ sinh non tháng tổ chức cơ tim và tổ chức phần mềm còn non nớt, phẫu trường hẹp, nếu không cẩn thận làm vỡ ống động mạch có thể khiến trẻ bị ngừng tim ngay lập tức”.

Cũng theo BS Nguyễn Minh Cường: Nếu được phát hiện và can thiệp sớm, 98% bệnh nhi tim bẩm sinh có thể chữa được và trở về cuộc sống như người bình thường. Với những trẻ đã được phẫu thuật tim bẩm sinh cần có chế độ chăm sóc, dinh dưỡng đặc biệt sau phẫu thuật. Các bậc phụ huynh cần tuyệt đối tuân theo chỉ định của bác sĩ để tránh những biến chứng có thể xảy ra, thường xuyên cho trẻ đi tái khám định kỳ 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng hoặc 1 năm/lần cho tới khi sức khoẻ trẻ hoàn toàn ổn định.

Với các bà mẹ mang thai nên đi sàng lọc trước sinh ngay khi bé còn trong bụng mẹ tại các cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị hiện đại phát hiện tim bẩm sinh để phát hiện sớm bệnh lý và định hướng sẵn sàng xử trí trong khi sinh hoặc điều trị sau khi trẻ sinh ra.

Bên cạnh đó, ngoài thăm khám lâm sàng bởi các bác sĩ sơ sinh thì việc sàng lọc sau khi sinh cho trẻ chào đời đủ tháng hoặc non tháng bằng các xét nghiệm, thăm dò chức năng (siêu âm tim, điện tim, X.quang) cũng rất quan trọng nhằm phát hiện và đưa những trường hợp bị bệnh tim bẩm sinh vào danh sách theo dõi, khám định kỳ, thực hiện chỉ định mổ ở thời điểm thích hợp, tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.

T. Linh