Hướng thị trường tới nhu cầu thực
Trao đổi với PV Báo Đại Đoàn Kết, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) cho rằng, khi các vướng mắc pháp lý được tháo gỡ sẽ tạo điều kiện để thị trường bất động sản (BĐS) phát triển minh bạch.

PV: Nhiều doanh nghiệp BĐS vẫn đang rất khó tiếp cận nguồn vốn. Ông có đánh giá thế nào về thực tế này, thưa ông?
Ông Lê Hoàng Châu: Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã quyết định nới room tín dụng thêm 1,5-2% để có thêm khoảng 240.000 tỷ đồng, cộng với khoảng 200.000 tỷ đồng còn lại của room tín dụng 14% (cũ) bơm vào nền kinh tế là điều rất đáng mừng. Tuy nhiên, vẫn phải thừa nhận thực tế, doanh nghiệp (DN), nhất là DN BĐS và người mua nhà còn gặp khó khăn trong tiếp cận nguồn tín dụng, mà nguyên nhân chủ yếu do NHNN chỉ đạo các ngân hàng thương mại không hạ “chuẩn” tín dụng.
Hiệp hội đề nghị NHNN xem xét không nên giữ nguyên “chuẩn” tín dụng trong tình thế “bất thường” hiện nay mà nên nới chuẩn tín dụng một chút. Nếu có được khoản vay mới thì DN có thể triển khai hoạt động đầu tư kinh doanh, tạo được dòng tiền và thanh khoản, DN có thể hoàn trả khoản vay mới và thanh toán khoản vay đáo hạn, như vậy có lợi cho cả DN và tổ chức tín dụng. Hai bên cùng “dìu” nhau vượt qua khó khăn.
Nguồn cung nhà ở xã hội hiếm, trong khi nhiều chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đang thực hiện chính sách giảm giá bán nhà, chiết khấu sâu trên dưới 50% dẫn đến giá bán căn hộ tại một số dự án giảm, chỉ khoảng 2 tỷ đồng/căn. Giá giảm như vậy song người mua nhà lại chưa thể tiếp cận được nguồn tín dụng với lãi suất hợp lý.
Ông từng đưa ra nhận định, vướng mắc pháp lý chiếm 70% khó khăn của thị trường BĐS?
- Đúng vậy, thị trường BĐS đã gặp nhiều khó khăn ngay tháng 7/2015, với khúc mắc lớn nhất nằm ở pháp lý khi chiếm tới 70% khó khăn của thị trường. Như vấn đề nhà ở xã hội, từ tháng 7/2015 đến nay vẫn chưa bố trí được nguồn tiền hỗ trợ từ ngân sách nhà nước cấp bù lãi suất cho người dân, với mức đã được phê duyệt là 4,8% từ trước năm 2022 và 5% từ năm 2023. Theo tìm hiểu của tôi, lãi vay thấp nhất cho nhà ở xã hội hiện là 9% và mức này chỉ ở một số ngân hàng.
Trong khi đó, thị trường cũng gặp nhiều vướng mắc về mất cân đối sản phẩm khi trên 80% là nhà ở cao cấp. Cùng với việc khó tiếp cận tín dụng, thị trường trái phiếu thiếu kiểm soát thời gian qua cũng dẫn đến việc không đáp ứng được nhu cầu của từng nhóm đối tượng thu nhập, độ tuổi trong xã hội...
Vậy cần có giải pháp gì để phát triển thị trường bền vững, thưa ông?
- Để thị trường BĐS phát triển bền vững cần phải hướng về nhu cầu thực. Mặt khác, để giải quyết khó khăn của thị trường BĐS nói riêng và nền kinh tế nói chung, nên tập trung vào nhu cầu 100 triệu dân trong nước và đặt nền móng phát triển cho tương lai. Trung ương đã chỉ đạo tập trung tối đa nguồn vốn đầu tư công để phát triển hệ thống hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông. Điều này không chỉ phục vụ cho hiện tại mà còn hướng tới mục tiêu phát triển lâu dài. Thị trường BĐS sẽ được thụ hưởng những thành quả này.
Trong thời gian tới, để giải quyết vướng mắc về pháp lý, Nghị quyết 18 đã được đưa ra với yêu cầu hết năm 2023 phải sửa đổi xong Luật Đất đai và một số luật liên quan, trong đó có Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS để đảm bảo phát triển thị trường một cách đồng bộ… Được biết, các luật này sẽ được thông qua trong năm 2023 và có hiệu lực từ tháng 1/2024.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội chủ trương đầu tháng 1/2023 sẽ họp kỳ họp bất thường lần thứ hai để giải quyết các vấn đề nóng. BĐS cũng đã được đề nghị đưa vào trong nội dung kỳ họp. Chính phủ trong 2 năm vừa qua đã tổ chức 18 cuộc họp chuyên đề về pháp luật để giải quyết nhiều vấn đề, trong đó có các chỉ đạo trực tiếp để giải quyết những vướng mắc khó khăn của BĐS.
Với những hành động quyết liệt của nhà quản lý để tháo gỡ những vướng mắc về pháp lý, chúng ta kỳ vọng đó sẽ là những tiền đề để thị trường BĐS phát triển minh bạch, lành mạnh và bền vững, hướng tới nhu cầu thực.
Trân trọng cảm ơn ông!