2 kịch bản về phân giao tổng nguồn xăng dầu
Bộ Công thương vừa đưa ra 2 kịch bản dự kiến về phân giao tổng nguồn xăng dầu tối thiểu năm 2023 là tăng 10% và 15% so với năm nay. Đáng chú ý, việc phân giao tổng nguồn cho doanh nghiệp (DN) sẽ được thực hiện theo tháng thay vì theo năm như trước.
Bộ Công thương vừa họp bàn về công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu. Tại cuộc họp này, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên đã đưa ra 2 kịch bản dự kiến về phân giao tổng nguồn xăng dầu tối thiểu năm 2023.
Kịch bản 1, tỷ lệ tăng trưởng 10% so với năm 2022, tương đương 25 triệu 900 nghìn m3/ tấn; Kịch bản 2 tăng trưởng 15%, tương đương 26 triệu 760 nghìn m3/ tấn.
Việc phân giao tổng nguồn được khẳng định cần dựa trên con số thực hiện của năm 2022 và tính toán trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế đạt 6,5% trở lên, tương ứng hệ số 1,3-1,4 GDP. Sản lượng này cũng phải được phân bổ từng tháng, quý. Mỗi tháng, quý căn cứ vào số liệu thực hiện trên phần mềm quản lý sẽ áp dụng từ 1/1/2023 để có điều chỉnh phù hợp.
Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cũng cho biết, trong phân giao này cần tách bạch tương đối giữa sản lượng nhập khẩu và mua hàng sản xuất trong nước. Nếu DN nào không có đủ năng lực thì liên kết với nhau để nhập. Từng DN phải có sản lượng nhập để khẳng định trong mọi tình huống có nguồn cung ra thị trường. Việc phân giao này căn cứ kế hoạch sản xuất của nhà máy trong nước, nhất là kế hoạch duy tu bảo dưỡng định kỳ để có sự điều chỉnh kịp thời. Ngoài ra, ông Diên cũng đề nghị các DN đầu mối thường xuyên báo cáo phản ánh những chi phí thực tế phát sinh để cập nhật với Bộ Tài chính. Ngày 20 hàng tháng, Bộ Tài chính sẽ rà soát các chi phí này.
Đồng tình với 2 kịch bản phân giao tổng nguồn xăng dầu cho DN đầu mối, song ông Trần Ngọc Năm – Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho rằng, nên có sự phân giao theo quý, tháng để kiểm soát việc tổ chức, tiến độ thực hiện. Theo đó, các thương nhân đầu mối phải bình đẳng, đã là thương nhân đầu mối, trách nhiệm phải như nhau.
Còn ông Nguyễn Đăng Trình – Phó Tổng giám đốc Tổng công ty dầu Việt Nam (PVOil) cho rằng, nên xem xét tổng nguồn năm 2023 tăng trưởng phù hợp với năng lực của DN và khả năng cung ứng thị trường.
Theo Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải, trước đây, việc phân giao được thực hiện cho cả năm và Bộ vẫn thường xuyên rà soát theo tháng, quý, 6 tháng, thậm chí rà soát từng thời điểm nếu xảy ra biến cố bất thường. Năm 2022 vẫn rà soát như vậy. Từng thời điểm có thể rà soát lại, nếu phân giao cần thiết phải tăng thì tăng, nhưng cũng có thể điều chỉnh giảm.
Đặc biệt, hàng năm, hai nhà máy Bình Sơn và Nghi Sơn đều có thời gian bảo hành, bảo trì nên DN phải cân nhắc khi bắt buộc khi đó thì phải lấy từ nguồn nào. Đối với tổng nguồn đăng ký của DN, đơn vị cũng phải làm rõ để đảm bảo tổng nguồn, cụ thể trong nước và nhập khẩu.
“Việc phân giao là bước đầu, năm 2023, Bộ Công thương thực hiện phân giao theo quý, tháng, Bộ Công thương không cứng nhắc. Nếu đảm bảo đủ nguồn cung thì không phải nhập nhưng mục tiêu cao nhất là đảm bảo nguồn cung”- Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho hay.
PGS.TS Đinh Trọng Thịnh - Giảng viên cao cấp Học viện Tài Chính cho rằng, Bộ Công thương cũng đồng ý với việc nên phân chia lượng hàng nhập khẩu xăng theo tháng và việc phân bổ này cần phải được kiểm tra, giám sát một cách đầy đủ và nghiêm túc.
Ông Thịnh phân tích rằng, từ trước đến nay Bộ Công thương giao kế hoạch cung ứng xăng, dầu cho các DN đầu mối theo năm trong khi xăng, dầu là mặt hàng tiêu dùng hàng ngày và theo địa bàn, địa phương. Việc Bộ Công thương giao chỉ tiêu cụ thể từng DN đầu mối và phải rõ địa bàn DN đó phục vụ. Muốn làm được điều đó, Bộ Công thương cần phải xây dựng kho dữ liệu về sản lượng tiêu thụ của cả nước, sản lượng tiêu thụ của từng địa phương thì khi đó mới có số liệu sát để DN đầu mối nhập khẩu.