Chủ tịch nước gặp mặt dịch giả trẻ đưa Truyện Kiều sang tiếng Anh

Cùng dự gặp mặt có lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hội Nhà văn Việt Nam.

Giới thiệu với Chủ tịch nước về dịch giả trẻ Nguyễn Bình, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều cho biết, Nguyễn Bình (20 tuổi) viết sách từ năm 8 tuổi, du học, thông thạo nhiều ngoại ngữ cổ và ngoại ngữ hiện đại.

Anh hiện đang theo học ngành Thiên văn học tại Đại học Arizona, Mỹ. 10 tuổi, Nguyễn Bình đã cho ra mắt bộ tiểu thuyết “Cuộc chiến với hành tinh Fantom”. Ông Thiều đánh giá, đó là một trí tuệ đặc biệt, quan trọng hơn tất cả những điều ấy là Nguyễn Bình yêu Truyện Kiều, yêu Nguyễn Du.

Nguyễn Bình đặc biệt yêu Truyện Kiều, sau khi tìm hiểu các sử thi cổ của các nước trên thế giới được dịch ra nước ngoài anh nhận thấy Truyện Kiều dịch sang tiếng Anh vẫn chưa thực sự hoàn chỉnh, đúng tinh thần của tác phẩm.

Ông Nguyễn Quang Thiều nhận xét dịch giả Nguyễn Bình tuy còn trẻ nhưng rất yêu truyền thống, văn hóa dân tộc, anh muốn truyền tải những nét đẹp “kỳ vĩ, nhân ái, tư tưởng nhân văn sâu sắc” của văn học dân tộc đến không chỉ thế hệ trẻ mà còn với bạn bè quốc tế.

Bày tỏ vinh dự được gặp Chủ tịch nước, dịch giả Nguyễn Bình chia sẻ về cơ duyên cũng như quãng thời gian anh hoàn thành bản dịch, từ khi còn du học ở Mỹ, trong ký túc xá hay trên tàu điện ngầm.

Nói về tình yêu với Truyện Kiều, Nguyễn Bình cho biết, anh muốn tìm hiểu về lịch sử, văn hóa dân tộc thông qua Truyện Kiều. Mặc dù đã được học từ thời phổ thông nhưng khi tìm hiểu sâu hơn anh nhận thấy Truyện Kiều không chỉ chứa đựng nội dung thú vị, cách sử dụng biện pháp tu từ độc đáo, sáng tạo mà còn hơn thế nữa, Nguyễn Du như đã truyền tải “một vũ trụ thu nhỏ về văn hóa, lịch sử Việt Nam xa xưa” trong tác phẩm.

Nguyễn Bình cho biết, sau khi đọc những bản dịch tiếng Anh khác anh nhận thấy bản dịch của mình phải làm sao toát lên được “chất nghệ thuật của Truyện Kiều” nhưng khác với các bản dịch đã có.

“Để viết lên tác phẩm, Nguyễn Du đã sử dụng thể thơ lục bát, những câu thơ dựa trên những câu ca dao, bài thơ truyền miệng được đúc kết hàng nghìn năm. Nguyễn Du đã sử dụng những chất liệu đó để đưa Truyện Kiều lên tầm cao mới. Và cháu nhận thấy khi chuyển thể Truyện Kiều thành ngôn ngữ mới cần phải đối xử theo cách giống như Nguyễn Du đã đối xử khi ông sáng tạo ra tác phẩm”, Nguyễn Bình phân tích và cho biết, quyết định dịch tác phẩm sang thể thơ tiếng Anh - một thể thơ cổ (thể thơ này chưa có tên tiếng Việt).

Dịch giả Nguyễn Bình cho biết, riêng việc dịch Truyện Kiều đã khó giờ đây lại dịch sang thể thơ cổ tiếng Anh thì khó khăn thêm chồng chất, tuy nhiên sau khi nghiên cứu anh vẫn quyết định thử sức và hoàn thành tác phẩm.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chúc mừng dịch giả trẻ Nguyễn Bình đã nhận được giải tác giả trẻ do Hội Nhà văn trao tặng. Dù tuổi còn trẻ nhưng dịch giả Nguyễn Bình đã có nhiều nỗ lực để dịch nhiều tác phẩm.

Chủ tịch nước đánh giá, Nguyễn Bình là tài năng văn học trẻ hiếm có khi 8 tuổi đã say mê văn chương, đặc biệt thông qua việc dịch Truyện Kiều sang tiếng Anh cho thấy dịch giả này là người yêu nước, yêu văn hóa dân tộc.

Chủ tịch nước nhấn mạnh, Truyện Kiều không chỉ là thấm sâu vào đời sống tinh thần của người Việt Nam mà còn lan tỏa ra thế giới. Truyền thống yêu nước, hiếu nghĩa của con người Việt Nam đã có từ rất xa xưa được thể hiện rõ trong tác phẩm. Tác phẩm cũng được nhiều lớp cha anh, nhân dân và các thế hệ học sinh yêu thích.

Tác phẩm cũng đã được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới, nhưng để hiểu một cách đầy đủ những giá trị mà tác giả muốn gửi gắm khi được chuyển thể ra tiếng Anh thì vô cùng khó. Chủ tịch nước biểu dương một người trẻ tuổi như Nguyễn Bình đã làm được việc này và được các nhà nghiên cứu, nhà văn đánh giá cao.

“Để thế giới hiểu Việt Nam qua một tác phẩm văn học là điều khó nên việc dịch giả Nguyễn Bình làm có ý nghĩa lớn khi đã truyền bá được văn hóa của dân tộc”, Chủ tịch nước bày tỏ.

Từ đây, Chủ tịch nước khẳng định, cần phải phổ cập, giới thiệu rộng rãi rãi các tác phẩm văn học Việt Nam đặc biệt là với thế hệ trẻ, vì thông qua văn hóa, văn học nghệ thuật sẽ hình thành nên nhân cách, hình thành nên tình yêu quê hương, yêu đất nước, yêu Tổ quốc.

Chủ tịch nước mong muốn, Nguyễn Bình tiếp tục học tập, nghiên cứu, có nhiều tác phẩm hay, có giá trị, đóng góp cho nền văn học nước nhà cũng như tiếp tục quảng bá hình ảnh, văn hóa, con người Việt Nam ra thế giới.

M.Loan