Cúm mùa gia tăng mạnh, xét nghiệm có thực sự cần thiết?

Những ngày này, nhiều bệnh viện trên địa bàn Hà Nội liên tục ghi nhận các ca nhập viện liên quan đến đường hô hấp, đặc biệt là trẻ em.

Tại khoa Nhi, Bệnh viện E, số lượng ca thăm khám liên quan đến bệnh cúm RSV, sốt xuất huyết… lên đến 100-150 ca/ngày. Tương tự, tại khoa Nhi, Bệnh viện đa khoa Đống Đa (Hà Nội) cũng ghi nhận trung bình từ 70-80 bệnh nhi thăm khám, trong đó phần lớn có các triệu chứng như ho, sốt, hắt hơi, sổ mũi, đau đầu, đau người,…

Bác sĩ Lê Văn Thiệu (Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) cho hay, virus cúm có 3 tuýp khác nhau là A, B, C. Trong đó, loại có độc tính cao nhất là cúm A.

Virus cúm A lại có nhiều chủng khác nhau và được gọi tên từ 2 kháng nguyên H và N có trên bề mặt của nó. Có 15 loại kháng nguyên H (H1-H15) và 9 loại kháng nguyên N (N1-N9). Những cách tổ hợp khác nhau của hai loại kháng nguyên này tạo nên các phân tuýp khác nhau của virus cúm A. Virus cúm A hiện nay đang lưu hành ở nước ta là virus cúm mùa có độc lực thấp, khác với cúm A độc lực cao như cúm gia cầm.

Triệu chứng của bệnh cúm mùa rất khó phân biệt với các bệnh đường hô hấp khác với các biểu hiện như: sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, sổ mũi, đau họng và ho. Do đó khi có dấu hiệu mắc bệnh cúm người dân nên đến các cơ sở y tể để được chẩn đoán và điều trị. Hiện nhiều người có biểu hiện nghi cúm đã tự ý tìm mua những bộ xét nghiệm về cúm cũng như tự ý sử dụng Tamiflu để điều trị bệnh.

Bên cạnh đó, bác sĩ cũng khuyến cáo, ngoài bệnh cúm, thời điểm giao mùa sang mùa đông xuân, người dân cần phòng tránh các bệnh truyền nhiễm khác như sởi, thủy đậu, ho gà,… Bởi thời điểm này, nhiệt độ xuống thấp, tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho việc phát triển, lây nhiễm của virus, vi khuẩn.

Trong khi đó, các bệnh truyền nhiễm khác như Covid-19 vẫn đang còn nhiều diễn biến phức tạp. Bệnh sốt xuất huyết vẫn đang gia tăng về số lượng. Mới đây, số lượng bệnh nhân nhiễm virus Adenovirus vẫn đang ở mức cao. Hiện dịch bệnh có nhiều diễn biến phức tạp và khó lường, nguy cơ dịch chồng dịch là hiện hữu, do vậy người dân và hệ thống y tế dự phòng cần phải chủ động phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm.

Cũng theo số liệu thống kê từ Bộ Y tế, hàng năm nước ta vẫn ghi nhận từ 600.000 - 1.000.000 trường hợp mắc cúm mùa. Số trường hợp mắc hội chứng cúm hiện nay không có sự khác biệt so với những năm trước đây. Tuy nhiên số nhập viện có xu hướng gia tăng tại một số bệnh viện tuyến cuối, trong đó phần lớn là các trường hợp nhiễm cúm A độc lực thấp.

Về tự xét nghiệm cúm, các chuyên gia khuyến cáo người dân không tự xét nghiệm vì có thể kết quả sai dẫn đến tự điều trị bệnh sai… Tại các cơ sở y tế, tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định có nên xét nghiệmhay không. Việc xét nghiệm tràn lan không đúng chỉ định vừa gây lãng phí vừa có thể có kết quả không chính xác.

Cũng theo đánh giá của các chuyên gia y tế, việc xét nghiệm cúm chỉ nên thực hiện cho các trường hợp cần nhập viện điều trị, còn các các trường hợp theo dõi tại nhà, xét nghiệm cúm là không cần thiết.

Để chủ động phòng tránh dịch bệnh mùa đông xuân, Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế đã khuyến cáo người dân cần quan tâm, chủ động thực hiện các biện pháp nâng cao sức khỏe, phòng chống dịch bệnh bằng một số biện pháp như sau:

• Tiêm chủng đầy đủ các loại vaccine phòng bệnh theo đúng lịch, nhất là các đối tượng có sức đề kháng kém như trẻ em (đối với các bệnh có vaccine phòng bệnh như: sởi, rubella, ho gà, não mô cầu, thủy đậu, cúm ...).
• Giữ ấm cơ thể khi thời tiết chuyển lạnh; ủ ấm cho trẻ em khi đi xe máy, ra ngoài trời; khi làm việc ngoài trời, ra ngoài trời vào ban đêm, sáng sớm phải mặc đủ ấm, lưu ý giữ ấm bàn chân, bàn tay, ngực, cổ, đầu.
• Tránh tiếp xúc với những người đang có dấu hiệu bị các bệnh truyền nhiễm đường hô hấp, nếu cần thiết phải tiếp xúc nên đeo khẩu trang.
• Thực hiện ăn chín uống sôi, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý có đầy đủ chất dinh dưỡng để nâng cao sức đề kháng.
• Đảm bảo vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng, vệ sinh mũi, họng hàng ngày bằng nước súc miệng và nước muối sinh lý. Thực hiện tốt vệ sinh môi trường, vệ sinh gia đình, sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh.

Khi có các triệu chứng mắc các bệnh truyền nhiễm cần thông báo ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời.

Hoàng Chiến