Đau đầu với đấu thầu thuốc

Mất thời gian với đấu thầu thuốc

Theo các quy định hiện hành về đấu thầu thuốc, danh mục mua sắm thuốc được chia nhỏ ra nhiều hình thức: tập trung cấp địa phương, tập trung cấp quốc gia, đàm phán giá, bệnh viện tự tổ chức mua sắm.... Thế nhưng, khi bàn về đấu thầu mua sắm thuốc, rất nhiều bệnh viện cho rằng, các bệnh viện đang tốn nhiều thời gian cho đấu thầu thuốc. Băn khoăn về quy định đấu thầu mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế, bà Hoàng Thị Diễm Tuyết - Giám đốc Bệnh viện Hùng Vương (TPHCM) khẳng định: Chúng tôi được đào tạo là bác sĩ, điều dưỡng, y tế, hộ sinh chứ không được đào tạo kinh tế. Vì nhiệm vụ chúng tôi phải đi học để triển khai đấu thầu. Khi thực hiện có thể không tránh được những sai sót. “Liệu có nên bỏ đấu thầu về vật tư, trang thiết bị y tế, vì các nước châu Âu đã bỏ thực hiện đấu thầu” – bà Tuyết nói.

Ông Trần Văn Khanh - Giám đốc Bệnh viện Lê Văn Thịnh cũng cho rằng, việc đấu thầu thuốc, vật tư y tế hàng năm mất thời gian khoảng 4 - 6 tháng. Các gói thầu nên kéo dài thời gian đấu thầu 2 năm 1 lần. Khoảng thời gian 2 năm thì sự chênh lệch biến đổi về giá không nhiều. Về đấu thầu mua sắm thuốc, ông Đặng Huy Quốc Thịnh - Phó Giám đốc Bệnh viện Ung Bướu TPHCM cho rằng, phần lớn thuốc dùng chuyên khoa ung bướu là các thuốc nhập khẩu, rất ít thuốc được sản xuất trong nước. Thiếu thuốc cung ứng, buộc bệnh viện phải chuyển phác đồ điều trị khác để thay thế. Nhằm hạn chế thiếu thuốc, Bệnh viện Ung Bướu TPHCM tổ chức đấu thầu một số thuốc. Thế nhưng, khi tổ chức lại không có nhà thầu tham dự, thậm chí không lựa chọn được nhà thầu dẫn đến một số mặt hàng thuốc phải đấu thầu rất nhiều lần. Hơn nữa, yêu cầu khi đấu thầu thuốc thì thuốc nào hết hạn phải gia hạn đăng ký thuốc. Việc gia hạn đăng ký thuốc mất rất nhiều thời gian.

Gỡ vướng đấu thầu

Theo ngành y tế TPHCM, tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn còn diễn biến khó lường, vì vậy công tác dự báo nhu cầu thuốc, vaccine cho nhu cầu khám bệnh, chữa bệnh gặp khó khăn. Bên cạnh đó, bệnh sốt xuất huyết hết sức phức tạp nên nhu cầu về dịch truyền, dung dịch cao phân tử… tăng cao cũng ảnh hưởng đến khả năng cung ứng. Nhằm hạn chế tình trạng thiếu thuốc và đơn giản hóa đấu thầu thuốc, ông Trần Văn Khanh - Giám đốc Bệnh viện Lê Văn Thịnh kiến nghị, ở cấp quốc gia nên mở rộng cho các tuyến tỉnh, thành phố đàm phán giá, việc này sẽ rút ngắn được thời gian, công sức và lựa chọn được sản phẩm như mong muốn của cơ sở.

Trước những băn khoăn của đại diện các bệnh viện về tình trạng đấu thầu mua sắm thuốc, Sở Y tế TPHCM chỉ ra nguyên nhân khiến công tác này khó triển khai nhanh. Theo đó, tình hình biến động về sử dụng thuốc, khó dự đoán cho các cơ sở y tế và cơ sở kinh doanh dược. Trong khi đó, việc sản xuất của các doanh nghiệp cũng cần phải có dự trù để lập kế hoạch sản xuất. Do đó, dẫn đến sản xuất thuốc không kịp đáp ứng nhu cầu. Thậm chí có nguy cơ xảy ra tình trạng thiếu thuốc cục bộ, nhất là đối với các thuốc nhập khẩu. Tiến độ cấp số đăng ký lưu hành của thuốc còn chậm, chưa đáp ứng nhu cầu vận hành và thực hiện các gói thầu cung ứng của các đơn vị. Vấn đề bất cập trong quản lý giá thuốc, xây dựng giá kế hoạch trong đấu thầu khiến giá thuốc bị đóng khung qua nhiều năm, trong khi tình hình thị trường đang biến động rất lớn về giá nguyên liệu đầu vào, giá các dịch vụ bổ trợ cho sản xuất đang có khuynh hướng tăng.

Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM cho biết, Sở đang nắm bắt nhanh tình hình thiếu thuốc trên địa bàn. Cụ thể, xây dựng phần mềm báo cáo thiếu thuốc, thành lập tổ theo dõi tình hình cung ứng thuốc trên địa bàn, thành lập tổ tư vấn giải quyết các vướng mắc liên quan đến công tác đấu thầu, cung ứng và thanh toán công nợ thuốc. Tổ chức các hội đồng chuyên gia theo từng chuyên khoa để rà soát, cập nhật lại các thuốc thuộc danh mục thuốc hiếm trong các phác đồ điều trị, xây dựng các thuốc thay thế mang tính khoa học, phù hợp với tình hình cung ứng thuốc. Bên cạnh đó, Sở Y tế đang đề xuất mở rộng danh mục đấu thầu tập trung cấp địa phương nhằm phòng, chống các bệnh không lây nhiễm; đẩy mạnh quản lý, điều trị các bệnh không lây nhiễm, bệnh mạn tính, chăm sóc dài hạn tại y tế cơ sở. Ngoài ra, Sở Y tế TPHCM còn kiến nghị hỗ trợ ngân sách cho ngành y tế trong việc dự trữ một số thuốc hiếm trong công tác cấp cứu người bệnh. Tiếp tục rút ngắn thời gian gia hạn số đăng ký đối với các thuốc đã hết hạn số đăng ký. Xem xét và rút ngắn thời gian cấp phép nhập khẩu chuyến đối với những thuốc chưa có số đăng ký.

Chia sẻ với những khó khăn của các bệnh viện, bà Phạm Khánh Phong Lan - Đại biểu Quốc hội, Phó Chủ tịch Hội dược học Việt Nam nhấn mạnh: “Đấu thầu thuốc mất thời gian, mất con người cả về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Nên chăng không bắt buộc đấu thầu mà có nhiều cơ chế làm sao cho bệnh viện lựa chọn. Theo tôi, bệnh viện công được hoạt động theo cơ chế như bệnh viện tư, được quyết định mọi việc”.

THANH GIANG