'Làm sạch' thị trường trái phiếu
Sự rung lắc của thị trường trái phiếu doanh nghiệp thời gian gần đây khiến nhà đầu tư đang rất thận trọng. Vì vậy, việc kiểm soát chặt hoạt động phát hành và giao dịch trái phiếu được xem là cần thiết để giúp thị trường bền vững cũng là để lấy lại niềm tin của nhà đầu tư khi mà tiềm năng của thị trường này được Chính phủ xác định rõ trong đề án phát triển với tầm nhìn đến năm 2030 đạt quy mô 25% GDP.
Thời gian qua, nhiều vụ gian lận trong việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) bị phanh phui, cộng với những tin đồn thất thiệt khiến niềm tin của nhà đầu tư lung lay. Liên tiếp các cảnh báo liên quan đến thị trường TPDN cũng khiến cho nhận thức của nhà đầu tư đối với rủi ro từ sản phẩm TPDN cũng thay đổi đáng kể. Chính vì thế, cần “làm sạch” thị trường TPDN để lấy lại và củng cố niềm tin cho nhà đầu tư với kênh sinh lợi hấp dẫn này.
Giới chuyên gia tài chính cho rằng, đầu tư trái phiếu thường có kỳ hạn dài từ 3 đến 5 năm do đó không chỉ lựa chọn trái phiếu có mức lãi suất cao, mà các yếu tố về chất lượng nhà phát hành và các điều khoản để đảm bảo quyền lợi là yếu tố quan trọng mà nhà đầu tư cần lưu ý. Cụ thể là cần tìm hiểu thật kĩ các quy định pháp luật, nghiên cứu kĩ các thông tin về doanh nghiệp và trái phiếu phát hành trước khi quyết định đầu tư.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, TPDN là thị trường tiềm năng, các khuôn khổ pháp lý đang được hoàn thiện, cùng sự giám sát chặt chẽ của Bộ Tài chính để đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư. Trước sự rung lắc của thị trường, ông Phớc khẳng định việc đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư vẫn đang được thực hiện một cách nghiêm túc và Bộ Tài chính sẽ tích cực giám sát, đảm bảo minh bạch, chuẩn mực của thị trường.
“Vừa qua, một số doanh nghiệp chứng khoán đã vi phạm và buộc phải xử lý pháp luật để lành mạnh hóa thị trường, song việc đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư vẫn được thực hiện một cách nghiêm túc. Các công ty phát hành đều cam kết sẽ trả đúng hạn những trái phiếu đến hạn trả nợ. Bộ Tài chính sẽ tích cực giám sát để đảm bảo quyền lợi cho các nhà đầu tư” - Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết.
Thừa nhận sự suy giảm, tuy nhiên ông Nguyễn Anh Tuấn - Giám đốc cao cấp Phát triển và quản lý hợp kênh của Techcombank vẫn cho rằng TPDN là thị trường nhiều tiềm năng. Đặc biệt, sau khi các phát sinh trên thị trường được cơ quan quản lý nhà nước xử lý, dự báo TPDN sẽ tăng trưởng trở lại vào năm sau với những bước bền vững hơn.
Như vậy có thể thấy, thị trường TPDN lên hoặc xuống trước hết đến từ tâm lý nhà đầu tư, cùng đó phải là những chính sách, biện pháp cụ thể về quản lý nhà nước, pháp luật để “làm sạch” thị trường. Trong đó, ổn định tâm lý nhà đầu tư là giải pháp quan trọng.
Tuy nhiên, theo giới đầu tư, để ổn định tâm lý thì trước hết và căn bản vẫn là những giải pháp quản lý thị trường minh bạch, giúp nhà đầu tư rõ được nơi mình “xuống tiền” không bị rủi ro mà phải sinh lợi. Ổn định hay lấy lại tâm lý nhà đầu tư rất cần đến sự minh bạch cũng như tính hấp dẫn của của thị trường đó. Những biện pháp làm lành mạnh hóa thị trường của cơ quan bảo vệ pháp luật lúc đầu có thể gây sốc nhưng sẽ có kết quả về lâu về dài. Sự rung lắc của thị trường TPDN sớm đi qua hay kéo dài chính là ở điểm mấu chốt này, cũng như cần nhận rõ đây chính là thời gian để thanh lọc thị trường, loại bỏ những doanh nghiệp làm ăn gian dối.
Thực tế cho thấy sự suy giảm không phải với tất cả các loại TPDN vì trái phiếu phát hành riêng lẻ của các doanh nghiệp có uy tín, thông qua hệ thống phân phối chuyên nghiệp vẫn có sự hấp dẫn khi nhà đầu tư đánh giá được mức độ rủi ro và cân đối được giữa rủi ro với lợi nhuận, lãi suất mà họ thu được, kể cả rủi ro kỳ hạn.
Một vấn đề khác cũng rất đáng quan tâm, đó là phải nhanh chóng xử lý những tin đồn sai lệch trên thị trường TPDN, vì nó không chỉ khiến thị trường trầm lắng mà còn tạo ra “tâm lý đám đông” khiến các nhà đầu tư vội vã rút khỏi thị trường. Ở đây, cuộc chiến trên không gian mạng là rất cần thiết, vì rằng cơ quan quản lý nhà nước có cố cách mấy, doanh nghiệp phát hành trái phiếu có cố cách mấy nhưng những tin đồn gây hoang mang vẫn lan tràn thì niềm tin của nhà đầu tư vẫn tiếp tục bị ảnh hưởng.