Cần tháo gỡ cho một dự án tâm huyết trên vịnh Hạ Long
Một dự án tiêu tốn gần 50 tỷ đồng của doanh nghiệp, cùng bao nhiêu tâm huyết, được đánh giá là khả thi, góp phần đa dạng hóa các sản phẩm du lịch trên vịnh Hạ Long…., nhưng 7 năm qua vẫn bên bờ phá sản vì vướng mắc… thủ tục.
Từ ý tưởng đến dự án khả thi
Vụng Cặp Táo thuộc vùng lõi của Di sản Thiên nhiên Thế giới Vịnh Hạ Long, nằm trên tuyến tham quan số 1, gồm Thiên Cung - Đầu Gỗ - Ba Hang.
Trước bối cảnh năm 2015 các hoạt động kinh doanh mua bán hải sản tại các bè nuôi trên vịnh Hạ Long khá lộn xộn. Hầu hết các hộ này không có giấy phép kinh doanh, hoặc số ít có giấy phép kinh doanh nhưng lại kinh doanh sai địa điểm cấp phép. Nhận thấy sự đa dạng về các loại hình du lịch trên vịnh Hạ Long cùng lượng du khách liên tục tăng cao, thì việc bổ sung thêm điểm dịch vụ du lịch trên vịnh đáp ứng các tiêu chuẩn kinh doanh du lịch, an toàn vệ sinh, môi trường, phù hợp với các quy hoạch liên quan, đặc biệt góp phần bảo tồn, xây dựng phát huy hình ảnh đẹp đối với du khách trong quá trình khai thác du lịch của một di sản – kỳ quan thiên nhiên thế giới là rất cần thiết.
Được sự đồng ý của UBND tỉnh, tháng 9/2015, Công ty cổ phần Đại Yên đã nghiên cứu vị trí, ý tưởng quy hoạch, dự án đầu tư điểm dịch vụ du lịch trên vịnh Hạ Long để phục vụ du khách tham quan, trải nghiệm, mua sắm.
Tháng 6/2016, UBND tỉnh quyết định bổ sung Quy hoạch chi tiết Bảo tồn và phát huy giá trị Di sản vịnh Hạ Long đến năm 2020 có bổ sung điểm dừng nghỉ, dịch vụ, tham quan du lịch kết hợp mua bán hải sản, giới thiệu sản phẩm trên vịnh Hạ Long. Căn cứ vào đó, tháng 10/2016, UBND thành phố Hạ Long ra quyết định phê duyệt Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 điểm dừng chân, dịch vụ, tham quan kết hợp mua bán hải sản, giới thiệu sản phẩm tại vụng Cặp Táo trên vịnh Hạ Long.
Tháng 11/2016, UBND tỉnh Quảng Ninh có quyết định 3990/QĐ-UBND phê duyệt chủ trương đầu tư dự án cho Công ty cổ phần Đại Yên với quy mô sử dụng mặt nước 20.000 m2 tại vụng Cặp Táo với công suất đón 800 khách/ngày.
Tháng 10/2018, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có công văn số 4921 gửi UBND tỉnh Quảng Ninh thống nhất với đề nghị thỏa thuận dự án trên và đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh triển khai thí điểm hoạt động dự án này trong 1 năm, sau thời gian thí điểm cần tiến hành kiểm tra, đánh giá, tổng kết về hiệu quả, tác động của dự án, nhất là tác động tới môi trường vịnh Hạ Long để làm cơ sở đề xuất về việc tiếp tục triển khai dự án.
Tháng 7/2019, Bộ Tài nguyên và Môi trường có Quyết định 1776/QĐ-BTNMT về việc giao 2 ha biển để làm thí điểm thực hiện dự án đầu tư điểm dừng chân, tham quan du lịch tại vụng Cặp Táo cho Công ty cổ phần Đại Yên.
Sau này dự án có một số điều chỉnh đều được chính quyền địa phương thực hiện đúng thủ tục theo quy định của pháp luật. Chủ đầu tư đã thực hiện đầy đủ các bước thực hiện dự án như đánh giá tác động môi trường, được cấp giấy chứng nhận về phòng cháy chữa cháy.
Chưa được đánh giá đã có nguy cơ “chết yểu”
Ông Bùi Đức Long, Giám đốc Công ty cổ phần Đại Yên chủ đầu tư dự án Điểm dừng chân, tham quan du lịch ở vụng Cặp Táo cho biết: Bộ hồ sơ pháp lý dự án của công ty từ năm 2015 trở lại đây với gần 30 quyết định, công văn chỉ đạo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Tài nguyên và Môi trường, của chính quyền 2 cấp UBND tỉnh Quảng Ninh, UBND thành phố Hạ Long và nhiều sở, ngành của Quảng Ninh.
“Số tiền đầu tư vào dự án Điểm dừng chân, dịch vụ, tham quan kết hợp mua bán hải sản, giới thiệu sản phẩm tại vụng Cặp Táo đã lên tới gần 50 tỷ đồng. Vậy mà đến nay, dự án rơi vào cảnh “chênh vênh” giữa một vùng biển lặng gió” – ông Long nói.
