Người lao động trước nỗi lo mất thưởng Tết
Trước tình trạng nhiều doanh nghiệp trên cả nước sa thải hàng nghìn công nhân, kỹ sư ngay trong những tháng cuối năm, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) vừa có văn bản yêu cầu các Sở trực thuộc giám sát chặt về tiền lương, kế hoạch thưởng Tết cho người lao động.
Thấp thỏm mong được tăng ca
Không bị nghỉ việc song chị Nguyễn Thị Nhài (Hoằng Hải, Hoằng Hóa, Thanh Hóa) vẫn ở tâm trạng thấp thỏm, không yên khi cái Tết cận kề mà công ty chưa có kế hoạch tăng ca, làm thêm giờ. “Sau 2 năm ảnh hưởng dịch, thu nhập của hai vợ chồng tôi đã giảm một nửa, cả năm 2022 công ty không có nhiều đơn hàng nên thu nhập của người lao động như chúng tôi cũng chỉ được 5 - 6 triệu đồng/tháng. Mọi năm giờ này là bận tăng ca nhưng thời điểm này vẫn chưa có việc” - chị Nhài chia sẻ.
Tương tự, dù là thời điểm cuối năm, nhưng chị Nguyễn Thị Hạnh (công nhân một công ty điện tử trong Khu công nghiệp Thăng Long, huyện Đông Anh, Hà Nội) chỉ làm giờ hành chính, về sớm, không còn tăng ca, làm thêm như trước đây.
Mong muốn được làm thêm đối với những công nhân như chị Hạnh là điều dễ hiểu, bởi số tiền từ làm thêm chiếm một phần lớn tổng thu nhập của chị. Nếu làm thêm, nữ công nhân này được khoảng 14 triệu đồng/tháng; nếu chỉ làm giờ hành chính, thu nhập “kịch kim” cũng chỉ được 7 triệu đồng/ tháng, không đủ để đảm bảo cuộc sống của gia đình. Chị Hạnh lo lắng, nếu công việc ít đi, công nhân chỉ làm giờ hành chính thì chắc chắn thưởng Tết năm nay cũng bị ảnh hưởng.
Đề cập đến kế hoạch thưởng Tết cho người lao động, ông Phạm Văn Việt - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Việt Thắng Jean cho biết, hoạt động kinh doanh công ty năm nay không ổn định nếu như 6 tháng đầu năm công ty hoạt động tốt thì đến quý III/2022 xuất khẩu của công ty giảm mạnh ở các thị trường chính là EU, Mỹ, trong khi việc tìm kiếm thị trường mới chưa bù đắp kịp. Do đó, năm nay, công ty phấn đấu thưởng cho người lao động 1 tháng lương thực lĩnh là tháng thứ 13, ngoài ra còn có tiền công đoàn khoảng 2,5 triệu và một số phần quà cho cán bộ quản lý, nhân viên, khoảng 1 triệu đồng. Mọi năm thưởng Tết bao gồm tháng thứ 13, tháng thứ 14, kết hợp với các phần thưởng khác, khoảng gần 20 triệu đồng, nhưng năm nay khó khăn nên mức thưởng chỉ khoảng dưới 10 triệu đồng.
Công bố, lương thưởng tết trước ngày 25/12
Tổng hợp mới đây của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, dự kiến trong tháng 12/2022 và những tháng đầu năm 2023, sẽ có khoảng gần 700 doanh nghiệp (DN) tiếp tục thực hiện giảm giờ làm của hơn 271.000 lao động và gần 90 DN có kế hoạch cắt giảm tiếp trên 15.000 lao động… Đáng lo ngại vẫn có tình trạng chủ DN bỏ trốn, nợ lương, nợ bảo hiểm xã hội và các chế độ của người lao động; DN lợi dụng tình hình để thanh lọc, đẩy người lao động từ trên 35 tuổi ra khỏi DN để tuyển dụng lao động trẻ hơn, chi phí thấp hơn”.
Trong bối cảnh đó, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam yêu cầu các cấp công đoàn chủ động nắm bắt tình hình của DN, của đoàn viên, người lao động để tham gia, đề nghị người sử dụng lao động sớm xây dựng phương án nghỉ Tết, trả lương, trả thưởng và các chế độ cho người lao động trong dịp Tết Nguyên đán 2023 và công bố tới toàn thể người lao động trước khi nghỉ Tết ít nhất 20 ngày. Đến nay nhiều DN đã công bố phương án bố trí nghỉ Tết Nguyên đán 2023.
Nhằm kịp thời nắm bắt tình hình lương, thưởng việc làm của người lao động, Bộ LĐTB&XH vừa có văn bản yêu cầu các địa phương báo cáo tình hình thực hiện lương tối thiểu, tiền thưởng, kế hoạch thưởng Tết cho người lao động trong DN trước ngày 25/12. Theo đó, Bộ LĐTB&XH giao lãnh đạo các Sở LĐTB&XH chủ động phối hợp với ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế, Liên đoàn Lao động cấp tỉnh và các đơn vị liên quan, nắm bắt tình hình sản xuất, kinh doanh của DN, nhất là những DN gặp khó khăn khi bị cắt đơn hàng, giảm việc làm của người lao động.
Từ đó, các đơn vị có giải pháp phù hợp để hỗ trợ DN tháo gỡ khó khăn, vướng mắc; thực hiện tốt các giải pháp hỗ trợ, thúc đẩy phục hồi, phát triển thị trường lao động.
Theo Điều 104 Bộ luật Lao động 2019: Thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động. Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.