'Thái tử Samsung' trở lại
Cuối tuần qua, ông Lee Jae-yong, người được biết đến với biệt danh “Thái tử Samsung” đã chính thức trở thành Chủ tịch của Tập đoàn điện tử Samsung, “đế chế” 250 tỷ USD của Hàn Quốc. Như vậy, ông Jae-yong là thế hệ thứ 3 của gia tộc họ Lee, chính thức điều hành Tập đoàn Samsung do ông Byung-chul thành lập từ năm 1938.
Sau khi ông Lee Byung-chul qua đời năm 1987, người con trai thứ của ông là Lee Kun-hee tiếp quản vị trí điều hành cho đến khi qua đời vào năm 2020. Vị trí Chủ tịch tập đoàn bị bỏ trống cho đến ngày 27/10/2022 khi Hội đồng quản trị tập đoàn chính thức trao vị trí danh giá nhưng cũng đầy sóng gió này cho “Thái tử Samsung” Lee Jae-yong. Trong thông báo, Tập đoàn Samsung nói rằng việc bầu cho ông Jae-yong dựa trên “cân nhắc nhu cầu khẩn cấp trong việc quản lý và điều hành ổn định giữa môi trường kinh doanh toàn cầu ngày càng xấu” và lợi nhuận kinh doanh trong quý 3/2022 giảm mạnh: 24% so với cùng kỳ năm trước do nhu cầu chip nhớ sụt giảm.
Ông Lee Jae-yong, 53 tuổi, con trai duy nhất của ông Lee Kun-hee, bắt đầu làm việc cho Samsung từ năm 1991 và được thăng chức Phó Chủ tịch Tập đoàn vào năm 2012.
Trong tuyên bố nhậm chức, tân Chủ tịch Samssung nói rằng “đây là thời khắc then chốt. Đây là lúc để hành động. Để dũng cảm và vững bước trong sự tập trung”.
Trước đó, "Thái tử Samsung” chưa trở thành Chủ tịch tập đoàn cho dù đã được dự kiến từ lâu, nhưng bị trì hoãn sau các cuộc điều tra tham nhũng khiến ông 2 lần phải ngồi tù.
Ngày 13/8 vừa qua, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol đã ban hành lệnh ân xá đặc biệt dành cho người thừa kế Tập đoàn Samsung, ông Lee Jae-yong. Lệnh ân xá có hiệu lực kể từ ngày 15/8, phục hồi đầy đủ tất cả quyền lợi. “Thái tử Samsung” từng bị kết án 2 năm rưỡi tù giam trong vụ án hối lộ liên quan đến cựu Tổng thống Park Geun-hye. Trong khi đó, đề nghị ân xá cho cựu Tổng thống Lee Myung-bak, 81 tuổi, đã bị bác dù ông đã ra tù từ tháng 6 năm nay sau khi tòa án tuyên phạt bị cáo 3 tháng tù treo vì các vấn đề sức khỏe.
Cùng được ân xá đặc biệt một đợt với “Thái tử Samsung” còn có một số doanh nhân hàng đại gia. Hãng tin Yonhap dẫn lời một quan chức Chính phủ rằng: "Những doanh nhân chủ chốt được đưa vào diện ân xá bởi vai trò của họ trong việc thúc đẩy tăng trưởng quốc gia thông qua đầu tư công nghệ và tạo việc làm, trong bối cảnh đất nước cần vượt qua khủng hoảng kinh tế".
Còn Tổng thống Yoon Suk-yeol bày tỏ hy vọng rằng lệnh ân xá đặc biệt của ông sẽ giúp ổn định sinh kế của người dân và đưa Hàn Quốc thoát khỏi khủng hoảng kinh tế.
Ngay sau khi lệnh ân xá đặc biệt có hiệu lực, trước giới truyền thông có mặt tại Trung tâm giam giữ Seoul, ông Lee Jae-yong nói: “Tôi đã khiến mọi người lo lắng nhiều. Tôi chân thành xin lỗi. Tôi đang lắng nghe những quan ngại, chỉ trích, lo lắng và kỳ vọng cao đối với tôi. Tôi sẽ làm việc chăm chỉ”.
Bị kết án vì hối lộ một người bạn của cựu Tổng thống Park Geun-hye, ông Lee Jae-yong đã thụ án 18 tháng tù giam, sau khi được giảm từ mức 30 tháng. Ông thụ án 1 năm và 6 tháng từ tháng 8/2017 nhưng sau đó được hoãn. Tuy nhiên, quyết định hoãn lại bị thu hồi và ông phải trở lại trại giam vào tháng 1/2020.
Trong thời gian “Thái tử Samsung” thụ án, dù hoạt động hàng ngày của Tập đoàn vẫn diễn ra nhưng một số quyết định đầu tư lớn và sáp nhập chỉ có thể do ông quyết, trong đó có việc quyết định về địa điểm một nhà máy 17 tỷ USD của Samsung ở Mỹ để sản xuất vi mạch hiện đại. Vì thế đã không được thực hiện.
Theo tờ Wall Street Journal, từ năm 2014, khi người cha bị đột quỵ, ông Lee đã bắt đầu giữ vai trò lãnh đạo thực tế Tập đoàn Samsung, bao gồm công ty con lớn nhất Samsung Electronics. Tất cả mọi quyết định tại các công ty con của Samsung, từ công viên giải trí cho tới bảo hiểm nhân thọ, dược phẩm sinh học đều cần tới chữ ký của ông.
Ông Kim Kyeong-jun, Chủ tịch của công ty Score tại Seoul cho rằng, việc ông Lee chính thức “lên ngôi” làm dấy lên kỳ vọng rằng Samsung sẽ tích cực hơn trong việc thúc đẩy các thương vụ mua bán và sáp nhập lớn, đồng thời cũng sẽ có những quyết định mới với các mảng kinh doanh trong tương lai.
Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng, ông Lee Jae-yong trong vai trò tân Chủ tịch Samsung sẽ phải đối mặt với lạm phát và suy thoái mang tính toàn cầu; đối mặt với nhiều thách thức trên thị trường di động thông minh đang dần bão hòa cũng như cần có lối mở khả quan trong việc phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo.
Tân Chủ tịch Samsung, ông Lee Jae-yong có 2 con, Lee Won-ju (nam, sinh năm 1999) và Lee Ji-ho (nữ, sinh năm 2004), thế hệ thứ tư trong gia đình tài phiệt họ Lee. Đây được coi là “kết quả mỹ mãn” giữa con trai nhà Samsung với Im Se-ryung, ái nữ tập đoàn thực phẩm hàng đầu Hàn Quốc Daesang. Đám cưới của họ được tổ chức vào năm 1998, từng được coi là “sự kết hợp” giữa hai gia đình tài phiệt có thế lực lớn bậc nhất xứ kim chi, nhất là khi Daesang được coi là đối thủ của Samsung. Tuy nhiên, đến năm 2009, cuộc hôn nhân của họ kết thúc sau 11 năm chung sống, với quyền nuôi hai con thuộc về ông Lee Jae-yong.