Bệnh sốt xuất huyết: Không chủ quan, tự điều trị tại nhà

Theo số liệu từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM, tính từ đầu năm đến nay, trên địa bàn thành phố ghi nhận 64.461 trường hợp mắc SXH, tăng hơn 7 lần so với cùng kỳ năm 2021; trong đó số ca SXH nặng là 1.423 ca. Tỷ lệ ca nặng trên tổng số ca mắc SXH là 2,2%, tăng hơn 3,6 lần so với cùng kỳ năm 2021. Tổng số ca tử vong do SXH từ đầu năm đến nay là 26 trường hợp, tăng 21 ca so với cùng kỳ năm 2021. Khoảng 75% số trường hợp tử vong do SXH là người lớn.

Theo BS CK2 Nguyễn Minh Tiến - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TPHCM), hiện nay, số ca SXH đang có xu hướng giảm, nhưng lượng trẻ nhập viện trong tình trạng nặng vẫn ở mức cao. Điển hình, trong tháng 8 và tháng 9 lượng bệnh nhân nhập viện gấp đôi so với những năm trước, còn hiện tại là tăng 1,5 lần, tức là con số có giảm nhưng vẫn ở mức tăng so với những năm trước.

Ghi nhận tại các bệnh viện tuyến cuối điều trị SXH ở TPHCM cho thấy, rất nhiều bệnh nhân mắc SXH được đưa vào viện muộn trong tình trạng nặng, sốc. Tại Khoa Nhiễm của Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TPHCM) đang điều trị cho 88 trường hợp, trong đó có 12 trường hợp thở máy và thở CPAP, ở khoa Hồi sức đang điều trị cho 8 trường hợp và khoa Cấp cứu có 5 trường hợp. bệnh viện đã phải tăng cường thêm các máy thở, máy lọc máu, ECMO để có thể điều trị cho các bệnh nhân nặng. Thời gian cao điểm, bệnh viện phải tiến hành điều trị nội trú cho hơn 300 bệnh nhi. Đa số trẻ được chuyển từ các tỉnh lân cận lên và nhập viện muộn trong tình trạng nặng…

Thực tế cho thấy, người dân vẫn còn rất chủ quan trước bệnh SXH, rất nhiều trường hợp được nhập viện khi bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo nặng do phụ huynh không phát hiện bệnh kịp thời. Mới đây, tại Bệnh viện Nhi đồng 1 (TPHCM), một bệnh nhi 8 tuổi bị sốc SXH ngày thứ 6 và được chẩn đoán bị ngưng tim, ngưng thở trước khi nhập viện.

Theo đó, bệnh nhi bị SXH từ ngày thứ 1-3 bắt đầu có biểu hiện sốt cao liên tục, có đáp ứng với thuốc hạ sốt, bệnh nhân không ho và không sổ mũi. Tới ngày thứ 4 - 5, bệnh nhi tiếp tục sốt và kèm theo đau bụng, nôn ói và mệt nhiều. Tới ngày thứ 6 của bệnh, bệnh nhi được đưa đến bệnh viện để điều trị nhưng do tình trạng bệnh quá nặng nên bệnh nhân đã tử vong trước khi nhập viện.

Có 2 nguyên nhân thường gặp nhất khiến trẻ bị SXH nhập viện trễ trong thời gian gần đây. Nguyên nhân đầu tiên là do phụ huynh chủ quan. Rất nhiều phụ huynh khi con có các dấu hiệu cảnh báo bệnh như sốt, mệt mỏi nhưng không nghĩ con mắc SXH mà lại nghĩ con chỉ bị cảm cúm thông thường và tự mua thuốc về điều trị. Tới khi trẻ trở nặng thì mới đưa con nhập viện. Nguyên nhân thứ hai là phụ huynh đã đưa trẻ tới bệnh viện sớm khi xuất hiện các dấu hiệu của bệnh nhưng lại đưa tới các phòng mạch tư không có chuyên khoa nhi nên bị chẩn đoán nhầm bệnh SXH thành các bệnh như viêm hô hấp trên hoặc bệnh tiêu chảy. Đồng thời, phụ huynh không được dặn dò kỹ cho nên khi con trở nặng thì phụ huynh mới cho con nhập viện.

Theo bác sĩ Nguyễn Minh Tiến, để giảm tỷ lệ trẻ nhập viện trong tình trạng nặng, cần tăng cường truyền thông cho phụ huynh hiểu rõ hơn về bệnh SXH. Thậm chí, các bác sĩ cần phải phát phiếu nêu rõ các dấu hiệu cảnh báo bệnh và cảnh báo bệnh nặng cho phụ huynh để có thể phát hiện bệnh sớm.

BS.CK2 Nguyễn Minh Tiến - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TPHCM) khuyến cáo, khi SXH trở nặng, trẻ thường có các dấu hiệu cảnh báo như quấy khóc, bứt rứt, li bì, chảy máu cam, răng, xuất huyết tiêu hóa, ói ra máu, đi cầu phân đen, tay chân lạnh, không chơi, bỏ bú, trẻ sốt cao liên tục, không đáp ứng thuốc hạ sốt hoặc hạ sốt được 10-20 phút lại sốt lại hoặc hết sốt ở ngày bệnh thứ 3 đến 6... Lúc này, cần cho bệnh nhân nhập viện nhanh nhất có thể ngay cả trong đêm.

M.K