Agribank chung tay thúc đẩy tín dụng xanh, ngân hàng xanh hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam
Phát triển bền vững là một loại hình phát triển mới, lồng ghép quá trình sản xuất với bảo tồn tài nguyên và nâng cao chất lượng môi trường.
Để phát triển bền vững nền kinh tế, Việt Nam đã đưa ra chiến lược phát triển nền kinh tế xanh, được thể hiện rõ trong Quyết định số 1658/QĐ-TTg ngày 1/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050. Trong đó, hoạt động tín dụng xanh, ngân hàng xanh đóng vai trò rất quan trọng trong thành công của Chiến lược này.
Sự cần thiết thúc đẩy tín dụng xanh phát triển bền vững tại Việt Nam
Thời gian qua, tín dụng xanh, ngân hàng xanh hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam thu hút sự quan tâm rất lớn của cộng đồng cũng như của các đối tác quốc tế. Để có thể đánh giá thực chất các cơ hội phát triển và các giải pháp thúc đẩy tín dụng xanh, tài chính xanh, ngân hàng xanh hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam cần có sự phối hợp tích cực, hiệu quả giữa các bộ, các cơ quan quản lý của Việt Nam, trong đó việc phát triển thị trường vốn là cấu phần rất quan trọng, đặc biệt quan tâm đến các hạ tầng quan trọng như khuôn khổ pháp lý, cơ sở về xếp hạng tín nhiệm, những vấn đề trong việc phát triển thị trường vốn… nhằm giúp các tổ chức tín dụng (TCTD) có giải pháp xử lý kịp thời các khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực tế và tận dụng các cơ hội trong việc thúc đẩy tín dụng xanh, ngân hàng xanh hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam.
Trên cơ sở định hướng chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, hệ thống văn bản chính sách, pháp luật về tín dụng xanh, ngân hàng xanh từng bước được hoàn thiện. Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Chỉ thị số 03/CT-NHNN ngày 24/3/2015 về thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng; Quyết định số 1552/QĐ-NHNN ngày 6/8/2015 ban hành Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh đến năm 2020; đây là quy định có tính chất định hướng cho toàn bộ quá trình phát triển ngân hàng xanh tại Việt Nam, đảm bảo phù hợp và hỗ trợ tích cực cho quá trình tăng trưởng xanh của toàn bộ nền kinh tế.
Ngày 7/8/2018, Thống đốc NHNN cũng đã ban hành Quyết định số 1604/QĐ-NHNN phê duyệt “Đề án phát triển ngân hàng xanh tại Việt Nam”; ngày 4/7/2022, Thống đốc NHNN ký Quyết định số 1124/QĐ-NHNN ban hành Kế hoạch hành động của NHNN triển khai thực hiện Nghị quyết số 54/NQ-CP ngày 12/4/2022 của Chính phủ; trong đó, có quy định về tín dụng xanh, ngân hàng xanh nhằm thúc đẩy vốn tín dụng ngân hàng vào các ngành sản xuất và tiêu dùng ít carbon…
Mới đây, Hội thảo khoa học quốc tế: “Tín dụng xanh, ngân hàng xanh hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam” do Ngân hàng Nhà nước tổ chức đề cập về trực tiếp thực trạng thực hiện chính sách tín dụng xanh, ngân hàng xanh thời gian qua, những kết quả đạt được, những hạn chế, nguyên nhân của hạn chế, đề xuất các giải pháp và khuyến nghị chính sách đối với các cơ quan quản lý nhà nước và các TCTD càng cho thấy sự cần thiết và sự ổn định, sự nhất quán, minh bạch trong chính sách để thúc đẩy tín dụng xanh, ngân hàng xanh phát triển bền vững tại Việt Nam.
Cùng với sự nỗ lực của các TCTD, tín dụng xanh đang có những chuyển biến tích cực. Thông qua kết quả khảo sát của NHNN đối với các TCTD về lĩnh vực tăng trưởng xanh, tín dụng xanh cũng cho thấy sự hiểu biết của các TCTD đã được cải thiện đáng kể. Nhiều TCTD đã xây dựng chiến lược quản lý rủi ro môi trường và xã hội; tích hợp nội dung quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong quy trình thẩm định tín dụng xanh; xây dựng các sản phẩm tín dụng, dịch vụ ngân hàng cho các lĩnh vực xanh và đã quan tâm dành nguồn vốn huy động của ngân hàng để cấp tín dụng cho các lĩnh vực này với kỳ hạn chủ yếu là trung, dài hạn và có sự ưu đãi về lãi suất cho các dự án xanh...