Tìm hiểu từ phía chủ đầu tư, được biết sau khi được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp phép hoạt động thí điểm vào năm 2020 và gia hạn tiếp thêm trong năm 2021, song cả 2 năm đó, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên ngành du lịch cả nước gần như bị đóng băng, doanh nghiệp không có khách nên không thể thực hiện việc đánh giá theo hướng dẫn của chính quyền địa phương.
Tại bản kết luận số 31 ngày 15/11/2020, Thanh tra tỉnh Quảng Ninh cũng cho rằng, nguyên nhân chưa thể đánh giá được dự án là do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, không có khách đến tham quan nên Công ty cổ phần Đại Yên phải tạm dừng hoạt động nên chưa có cơ sở để đánh giá về hiệu quả, tác động của dự án, nhất là tác động về môi trường vịnh Hạ Long.
Ngày 18/7/2022, Ban Quản lý vịnh Hạ Long đã có văn bản yêu cầu doanh nghiệp dừng các hoạt động đón khách do đã hết thời gian thí điểm để chờ cơ quan có thẩm quyền xem xét, thẩm định, đánh giá và cấp phép hoạt động.
Thận trọng với di sản
Chia sẻ về dự án nhiều năm tâm huyết, ông Bùi Đức Long, Giám đốc Công ty cổ phần Đại Yên, cho biết: Công ty đã thực hiện nghiêm túc các bước đầu tư dự án đảm bảo trong quá trình triển khai thực hiện dự án không làm ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, đến nền đáy vịnh Hạ Long và không tác động đến các yếu tố gốc của Di sản vịnh Hạ Long. Các hoạt động lắp đặt, đấu nối các hợp phần của công trình được thực hiện ngay từ trên bờ trước khi kéo ra điểm được cấp phép để neo đậu.
Trong quá trình tổ chức thực hiện công ty đã lựa chọn các vật liệu có tính bền vững và an toàn đối với môi trường và thân thiện với tự nhiên như toàn bộ hệ thống nổi được làm từ nhựa composite, cố định hệ thống nổi bằng các loại thép và gỗ tự nhiên. Đầu tư hệ thống pin năng lượng phục vụ nhu cầu điện của công ty, hoàn toàn không dùng máy phát làm phát sinh ô nhiễm tiếng ồn và phát sinh các chất thải độc hại ra môi trường. Về tổng thể dự án được nghiên cứu, neo đậu trong một vụng kín không làm ảnh hưởng đến cảnh quan chung của di sản. Màu sắc của toàn bộ công trình dự án hài hòa với cảnh quan thiên nhiên. Công trình dự án được đặt trên hệ nổi không tác động trực tiếp nên nền đáy di sản.
Dự án được đầu tư đầy đủ hệ thống thu gom xử lý nước thải sinh hoạt, có hệ thống xử lý chất thải nhà vệ sinh đạt yêu cầu theo quy định hiện hành. Công ty thực hiện việc quan trắc môi trường nước, môi trường không khí và hệ thống nước thải đầu ra đạt quy chuẩn môi trường theo quy định hiện hành.
Phía Ban Quản lý vịnh Hạ Long khẳng định dự án góp tạo ra sản phẩm du lịch hấp dẫn du khách thăm quan vịnh Hạ Long, sản phẩm của dự án góp phần lành mạnh hóa hoạt động kinh doanh dịch vụ, mua bán hải sản, đáp ứng nhu cầu thị yếu của du khách, hạn chế được các hành vi chèo kéo, chặt chém của các thuyền đò trước đây tồn tại trên vịnh, tạo thêm việc làm, thu nhập cho người dân, bao tiêu sản phẩm do ngư dân đánh bắt hợp pháp trên vịnh.
Ông Long bày tỏ: Chặng đường của dự án đã qua, dù trong khó khăn như đại dịch Covid-19 nhưng chúng tôi vẫn không nản lòng. Hơn lúc nào hết, chúng tôi mong Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Tài nguyên và môi trường, UBND tỉnh Quảng Ninh và các cơ quan chức năng tiếp tục tạo điều kiện để Công ty thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của dự án, mang lại một sản phẩm mới thu hút khách du lịch. Đồng thời, tạo động lực và niềm tin cho các chủ đầu tư, ổn định việc làm cho người lao động. Giúp doanh nghiệp phục hồi sau cơn bão đại dịch Covid-19.
Trong cuộc họp mới đây nhất giữa chủ đầu tư và đại diện UBND TP Hạ Long, về phía thành phố cũng khẳng định: Đến nay, Công ty đã chủ động phối hợp với các Sở, ngành, địa phương hoàn thiện báo cáo tổng kết hiệu quả của dự án nhất là tác động đến môi trường vịnh Hạ Long theo quy định về pháp luật Đầu tư, về Biển, PCCC. Dự án đã hoàn thành theo đúng tiến độ và đưa vào hoạt động thí điểm đúng quy định đã được UBND tỉnh phê duyệt. Việc Công ty đề nghị tiếp tục thực hiện dự án là có thể xem xét chấp thuận được.