Năm nào cũng vậy, cứ đến tháng Chạp, những gia đình ở làng nghề bánh đa nem Tân Châu (huyện Thiệu Hóa, Thanh Hóa) lại ăn ngủ cùng với nghề để kịp đơn hàng phục vụ cho Tết. Về Đắc Châu, cảm nhận rõ nhất là không khí tấp nập, gia đình nào cũng chạy đua với thời gian để làm ra nhiều sản phẩm nhất có thể. Những lò tráng bánh ngày đêm hoạt động hết công suất để làm được thật nhiều sản phẩm phục vụ thị trường Tết. Từ đường đê, đường lớn cho tới những đường cong, ngõ nhỏ đều được tận dụng phơi bánh. Ngay từ tháng 9 âm lịch, các gia đình đã phải chuẩn bị sẵn nguyên vật liệu, trành phơi, thêm nhân công để tăng sản lượng cho kịp các đơn hàng được đặt trước. Là một trong những gia đình c làm bánh đa nem lâu năm ở Tân Châu, những ngày giáp Tết, gia đình chị Lê Thị Nguyên (làng Đắc Châu 2) lại huy động toàn bộ nhân công làm ngày làm đêm để kịp trả đơn cho các thương lái. Chị Nguyên cho biết, gia đình chị có 4 lao động chính, trong đó, vợ chồng chị đảm nhiệm khâu tráng bánh, còn bố mẹ phụ trách khâu phơi bánh, thu bánh và đóng gói. 3 tháng cuối năm, đơn hàng nhiều nên gia đình phải hoạt động hết công suất.. Mặc dù làm ngày, làm đêm nhưng bánh ra đến đâu là hết đến đó. Năm nào cũng vậy, cứ sát Tết, tình trạng "cháy" hàng xảy ra thường xuyên. Theo chị Nguyên, dù đơn hàng có nhiều, bà con cũng không bao giờ chạy theo số lượng mà dẫn đến làm ẩu, ra những loạt bánh kém chất lượng, ảnh hưởng đến uy tín cũng như niềm tin của khách hàng mà khả năng làm được đến đâu mới dám nhận đến đó. Mỗi ngày, gia đình chị cũng chỉ có thể làm ra từ 2.000-2.500 chiếc bánh đa nem, bán với giá 50.000 đồng/100 bánh, bỏ túi hơn 1 triệu đồng/ngày. Theo chị Nguyên, bánh đa nem được làm duy nhất bởi nguyên liệu gạo Q5. Gạo được ngâm vài tiếng, sau đó để ráo rồi mới xay thành bột nước. Để chiếc bánh đa nem tròn, mỏng, đẹp, đều tăm tắp đòi hỏi người thợ tráng bánh có kinh nghiệm và sự khéo léo. Ngoài ra, lượng bột vừa đủ, tay tráng phải nhanh và đều thì mới đảm bảo chất lượng cho từng sản phẩm. Bánh sau khi tráng được phơi ngoài nắng từ 30 phút đến 1 giờ. Vào những ngày nắng, bánh sẽ nhanh khô và thơm hơn. Công việc này tuy không quá nặng nhọc nhưng chiếm rất nhiều thời gian của người làm nghề. "Ở đây, năm nào Tết cũng như đến trước cả tháng, nhộn nhịp cả ngày lẫn đêm để làm hàng. Vào dịp giáp Tết cổ truyền đơn hàng nhiều hơn nên đòi hỏi các hộ dân làm nghề phải khẩn trương sản xuất để có đủ bánh đa nem phục vụ nhu cầu thị trường", chị Nguyên nói. Được biết, hiện làng nghề Đắc Châu có hơn 100 hộ sản xuất bánh đa nem. Nghề này không chỉ tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động ở địa phương, giúp đời sống của người dân ngày càng được cải thiện đáng kể. Những ngày cận Tết, thương lái các nơi hồi hả về thôn để thu gom bánh. Được biết, thị trường tiêu thụ chính của bánh đa nem Tân Châu là trong nội tỉnh, khi hàng làm ra nhiều, có thể xuất đi một số địa phương ở phía Bắc.
Đình Minh