Trẻ nhập viện, tử vong tăng đột biến do mắc virus Adeno
Thông tin từ Bệnh viện Nhi trung ương, tính từ đầu tháng 8/2022 đến nay, số ca bệnh nhiễm virus Adeno - một trong những nguyên nhân gây viêm đường hô hấp ở người nhất là đối tượng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt chúng gây ra viêm phổi cho trẻ em với tỷ lệ tử vong từ 8-10% đang gia tăng đột biến.
Cụ thể, tính đến ngày 12/9/2022, tổng số ca nhiễm virus Adeno được ghi nhận tại Bệnh viện Nhi trung ương là 412 ca, nhiều hơn cả năm 2021 và tăng hơn 44,1% so với cùng kỳ, trong đó đã có 6 trường hợp bệnh nhân tử vong có nhiễm virus Adeno. Được biết, chỉ tính riêng trong tuần từ 5/9-11/9, cơ sở y tế này đã ghi nhận 151 trường hợp dương tính với virus Adeno, tăng gần 2,2 lần so với tuần trước đó.
Theo PGS.TS Lê Thị Hồng Hanh - Giám đốc Trung tâm Hô Hấp, Bệnh viện Nhi trung ương: Virus Adeno chia làm 7 nhóm từ A-G trong đó có hơn 50 tuýp gây bệnh ở người và có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan trong cơ thể. Các tổn thương thường gặp nhất do nhiễm virus Adeno là viêm đường hô hấp trên, viêm đường hô hấp dưới, viêm kết mạc mắt (đau mắt đỏ), các bệnh lý ở đường tiêu hóa (tiêu chảy, nôn, buồn nôn,…), viêm bàng quang, viêm não màng não,… Bệnh do virus Adeno gây ra xuất hiện quanh năm nhưng đặc biệt phát triển mạnh vào thời điểm giao mùa Xuân - Hè hoặc Thu - Đông.
Nguy hiểm hơn, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và nhiều cơ quan y tế trên thế giới đã từng đưa ra nhận định virus Adeno có khả năng là một trong những tác nhân gây ra căn bệnh viêm gan bí ẩn ở trẻ em thời gian qua.
Đơn cử, một nghiên cứu do Trung tâm kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh (CDC) của Mỹ cho thấy, gần 10 trẻ em ở bang Alabama mắc bệnh viêm gan không rõ nguyên nhân trong khoảng thời gian từ tháng 10/2021 đến tháng 2/2022 đều có kết quả xét nghiệm dương tính với mầm bệnh virus Adeno 41.
Chuyên gia y tế cho biết, virus Adeno lây truyền qua đường giọt bắn, qua đường hô hấp giữa người với người. Bệnh có thể lây qua niêm mạc khi bơi lội hoặc nguồn nước dùng trong sinh hoạt bị ô nhiễm, hoặc lây truyền khi người lành sử dụng chung những vật dụng cá nhân với người bệnh. Thời gian ủ bệnh khoảng từ 8-12 ngày.
Adeno có thể gây bệnh ở mọi đối tượng và mọi lứa tuổi tuổi (trẻ em hay gặp ở độ tuổi từ 6 tháng đến 5 tuổi). Trong đó, các đối tượng như trẻ em, người lớn tuổi, người bị bệnh mạn tính… thường có nguy cơ cao nhiễm virus này do có sức đề kháng kém. Riêng đối với trẻ em, bà Hanh thông tin: “Virus Adeno có khả năng lây lan nhanh trong cộng đồng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời như: Suy hô hấp, nhiễm khuẩn huyết, suy đa tạng. Bệnh còn có thể để lại các biến chứng lâu dài, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ như hội chứng viêm tiểu phế quản bít tắc sau nhiễm trùng, giãn phế quản, xơ phổi”.
TS. BS Lê Kiến Ngãi - Trưởng khoa Dự phòng và kiểm soát nhiễm khuẩn, Bệnh viện Nhi trung ương nhận định, số bệnh nhân mắc virus Adeno đến khám và điều trị tại bệnh viện đang gia tăng nhanh và khác với thông lệ.
“Hiện nay, quy trình ứng phó quản lý ca bệnh và dự phòng lây nhiễm tại Bệnh viện Nhi trung ương đã được kích hoạt. Tất cả các ca bệnh virus Adeno dương tính tại bệnh viện được hệ thống giám sát cập nhật hàng ngày kèm theo các thông tin dịch tễ và lâm sàng. Khuynh hướng dịch tễ ca bệnh virus Adeno được thông báo cập nhật đến toàn bộ bệnh viện hàng tuần. Khi có ca bệnh xuất hiện sẽ được thu dung điều trị tập trung tại Trung tâm bệnh nhiệt đới và Trung tâm hô hấp, không để ca bệnh virus Adeno lưu tại các đơn vị bệnh mạn tính, đơn vị có nguy cơ cao. Các phòng bệnh nhân virus Adeno được thiết lập theo đúng quy định phòng cách ly ca bệnh lây theo giọt bắn và tiếp xúc. Nhân viên y tế, người lao động được yêu cầu tuân thủ phòng ngừa chuẩn, dự phòng lây truyền qua giọt bắn và dự phòng lây truyền qua tiếp xúc, chú trọng vệ sinh tay, vệ sinh môi trường bề mặt. Bệnh nhân và người nhà được tuyên truyền, hướng dẫn, giáo dục sức khỏe để phòng bệnh và hạn chế lây lan trong bệnh viện” - bác sĩ Ngãi cho hay.
Khuyến cáo người dân về các biện pháp phòng virus Adeno cho trẻ, PGS. TS Lê Thị Hồng Hanh cho biết, phụ huynh cần cho trẻ bú sớm, ngay sau sinh, bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, bú kéo dài đến 2 tuổi đồng thời chuẩn bị cho trẻ chế độ ăn dặm hợp lý, đủ các thành phần dinh dưỡng, giữ gìn môi trường sống của trẻ sạch sẽ, thoáng mát, không có khói, bụi, khói thuốc lá và vệ sinh mũi họng cho trẻ thường xuyên: Nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý (với trẻ nhỏ), trẻ lớn hơn cho súc miệng nước muối sinh lý. Vệ sinh thân thể, rửa tay thường xuyên, cho trẻ mặc quần áo phù hợp với nhiệt độ môi trường, tránh để trẻ bị nhiễm lạnh. Cần đeo khẩu trang khi trẻ ra ngoài, tránh tiếp xúc với trẻ em bị ốm, bệnh. Tiêm vaccine phòng bệnh đầy đủ, đúng lịch theo chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia.
“Nếu trẻ có biểu hiện bất thường về hô hấp, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra” - bà Hanh khuyến cáo.
TS. BS. Lê Kiến Ngãi cũng thông tin thêm, hiện tại ở Việt Nam, chưa có vaccine phòng virus Adeno, vì thế cách tốt nhất để kiểm soát bệnh lây lan là phát hiện sớm, cảnh giác với các yếu tố lâm sàng, yếu tố dịch tễ để không bỏ lỡ xét nghiệm; tuân thủ các biện pháp dự phòng thường uy đồng thời tuân thủ tiêm chủng các vaccine phòng bệnh đang sẵn có.