Tháng 11/2021, tại Hội nghị Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu năm 2021 (COP26), Việt Nam đã đưa ra cam kết sẽ xây dựng và triển khai các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính mạnh mẽ hơn nữa để đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Với cam kết này, trong thời gian tới, dòng vốn đầu tư cho các lĩnh vực xanh chảy vào Việt Nam được kỳ vọng sẽ tiếp tục gia tăng với sự hỗ trợ của các định chế tài chính quốc tế; đồng thời, bản thân các ngân hàng, doanh nghiệp cũng tự tin đẩy mạnh cho vay, đầu tư vào các dự án tăng trưởng xanh.
Mặc dù Việt Nam đã có những tín hiệu tích cực trong tăng trưởng tín dụng xanh, ngân hàng xanh, song việc phát triển hoạt động ngân hàng xanh tại các NHTM Việt Nam còn nhiều khó khăn, thách thức; cần có thêm những cơ sở lý luận, thực tiễn khách quan giúp cho việc đề xuất và thực thi các giải pháp thúc đẩy tín dụng xanh, ngân hàng xanh hướng tới phát triển bền vững tại Việt Nam; nhất là giải pháp phát triển đồng bộ các thị trường tài chính xanh, tạo cơ sở cho ngân hàng huy động vốn xanh trên thị trường, tận dụng các thành tựu khoa học của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư để thúc đẩy hiệu quả chiến lược phát triển nền kinh tế xanh.
Chung tay “xanh hóa” hoạt động ngân hàng
Là ngân hàng thương mại dẫn đầu trong cho vay phát triển nông nghiệp, nông thôn, Agribank nhận thức sâu sắc về những nguy cơ khi nền nông nghiệp Việt Nam đang đối mặt với hàng loạt thách thức từ biến đổi khí hậu. Chính vì vậy, Agribank quyết tâm đi đầu thực hiện chỉ đạo của NHNN về thúc đẩy tín dụng xanh.
Trong những năm qua, Agribank đã ban hành một loạt văn bản về việc thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng. Bên cạnh đó, Agribank đã tham gia nhiều dự án liên quan đến vấn đề bảo vệ môi trường do Ngân hàng Thế giới (WB) và các tổ chức tài chính tài trợ, như Nâng cao chất lượng, an toàn sản phẩm nông nghiệp và phát triển chương trình khí sinh học; Dự án nguồn lợi ven biển vì sự phát triển bền vững; Quản lý rủi ro thiên tai…
Từ năm 2016, Agribank triển khai chương trình tín dụng ưu đãi phục vụ “Nông nghiệp sạch” với quy mô vốn không hạn chế, ban đầu là 50.000 tỷ đồng. Trên thực tế, từ nguồn vốn Agribank, nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao đã và đang hình thành trên khắp mọi vùng, miền của đất nước, như mô hình trồng hoa (Lâm Đồng), cánh đồng mẫu lớn (Cần Thơ), cá tra (An Giang), chăn nuôi lợn (Hà Nam), mía (Khánh Hòa), ngô (Sơn La)… và các mô hình này đã tạo sự đồng thuận cao giữa doanh nghiệp và người dân.
Tiên phong cùng ngành ngân hàng thực hiện thành công các chiến lược quốc gia của Việt Nam về kinh tế xanh thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững, Agribank triển khai nhiều chương trình, hoạt động gắn với thông điệp “Vì tương lai xanh”, như phát động phong trào thi đua “Nói không với rác thải nhựa”, “Nói không với hút thuốc lá”, “Gìn giữ môi trường làm việc xanh, sạch, đẹp”, “Chung tay làm sạch môi trường biển” tại 28 tỉnh/thành phố ven biển, tổ chức các roadshow đi xe đạp tại các thành phố lớn chuyển tải thông điệp “Cùng hành động giảm khí thải ra môi trường”…
Cùng với sự vào cuộc tích cực của hệ thống các tổ chức tín dụng, Agribank bằng những hành động cụ thể, thiết thực trong thời gian qua, đã và đang góp phần khơi dậy niềm tin trong cộng đồng vì một tương lai xanh, góp phần thực hiện thành công Chiến lược quốc gia về kinh tế xanh thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.