Bảo vệ môi trường từ những mô hình tự quản
Để góp phần thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới (NTM), Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh Phú Thọ đã xây dựng các mô hình tự quản ở khu dân cư. Qua thực tiễn, các mô hình này đã góp phần thay đổi nhận thức, hành vi thói quen của người dân trong việc bảo vệ môi trường (BVMT) sống.
Từ nhiều năm nay mô hình phân loại xử lý rác thải hữu cơ đã được gia đình bà Nguyễn Thị Bình khu 11, xã Hiền Lương, huyện Hạ Hòa áp dụng. Thông qua việc sử dụng các chế phẩm vi sinh để xử lý rác hữu cơ ngay tại nhà sản phẩm thu được như phân hữu cơ có thể được sử dụng để chăm bón cây trồng mà không gây ô nhiễm môi trường. Với cách làm hữu ích này không chỉ có gia đình bà Bình mà nhiều hộ dân trong khu đã tiết kiệm được kinh phí không nhỏ mua phân bón phục vụ sản xuất nông nghiệp mà còn hạn chế lượng lớn rác thải ra môi trường.
Theo ông Nguyễn Ngọc Bảng - Trưởng ban Công tác Mặt trận khu 11, xã Hiền Lương, với nhiều địa phương vùng nông thôn việc thu gom, xử lý và vận chuyển rác thải cũng sẽ khó khăn hơn, thói quen sử dụng túi nilon, vứt rác bừa bãi vẫn còn phổ biến. Trước thực trạng đó, mô hình thu gom, phân loại, xử lý rác thải tại nguồn đã được Ban Công tác Mặt trận triển khai xây dựng. Với sự vào cuộc tuyên truyền vận động của Mặt trận và các đoàn thể, những nội dung tự quản BVMT ở khu dân cư đã đi vào nền nếp. Vào ngày mùng 6 hàng tháng bà con trong khu dân cư đều cùng nhau vệ sinh làm sạch đường làng ngõ xóm. Tại các hộ gia đình người dân đã hình thành thói quen trong phân loại, thu gom các loại rác thải sinh hoạt gia đình trước khi thu gom vận chuyển về bãi rác tập trung.
Ông Bảng cũng cho biết, cùng với việc duy trì mô hình phân loại thu gom rác thải tại nguồn, Ban Công tác Mặt trận và các đoàn thể trong khu cũng triển khai nhiều cách làm thiết thực, như đặt các thùng rác trên các xứ đồng thu gom các loại bao bì thuốc bảo vệ thực vật, mô hình trồng các tuyến đường hoa ven đường để cảnh quan đường làng ngõ xóm thêm sạch đẹp.
Cùng với xã Hiền Lương, hiện mô hình khu dân cư tự quản BVMT đã được Ủy ban MTTQ tỉnh Phú Thọ triển khai xây dựng, nhân rộng tại nhiều địa phương để góp phần thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM. Định kỳ mỗi tháng một lần, người dân trong khu 6 xã Hương Nộn, huyện Tam Nông lại tham gia dọn dẹp vệ sinh từ nhà ra đến đường làng ngõ xóm thu gom rác thải mang đến nơi quy định. Công việc này đã trở thành một thói quen là ý thức trách nhiệm của mỗi người dân. Do được thu gom đều đặn nên các tuyến đường của khu lúc nào cũng sạch sẽ phong quang.
Bà Nguyễn Thị Hồng Nhung - Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Hương Nộn cho biết, để góp phần cùng cấp ủy, chính quyền địa phương hoàn thành tiêu chí môi trường, Mặt trận xã đã triển khai xây dựng các mô hình tự quản BVMT. Tại các khu dân cư, các Ban Công tác Mặt trận đã thành lập tổ tự quản gắn với thực hiện BVMT, xây dựng tuyến đường sáng - xanh - sạch đẹp. Các tổ tự quản có trách nhiệm tuyên truyền vận động các hộ dân thực hiện BVMT thông qua việc phân loại thu gom rác thải, đổ rác đúng nơi quy định, định kỳ tổ chức cho bà con nhân dân thực hiện vệ sinh đảm bảo đường làng ngõ xóm luôn sạch đẹp.
Đến nay, toàn xã Hương Nộn đã thành lập được 65 tổ liên gia tự quản BVMT tại 13/13 khu dân cư. Các tổ tự quản được thành lập đã thu hút được sự tham gia hưởng ứng tích cực của người dân qua đó góp phần cùng cấp ủy, chính quyền xã hoàn thành tiêu chí môi trường, phấn đấu đưa Hương Nộn về đích NTM nâng cao vào cuối năm 2022.
Với những hiệu ứng tích cực các mô hình tự quản ở khu dân cư đã lan tỏa đến nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Phú Thọ qua đó huy động đông đảo cán bộ hội viên và nhân dân cùng vào cuộc tạo cảnh quan môi trường sống xanh - sạch - đẹp. Hiện nay, tại 13/13 huyện, thành, thị trên địa bàn đều xây dựng được mô hình điểm về tự quản bảo vệ môi trường. Theo thống kê, hàng năm có trên 60% số khu dân cư trên địa bàn ký giao ước thi đua “Tự quản bảo vệ môi trường” gắn với bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, giữ gìn an ninh trật tự. Tại các đơn vị cấp xã có mô hình điểm của tỉnh và cấp huyện, 100% hộ dân đều ký cam kết “Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường” và công tác xây dựng mô hình thu gom, phân loại, xử lý rác thải tại nguồn ở cộng đồng dân cư và bổ sung nội dung này vào hương ước, quy ước của khu dân cư.
Đánh giá về kết quả đạt được, ông Lương Ngọc Thạch - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Phú Thọ cho biết, qua việc triển khai xây dựng mô hình tự quản đã góp phần nâng cao nhận thức của cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và các tầng lớp nhân dân về nhiệm vụ BVMT. Thông qua các hoạt động tuyên truyền, vận động người dân đã hình thành ý thức tự giác trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường, nước thải, rác thải được xử lý đảm bảo đúng quy định. Các hoạt động tự quản từng bước đi vào nền nếp và được duy trì đều đặn, thường xuyên. Nhiều mô hình mới đã được xây dựng như tuyến đường tự quản, tuyến phố văn minh, mô hình đường hoa đã góp phần thay đổi diện mạo nhiều vùng quê.
Ông Lương Ngọc Thạch - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Phú Thọ cho biết, trong thời gian tới Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh sẽ tiếp tục chỉ đạo Mặt trận các huyện, thành, thị duy trì và nhân rộng các mô hình tự quản BVMT. Thông qua cách làm này, Mặt trận các cấp tiếp tục gắn kết, thúc đẩy người dân tham gia đóng góp vào quá trình xây dựng NTM, đô thị văn minh của địa phương.