Bưởi tiến vua đắt khách dịp cận Tết, thương lái muốn mua phải 'xếp hàng'

Làng Luận Văn, xã Thọ Xương, huyện Thọ Xuân có dòng bưởi đỏ nức tiếng từ xưa. Theo truyền thuyết, trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, Lê Lợi đã đóng quân tại đây và lấy tên làng Luận Văn đặt cho sản phẩm bưởi này.

Từ năm 2005, bưởi Luận Văn được đưa vào chương trình khôi phục và phát triển cây ăn quả đặc sản của tỉnh Thanh Hóa. Năm 2010, từ cây đầu dòng do Viện Nghiên cứu rau quả - Học viện Nông nghiệp Việt Nam cung cấp, toàn huyện Thọ Xuân đa trồng mới được 2.000 cây.

Năm 2013, xã Thọ Xương đã tuyên truyền, vận động nhân dân trồng bưởi trên diện tích 5 ha ở các làng Luận Văn, Thủ Trinh, Dụng Hòa cho thu hoạch. Đến năm 2022, tổng số diện tích đất trồng bưởi tại Thọ Xương đã phát triển lên tới hơn 35 ha. Hộ làm nhiều thì thuê đất trồng vài nghìn gốc, hộ ít cũng trồng lẻ tẻ vài chục cây hoặc vài cây trong nhà để phục vụ lễ Tết cho chính gia đình.

Bưởi tiến vua khi còn non cũng có vỏ màu xanh như các loại bưởi thông thường. Đến khoảng tháng 10 - 11 âm lịch, bưởi tiếp tục có sự thay đổi về màu sắc. Toàn bộ quả bưởi từ vỏ đến tép bưởi đều chuyển sang màu đỏ gấc. Vỏ bưởi mỏng, múi bưởi đỏ hồng, mọng nước, ngọt, hương thơm đặc trưng và trông rất đẹp.

Vị ngọt thanh, thơm dịu và mọng nước, với màu đỏ đặc trưng từ vỏ, đến cùi và tép, bưởi đỏ Luận Văn được người dân chuộng dụng để thờ cúng tổ tiên trong dịp Tết đến, Xuân về. Vào thời điểm Tết nếu như bán tại vườn, loại bưởi này đã có giá từ 80.000 - 120.000 đồng/quả và có thể cao hơn tùy từng năm.

Theo quan niệm của mọi người, màu đỏ sẽ phù hợp với ngày tết. Vì thế, trên mâm ngũ quả, nếu có quả bưởi Luận Văn thì chắc chắn sẽ có những điều may mắn, thịnh vượng trong năm mới.

Ông Nguyễn Văn Tư (55 tuổi, trú thôn Thủ Trinh), người có kinh nghiệm hơn 10 năm trồng bưởi đỏ tiến Vua cho biết, năm nay, ông trồng 1.000 gốc bưởi trên diện tích 3 ha.

“Vườn bưởi nhà tôi năm ngoái bán được hơn 6.000 quả, trừ hết chi phí cũng thu về gần 500 triệu đồng. Năm nay, tiết trời ấm áp nên bưởi sai quả, bán ra kiểu gì cũng nhiều hơn năm ngoái. Mấy hôm nay, thương lái về xem rồi đặt tiền trước để mua hàng trăm đến cả nghìn quả nhưng tôi không đồng ý, vì bán sớm quá một là bị trượt giá, hai là giá giảm sâu thì đến cận ngày thương lái lại không đến mua nữa”, ông Tư nói.

“Vào những ngày giáp Tết, khách đến mua lẻ về làm quà biếu nhiều, nên việc lựa chọn những quả to đẹp để lại rất có giá. Có cặp quả đẹp, giá lên tới 400.000 - 500.000 đồng, thậm chí nếu khách đã ưng thì sẵn sang trả giá có giá hơn 1.000.000 đồng. Vườn bưởi nhà tôi năm nay trồng nhiều hơn năm ngoái, ước tính thu về cũng độ khoảng trên 500 triệu đồng”, ông Tư bộc bạch.

Chia sẻ bí quyết để quả bưởi luôn đỏ mọng, ông Tư nói, khi hái từ trên cây xuống, nếu lau quả bưởi bằng một chút rượu gạo, vỏ bưởi sẽ tăng thêm màu đỏ, hương thơm tỏa đều và có thể để trên bàn thờ được khoảng hai tháng.

Theo nhiều hộ dân trồng bưởi, năm nay do thời tiết không thuận nên bưởi Luận Văn ra trái ít hơn, tuy nhiên, khi ít hàng thì sẽ bán được với giá cao hơn. Chính nhờ cây bưởi, giờ đây, về Thọ Xương, ai ai cũng thấy cuộc sống của bà con ấm no và phát triển hơn nhiều.

Trao đổi với ông Lê Trung Hiếu – Chủ tịch Hội Nông dân xã Thọ Xương cho biết, tổng diện tích trồng bưởi năm nay trên địa bàn toàn xã có tăng so với năm ngoái. “Theo tính toán của địa phương thì hiện tại có khoảng trên 35 ha đất được người dân sử dụng để trồng bưởi. Trong đó, một số ít diện tích được trồng tập trung, còn lại được người dân phát triển qua phong trào cải tạo vườn tạp, chuyển đổi cơ cấu cây trồng... Hiện tại, xã đã có vùng trồng bưởi của ông Nguyễn Hải Đăng ở thôn 7 đạt OCOP 4 sao. Trong thời gian tới, địa phương sẽ tiếp tục mở rộng thêm nhiều diện tích để bà con thuê lại trồng loại cây có giá trị kinh tế này”, ông Hiếu chia sẻ.

Đã có một thời bưởi Luận Văn rơi vào quên lãng, có nguy cơ tuyệt giống nòi do nguyên nhân chủ yếu là sự không mặn mà của những người trồng bưởi. Mặc dù vậy giá trị đích thực của giống quả quý này luôn có sức sống vững bền và đang ngày càng được khẳng định.