Chặn việc “dụ” mua trái phiếu doanh nghiệp
Bộ Tài chính đã có công văn đề nghị các cơ quan liên quan phối hợp chấn chỉnh nhân viên ngân hàng "dụ" người đến gửi tiền chuyển sang mua trái phiếu doanh nghiệp; nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp chính đáng của nhà đầu tư theo đúng quy định pháp luật.
Công văn 13234 gửi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Vụ Tài chính ngân hàng, Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam của Bộ Tài chính thông báo ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc triển khai Công điện số 1163 của Thủ tướng Chính phủ về thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN).
Theo đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính giao các đơn vị phối hợp với Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành Nghị định số 65/2022 của Chính phủ về chào bán, giao dịch TPDN riêng lẻ phù hợp với tình hình thực tiễn, chống tiêu cực, lợi dụng trục lợi chính sách, bảo đảm thị trường hoạt động công khai, minh bạch, hiệu quả, an toàn và phát triển bền vững. Đồng thời, nghiên cứu, tham mưu các biện pháp hiệu quả để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của nhà đầu tư theo đúng quy định pháp luật; tham mưu, dự thảo công văn gửi Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các tổ chức tín dụng có phát hành TPDN cần thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trả nợ trái phiếu.
"Đối với các tổ chức tín dụng thời gian qua có hoạt động môi giới, tư vấn phát hành, hỗ trợ, cam kết mua lại trái phiếu và định hướng người đến gửi tiền chuyển sang mua TPDN cần có biện pháp cương quyết chấn chỉnh và có trách nhiệm với nhà đầu tư, bảo đảm tuyện đối an toàn, an ninh thị trường tài chính, tiền tệ" - Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh đồng thời chỉ đạo cần chủ động thông tin tuyên truyền về tình hình thị trường TPDN, phổ biến chính sách mới và cảnh báo về những rủi ro trên thị trường. Tiếp tục nghiên cứu các chính sách yêu cầu tổ chức phát hành định kỳ công bố, công khai minh bạch việc huy động và sử dụng tiền phát hành TPDN, tăng cường khả năng giám sát nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của nhà đầu tư.
Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng yêu cầu các đơn vị tiếp tục làm việc với các DN phát hành trái phiếu lớn cũng như DN có khối lượng trái phiếu sắp đáo hạn lớn, đề nghị cần có kế hoạch, giải pháp cụ thể chủ động thanh toán cho nhà đầu tư. Các tổ chức phát hành nghiêm túc thực hiện nghĩa vụ trả nợ trái phiếu, trường hợp có khó khăn cần chủ động đàm phán với nhà đầu tư qua các hình thức như gia hạn, điều chỉnh lãi suất, hoán đổi tài sản, hạ giá sản phẩm. Bên cạnh đó, tổ chức làm việc, yêu cầu các công ty chứng khoán rà soát toàn diện hoạt động kinh doanh, môi giới, phân phối, bảo lãnh, tư vấn phát hành TPDN thời gian qua có nguy cơ ảnh hưởng tới chỉ tiêu an toàn tài chính của công ty và tính ổn định của thị trường TPDN, đặc biệt là các công ty có hình thức cam kết như bảo lãnh, mua lại trái phiếu…
Cùng đó, cần đẩy mạnh hơn nữa việc phát hành, chào bán TPDN ra công chúng; khẩn trương hoàn thiện, vận hành hệ thống giao dịch tập trung TPDN phát hành riêng lẻ đảm bảo minh bạch, đúng quy định của pháp luật.
Theo dữ liệu từ Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), trong 11 tháng qua, giá trị phát hành TPDN ra công chúng giảm mạnh 60% so với cùng kỳ năm trước. Giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ cũng giảm 56%.
Đáng chú ý, thời gian gần đây các DN đẩy mạnh mua lại trái phiếu trước hạn. Thống kê của VBMA cho thấy các DN đã thực hiện mua lại 163.974 tỷ đồng, tăng 32% so với cùng kỳ năm 2021, phần nào cho thấy sự chủ động của chính DN trong đảm bảo cam kết và khôi phục niềm tin từ thị trường.
Trong một diễn biến liên quan, cơ quan chức năng đã yêu cầu các ngân hàng chủ động rà soát toàn bộ mạng lưới của mình, xử lý nghiêm những trường hợp “ép” khách hàng phải mua các loại bảo hiểm không thực sự cần thiết khi cấp tín dụng cho khách hàng; đảm bảo phê duyệt hồ sơ, giải ngân cho khách hàng vay vốn theo đúng quy định.
Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản số 6535 gửi các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài về một số vấn đề trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Trong đó, yêu cầu các tổ chức tín dụng nghiêm túc chấp hành quy định pháp luật về hoạt động kinh doanh, đại lý bảo hiểm; không được tự ý kê khai thông tin cho bên bán bảo hiểm khi chưa có sự đồng ý của bên mua bảo hiểm; nghiêm cấm hành vi "ép" khách hàng mua bảo hiểm.
Bộ trưởng Bộ Tài chính yêu cầu đối với các tổ chức tín dụng thời gian qua có hoạt động môi giới, tư vấn phát hành, hỗ trợ, cam kết mua lại trái phiếu và định hướng người đến gửi tiền chuyển sang mua TPDN cần có biện pháp cương quyết chấn chỉnh và có trách nhiệm với nhà đầu tư, bảo đảm tuyệt đối an toàn, an ninh thị trường tài chính, tiền tệ.