Xử phạt 78 trường đại học tuyển sinh vượt chỉ tiêu
Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) vừa cho biết, cơ quan này đã xử phạt hành chính 78 trường đại học (ĐH) tuyển sinh vượt chỉ tiêu của mùa tuyển sinh 2021. Việc nhiều trường tuyển vượt chỉ tiêu đã gây khó khăn cho hệ thống lọc “ảo”, làm nhiễu hệ thống tuyển sinh, ảnh hưởng tới quyền lợi người học.
Ông Nguyễn Đức Cường - Chánh Thanh tra Bộ GDĐT cho biết, việc xử lý vi phạm các trường tuyển vượt chỉ tiêu được thực hiện hàng năm. Năm 2021, có ngành một trường vượt tới gần 1.400%. Điều đáng nói đây không phải là năm đầu tiên xảy ra tình trạng nhiều trường tuyển vượt chỉ tiêu, dù không được phép.
Ngoài tuyển sinh vượt chỉ tiêu tối đa theo năng lực, nhiều trường bị xử lý vì tuyển sinh không đúng đề án đã xác định và công khai dù chưa vượt chỉ tiêu tối đa theo năng lực. Theo đó, mức xử phạt cao nhất được áp dụng là 150 triệu đồng với tổ chức và 75 triệu đồng với cá nhân. Mức phạt này nhẹ nên có thể tính răn đe thấp. Tuy nhiên, ông Cường nhấn mạnh bên cạnh hình thức xử phạt chính còn có hình phạt bổ sung.
Năm 2021, vi phạm trong tuyển sinh năm 2021 của các cơ sở đào tạo được xem xét thực hiện theo quy định tại Nghị định số 04/2021/NĐ-CP (năm đầu tiên thực hiện), xử lý vi phạm theo khối ngành và mức vi phạm đối với hành vi tuyển vượt thấp hơn (Nghị định 138/2013/NĐ-CP là từ 5% trở lên, còn Nghị định 04/2021/NĐ-CP là 3%), nên có những cơ sở đào tạo mặc dù không tuyển đủ theo tổng chỉ tiêu nhưng lại vi phạm ở từng khối ngành vẫn bị xử phạt. Điều này dẫn đến số lượng cơ sở đào tạo bị xử lý tăng lên so với những năm trước, cá biệt có khối ngành số lượng chỉ tiêu các trường xác định thấp (dưới 50 chỉ tiêu) dẫn đến khi tuyển sinh vượt chỉ tiêu với tỷ lệ lớn nhưng số tuyệt đối không nhiều.
Theo quy định hiện hành, trường ĐH vi phạm không được tự chủ xác định chỉ tiêu tuyển sinh mở ngành đào tạo, liên kết đào tạo… trong thời hạn 5 năm, kể từ khi có kết luận về việc vi phạm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Ông Nguyễn Đức Cường cho hay, về phía Bộ GDĐT khi các cơ sở đào tạo xác định và đăng ký chỉ tiêu vào hệ thống sẽ phải kê khai các điều kiện, nếu kê khai không đúng, cơ sở dữ liệu hệ thống sẽ không chấp nhận. Đối với các cơ sở đào tạo có dấu hiệu tuyển sinh không đúng quy định, Vụ Giáo dục ĐH tổng hợp danh sách kèm dấu hiệu gửi Thanh tra để xem xét xử lý theo quy định pháp luật. Theo đó, các trường cần tăng cường công tác thanh tra nội bộ để giúp Hội đồng trường, Ban giám hiệu phát hiện sớm những hạn chế, thiếu sót hay vi phạm của nhà trường để có biện pháp chấn chỉnh kịp thời.
Chánh thanh tra Bộ GDĐT cho biết thêm, theo kế hoạch, công tác tuyển sinh năm 2022 sẽ kết thúc vào ngày 31/12. Lúc này các trường mới gửi báo cáo để Bộ rà soát và xác định những trường tuyển vượt chỉ tiêu, sai quy định để xử phạt. Để chuẩn bị cho mùa tuyển sinh năm 2023, Chánh thanh tra Bộ GDĐT đề nghị các cơ sở đào tạo cần nghiên cứu kỹ quy định của Bộ, quy định của ngành về công tác tuyển sinh để tổ chức thực hiện tại đơn vị mình đúng quy định pháp luật, đảm bảo quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm.