Việt Nam và Hoa Kỳ: Nỗ lực chung bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam

Sự kiện được tổ chức nhân dịp kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11/2022 và 20 năm ngày thành lập Quỹ Bảo tồn Di sản văn hóa của Đại sứ Hoa Kỳ (AFCP). Hội thảo do các chuyên gia có uy tín về bảo tồn di sản văn hóa ở Việt Nam và nước ngoài điều phối và có 6 đại biểu đại diện ở ba miền trình bày tham luận, chia sẻ kinh nghiệm triển khai các dự án AFCP đã và đang thực hiện tại Việt Nam.

Hội thảo diễn ra nhằm ghi nhận các thành tựu từ Sáng kiến Kết nối Di sản Văn hóa (CHEI) của Quỹ Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam kể từ năm 2001. Thông qua các tham luận đại diện, hội thảo đã cung cấp thông tin về công tác bảo tồn trong thực tiễn ở 16 chương trình được AFCP hỗ trợ tại Việt Nam.

Hội thảo đã nêu bật các thực hành và nhận diện những thách thức, khó khăn mà các cơ quan đơn vị và cá nhân gặp phải trong quá trình thực hiện dự án bảo tồn. Các đại biểu tham dự đã đóng góp ý kiến về công tác bảo tồn di sản văn hóa trong đời sống. Bên cạnh đó, Hội thảo đã mở rộng thảo luận về mối quan hệ hợp tác trên nhiều phương diện trong nhiều năm giữa Hoa Kỳ và Việt Nam trong bảo tồn di sản văn hóa, và thúc đẩy các cơ hội hợp tác và đối tác trong tương lai.

Thông qua việc chia sẻ thông tin về AFCP và các nguồn tài trợ văn hóa khác, chương trình nhấn mạnh mục tiêu nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc huy động, xã hội hóa các nguồn hỗ trợ kỹ thuật và tài trợ bổ sung trong bảo tồn và quản lý di sản văn hóa tại Việt Nam, đặc biệt đối với các trường hợp di sản trong tình trạng nguy cấp và cần hành động khẩn cấp.

Phát biểu tại hội thảo, TS. Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam khẳng định hội thảo đánh dấu những nỗ lực chung của Hoa Kỳ và Việt Nam trong bảo tồn di sản văn hóa.

“Trong suốt 20 năm qua, 16 bảo tàng, di tích, cơ quan văn hóa đã được thụ hưởng sự hỗ trợ tài chính lên tới 1.246.775 USD từ Qũy Đại sứ, theo đó 5 di tích, 2 di sản văn hóa phi vật thể và hàng trăm hiện vật và tác phẩm nghệ thuật đã được bảo tồn và phát huy giá trị. Đó là những minh chứng sinh động nhất về tính hiệu quả và thiết thực của Qũy bảo tồn di sản văn hóa. Hy vọng quỹ bảo tồn văn hóa của Đại sứ Hoa Kỳ tiếp tục phát huy hiệu quả, ngày càng thiết thực và càng có nhiều hơn nữa các đơn vị được thụ hưởng sự hỗ trợ của quỹ trong việc bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam”, TS. Nguyễn Anh Minh nhấn mạnh.

Cũng tại hội thảo, bà Kate Bartlett – Tùy viên Văn hóa Đại sứ quán Hoa Kỳ cho biết, năm 2001 Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ có một chương trình để hỗ trợ các sứ quán trên các thế giới cho các quốc gia và các cộng đồng trong việc bảo tồn văn hóa di sản trong các dự án đặc biệt.

“Chương trình này đã nhanh chóng trở thành nhịp cầu mới quan trọng về sự hợp tác giữa Hợp chúng quốc Hoa Kỳ và 133 quốc gia trên toàn thế giới thể hiện sự trân trọng sâu sắc của chúng tôi đối với những nền văn hóa đa dạng và những lịch sử phong phú cần được gìn giữ cho những thế hệ mai sau. Ở Việt Nam, chúng tôi hết sức tự hào vì đã hỗ trợ 16 dự án trên khắp cả nước với trị giá hơn 1,2 triệu USD. Làm việc sát cánh với các cơ quan Chính phủ Việt Nam và các đối tác của chúng ta đã góp phần bảo tồn các khía cạnh về vật thể và phi vật thể rất đỗi phong phú của Việt Nam”, bà Kate Bartlett cho biết.

Tại hội thảo, các chuyên gia cho rằng, việc nhìn lại những nỗ lực chung của Việt Nam và Hoa Kỳ trong bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam càng có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh như vậy.

Giám đốc chương trình Quỹ bảo tồn di sản văn hóa của Đại sứ Hoa Kỳ Martin Perschler tự hào khi trong năm thứ 20, Quỹ vẫn trung thành với đúng sứ mệnh đề ra từ khi thành lập và tiếp tục thể hiện một khía cạnh khác của Hoa Kỳ - ghi nhận tầm quan trọng của di sản văn hóa trong quan hệ song phương và trong cuộc sống thường ngày.

Nhân dịp này, triển lãm ảnh “Quỹ Bảo tồn Văn hóa của Đại sứ Hoa Kỳ - Hai thập kỷ hợp tác với Việt Nam” được diễn ra. Triển lãm chính thức được khai mạc từ chiều nay (ngày 23/11) cho đến hết ngày 26/11 tại phòng trưng bày chuyên đề của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Triển lãm sẽ giới thiệu hình ảnh về toàn bộ 16 dự án bảo tồn di sản văn hóa do AFCP tài trợ tại Việt Nam từ năm 2001 đến nay.

Phạm Sỹ