Điều hành giá xăng dầu: Vẫn chưa 'chốt' bộ nào là đầu mối
Nói về việc Bộ Công thương muốn trả cơ chế điều hành xăng dầu về Bộ Tài chính, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi chia sẻ, quyết định cuối cùng thuộc về Chính phủ khi sửa đổi Nghị định 95/2021/NĐ-CP. Chính phủ sẽ cân nhắc xem cơ quan nào sát với chức năng, nhiệm vụ để giao điều hành giá xăng dầu trong thời gian tới.
Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi, Chính phủ giao Bộ Công thương chủ trì dự thảo Nghị định 95/2021/NĐ-CP và Nghị định 83/2014/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu. “Quan điểm của Bộ Tài chính là một cơ quan một đầu mối sẽ chủ động làm rõ trách nhiệm và điều hành có hiệu quả. Bộ Tài chính đã có kiến nghị chuyển quyền quản lý xăng dầu về một đầu mối là Bộ Công thương. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng thuộc về Chính phủ khi sửa đổi Nghị định 95/2021/NĐ-CP. Chính phủ sẽ cân nhắc xem cơ quan nào sát với chức năng, nhiệm vụ để giao Bộ đó điều hành giá xăng dầu trong thời gian tới” - Ông Chi cho hay.
Cũng theo ông Chi, vừa qua Bộ Công thương điều hành giá xăng dầu khá tốt. Năm 2022, trong bối cảnh giá xăng dầu trên thế giới như vậy, việc điều hành xăng dầu Việt Nam nhịp nhàng, hỗ trợ các cân đối vĩ mô và kiềm chế lạm phát.
Ông Chi khẳng định: "Nếu Chính phủ tiếp tục giao Bộ Công thương điều hành giá xăng dầu thì Bộ Tài chính sẽ phối hợp tốt với Bộ Công thương. Nếu Chính phủ quyết định khác thì Bộ Tài chính chấp hành sự phân công. Tuy nhiên, dù giao cho bộ nào quản lý thì mục đích vẫn là điều hành giá xăng dầu tốt lên”.
Trong dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định 95/2021 và Nghị định 83/2014 về kinh doanh xăng dầu đang được Bộ Công thương gửi xin ý kiến các bộ ngành, Bộ Công thương đề xuất giao toàn bộ việc điều hành giá xăng dầu và tính toán các chi phí kinh doanh xăng dầu cho Bộ Tài chính chủ trì thực hiện. Bộ Công thương sẽ phối hợp theo chức năng nhiệm vụ được giao.
Trước khi lựa chọn phương án này, Bộ Công thương cũng đưa ra 3 phương án. Phương án 1 là giữ nguyên các quy định hiện hành về chức năng nhiệm vụ của các bộ, ngành trong phân công công tác quản lý nhà nước đối với mặt hàng xăng dầu. Phương án 2 là việc điều hành giá xăng dầu và rà soát, tính toán các chi phí kinh doanh xăng dầu đưa về một đầu mối là Bộ Tài chính thực hiện theo đúng chuyên môn nghiệp vụ và chức năng nhiệm vụ được giao.
Theo Bộ Công thương, phương án này bảo đảm việc phân công công tác quản lý nhà nước về xăng dầu thực hiện theo đúng chức năng nhiệm vụ của các bộ, ngành. Bộ Tài chính có chuyên môn nghiệp vụ về lĩnh vực tài chính sẽ thực hiện chính xác công tác tính toán, hướng dẫn và công bố giá điều hành đối với mặt hàng xăng dầu.
Nhưng nhược điểm là việc điều hành giá tách xa việc điều hành cung cầu xăng dầu nên sẽ có những bất ổn khi lợi ích giữa các chủ thể trên thị trường xăng dầu không được hài hoà, không có sự độc lập khách quan trong việc xác định, phản ánh các chi phí kinh doanh xăng dầu để bảo đảm tính công khai, minh bạch, chính xác trong giá cơ sở mặt hàng xăng dầu.
Phương án 3 là giao toàn bộ việc điều hành giá xăng dầu, rà soát, hướng dẫn, tính toán các chi phí kinh doanh xăng dầu đưa về một đầu mối là Bộ Công thương.
Sau khi phân tích ưu, nhược của cả 3 phương án, Bộ Công thương lựa chọn phương án 2, theo đó giao toàn bộ việc điều hành giá xăng dầu và tính toán các chi phí kinh doanh xăng dầu cho Bộ Tài chính chủ trì thực hiện. Bộ Công thương sẽ phối hợp theo chức năng nhiệm vụ được giao. Bộ Công thương lý giải chọn phương án này là nhằm tập trung việc quản lý điều hành giá về một đầu mối và phù hợp với chức năng nhiệm vụ và chuyên môn nghiệp vụ của Bộ Tài chính.