Loay hoay quy hoạch bãi giữ xe
TP Hồ Chí Minh có khoảng 1 triệu ô tô nhưng lại thiếu trầm trọng các bãi giữ xe khu vực trung tâm (các quận 1,3,5,6,10…). Nhiều dự án thi công chậm, công trình đội vốn buộc phải tạm dừng thi công, thậm chí UBND TP HCM phải tính phương án thu hồi để tổ chức đấu thầu chọn chủ đầu tư lại từ đầu.
Hàng loạt dự án “án binh bất động”
Dự án “Xây dựng tầng ngầm bãi đậu xe, dịch vụ thương mại” tại Công viên Lê Văn Tám (quận 1, TP HCM) được khởi công từ tháng 8/2010, do Công ty CP Đầu tư phát triển không gian ngầm làm chủ đầu tư. Sau hơn 10 năm, hiện dự án này vẫn chưa triển khai thi công, dẫn đến có thời điểm bị UBND TP HCM chấm dứt hợp đồng và thu hồi. Tương tự, dự án bãi xe ngầm tại sân khấu Trống Đồng được UBND TP HCM cấp giấy chứng nhận cho Công ty TNHH Tập đoàn Đông Dương thực hiện từ năm 2008. Công trình có tổng vốn đầu tư gần 900 tỷ đồng được kỳ vọng bàn giao 7 tầng ngầm để xe hiện tại, bao gồm 3 tầng nổi để giải quyết chỗ để xe cho khoảng hơn 1.200 phương tiện (ô tô, xe máy) các loại. Thế nhưng, cũng như dự án bãi đậu xe ngầm tại Công viên Lê Văn Tám, công trình này vẫn “án binh bất động” cho đến nay. Nguyên do chủ yếu vì vướng mắc trong thủ tục, hồ sơ, chức năng hoạt động và nhiều bất cập khác, đã dẫn đến dự án bị Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM đề xuất thu hồi. Đến tháng 7/2019, UBND TP HCM ra “tối hậu thư” đồng ý cho chủ đầu tư tiếp tục thực hiện dự án nhưng phải khởi công trong năm 2020 và hoàn thành cuối năm 2022. Tuy nhiên, dự án vẫn đình trệ cho đến nay và nhiều nguy cơ cùng chung số phận như dự án bãi đậu xe ngầm tại Công viên Lê Văn Tám (quận 1).
Đối với 2 “siêu dự án” bãi giữ xe ngầm đình đám khác là bãi đậu xe ngầm ở Sân vận động Hoa Lư và Công viên Tao Đàn (đều thuộc quận 1, TP HCM) có tổng vốn đầu tư lên đến hơn 4.500 tỷ đồng, được kỳ vọng đủ sức chứa cho gần 8.000 phương tiện, trong đó đủ sức chứa cho gần 4.000 ô tô. Dù vậy, các dự án vừa qua cũng đã bị đề xuất chấm dứt đầu tư theo hình thức xây dựng - sở hữu - kinh doanh và bàn giao lại cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP HCM thực hiện lại khâu lập báo cáo nghiên cứu khả thi và đấu thầu tìm chủ đầu tư, cũng như hình thức đầu tư khác.
Đau đầu bài toán quy hoạch
Để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn về bãi đậu xe khu vực trung tâm, TP HCM vẫn phải chấp nhận cho một số tuyến đường được phép đậu, đỗ xe tạm thời vào từng thời điểm nhất định. Mới đây, Sở Giao thông vận tải (GTVT) TP HCM đã gửi công văn đến các đơn vị liên quan đề xuất về việc bổ sung thêm 31 tuyến đường tổ chức thu phí sử dụng tạm thời một phần lòng đường để đỗ ô tô. Trước đó, thành phố cũng trưng dụng 12 tuyến đường tại quận 1, 3 tuyến đường (quận 5) và 5 tuyến đường (quận 10) để cho phép làm bãi đậu xe ô tô tạm thời (có thu phí, để đảm bảo số thu đủ bù chi). Đồng thời, Sở GTVT TP HCM chủ trì cùng các đơn vị liên quan để thu phí sử dụng tạm thời lòng đường để đậu xe ô tô. Kể từ năm 2020, UBND thành phố đã giao trách nhiệm thu phí cho Công ty TNHH MTV dịch vụ công ích Thanh niên xung phong thành phố nhưng cũng nhiều lần phải tạm ngừng hoặc trì hoãn do chưa thống nhất được quy định hoặc phương án. Ngay cả sử dụng tạm thời nhiều tuyến đường và đồng thời lấp kín sức chứa của gần 100 tòa nhà cao tầng khu vực trung tâm, nhiều chuyên gia cho rằng mới chỉ đáp ứng được khoảng 30-40% các nhu cầu thường xuyên của phương tiện giao thông hiện nay tại TP HCM.
Không chỉ chịu áp lực trực tiếp về thiếu bãi đậu xe như hiện nay, qua mỗi năm, số xe mới vẫn tiếp tục tăng gây sức ép rất lớn đối với công tác quy hoạch bãi đậu xe”.
Theo Sở GTVT TP HCM, phương án xây các bãi xe thông minh cũng đã được tính đến, trong đó đã rà soát các vị trí sao cho phù hợp cảnh quan, mỹ quan đô thị, đồng thời đáp ứng nhu cầu dừng, đậu xe trong khu vực nội thành. Trước đó, có đơn vị cũng gửi văn bản đề xuất chính quyền TP HCM có thể tận dụng không gian phía trên của 2 kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè và Tàu Hủ - Bến Nghé đi qua nhiều quận trung tâm thành phố để làm các dàn đỗ xe thông minh, tuy nhiên hiện nay cũng mới chỉ dừng lại ở khâu nghiên cứu, đề xuất.
Giải pháp khả thi nhất giải quyết trước mắt cho nhu cầu về bãi đậu xe khu vực trung tâm TP HCM hiện nay vẫn là tận dụng các vị trí tạm thời để làm bãi đậu xe cho người dân. Theo ông Ngô Hải Đường - Trưởng Phòng Quản lý khai thác hạ tầng giao thông đường bộ thuộc Sở GTVT TPHCM, qua rà soát cũng như tham khảo ý kiến của các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, Sở đang xem xét một số vị trí khả thi để đầu tư xây dựng các bãi đậu xe lắp ghép gồm các khu vực Công viên 23 tháng 9, Công viên Lê Văn Tám và Công viên Tao Đàn... Sở đang đề xuất UBND thành phố và chờ chỉ đạo để triển khai trong thời gian tới.
Trong khi chưa thể triển khai được các “siêu dự án” bãi đậu xe ngầm, TP HCM vẫn phải nhờ vào khoảng trên 100 công trình cao tầng (quy mô từ 1-5 tầng hầm) tại khu vực trung tâm để giải quyết nhu cầu chỗ đậu xe cho hàng vạn phương tiện mỗi ngày, trong tổng số 9 triệu phương tiện đang được quản lý. Ghi nhận tại hầu hết các khu vực đường Nguyễn Thị Minh Khai, Trần Quốc Thảo, Lý Chính Thắng, Trương Định, Võ Văn Tần, tại các quận trung tâm đang chịu chung tình trạng “loạn” đậu xe trái phép trên lòng đường tại nhiều thời điểm trong ngày.