Ma túy núp bóng thuốc lá điện tử
Sử dụng thuốc lá điện tử trở thành vấn nạn của xã hội khi nó đang dần xâm nhập vào học đường dưới nhiều hình thức và mức độ khác nhau. Đáng lo ngại hơn khi cơ quan công an liên tục phát hiện, bắt giữ các đối tượng pha chất ma túy vào các loại tinh dầu của thuốc lá điện tử.
Số người trẻ sử dụng thuốc lá điện tử tăng nhanh
Dù chưa được cấp phép sử dụng nhưng tình trạng sử dụng thuốc lá điện tử ở nước ta tăng nhanh đến mức báo động. Cụ thể, theo số liệu từ Bộ Y tế, tỷ lệ người trên 15 tuổi sử dụng thuốc lá điện tử ở 34 tỉnh, thành phố vào mức 3,6%, tăng 18 lần so với năm 2015, trong đó đặc biệt tập trung ở nhóm tuổi 15 - 24 tuổi với tỷ lệ là 7,3%. Báo động hơn khi cơ quan chức năng ghi nhận ở nhóm 13-15 tuổi tỷ lệ sử dụng là 3,5%, trong đó học sinh nam là 4,3%, học sinh nữ là 2,8%.
Ông Nguyễn Tuấn Lâm - đại diện của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam cho biết, sản phẩm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng có chứa nicotine, có khoảng 15.500 loại hương liệu được sử dụng, trong đó rất nhiều loại hương liệu độc hại, gây ảnh hưởng đến sức khỏe, có thể gây cháy nổ và pha trộn các chất khác vào dung dịch (ma túy, cần sa).
Chuyên gia của WHO cũng nhấn mạnh, thuốc lá điện tử nguy hại hơn thuốc lá truyền thống. Nó có thể gây tác động sớm đối với sức khỏe, đa phần thuốc lá điện tử có chứa nicotine - chất gây nghiện cao, là nguyên nhân gây các bệnh tim mạch, hô hấp, tiêu hóa, và ung thư. Sử dụng nicotine quá liều gây ngộ độc. Nghiện nicotine là một trong những nguyên nhân gây các bệnh tim mạch, đột quỵ… Các chất độc hại trong thuốc lá điện tử còn gây tổn thương phổi cấp. Chưa kể, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới đều có chứa các thành phần hóa chất rất độc hại cho sức khỏe, nhiều hóa chất tương tự như thuốc lá truyền thống. Thuốc lá điện tử sử dụng nhiều hương liệu, hóa chất không phải là từ nguyên liệu lá thuốc lá điếu thông thường. Theo đó, do nguyên liệu phối trộn nhiều loại thành phần khác nhau nên có thể bị lợi dụng để sử dụng ma túy.
Bộ Công an đã có thông tin cảnh báo thời gian gần đây trên thị trường xuất hiện tinh dầu cần sa (CBD) trộn vào tinh dầu thuốc lá điện tử. Theo đó, trong tinh dầu của thuốc lá điện tử có chất nicotine và một số các chất thơm. Ngoài ra, các đối tượng đã thêm chất ma túy nhóm cần sa tổng hợp vào. Vì chất ma túy này không màu, không mùi, lại lẫn mùi của tinh dầu nên bằng cảm quan thông thường khó có thể nhận biết được.
Thế nhưng, bất chấp những cảnh báo liên tục được phát ra và những ca bệnh nhập viện vì thuốc lá điện tử ngày một gia tăng, do giá thành rẻ, nhiều hình dạng, hương thơm hấp dẫn cùng những lời quảng cáo về một kiểu hút thuốc không gây hại, sành điệu đã đánh trúng tâm lý của tuổi mới lớn. Nhiều thanh thiếu niên không biết hoặc biết nhưng cố tình bỏ qua những khuyến cáo về những thành phần hóa chất độc hại, thậm chí là cả ma túy có trong thuốc lá điện tử.
Xuất hiện thuốc lá điện tử chứa ma túy gây ảo giác
TS. BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai thông tin: Gần đây, Trung tâm tiếp nhận nhiều trường hợp ngộ độc thuốc lá điện tử có chứa ma túy vào cấp cứu, các trường hợp này đều rất nặng và nguy kịch. Có học sinh được cho thuốc lá điện tử và sử dụng; có những học sinh thường tụ tập cả nhóm hút thuốc lá điện tử mà cha mẹ không hay biết. Hay nữ sinh viên 20 tuổi, sau khi dùng thuốc lá điện tử tẩm cần sa thì bị tổn thương đa tạng, hôn mê, co giật, tổn thương tim, sốc, suy thận…
Nguy hiểm là vậy, nhưng việc mua thuốc lá điện tử, thậm chí là thuốc lá điện tử chứa chất gây nghiện, gây ảo giác vô cùng đơn giản trên mạng. Núp bóng dưới cái tên Pod Chill, hàng loạt sản phẩm thuốc lá điện tử chứa chất gây nghiện, gây ảo giác được quảng cáo công khai với hình ảnh hoa mỹ cùng lời mời gọi hấp dẫn.
Một trong số hơn 12 triệu kết quả khi tìm kiếm cụm từ “Pod Chill” trên Google là trang web torai9vapestore.vn. Trong một bài viết, trang web này quảng cáo: “Đây tên gọi của loại tinh dầu thuốc lá điện tử, hút thơm và ngon nhưng độ “đã” mạnh hơn pod thông thường. Pod chill được tạo ra từ sự kết hợp giữa một vài hoạt chất có trong các cây thảo dược, trà (những loại này thường được dùng trong y tế) và một lượng nhỏ Salvia, Mescaline, Shikigami… Pod Chill được sử dụng như các dòng tinh dầu thông thường… Đáng nói, theo tìm hiểu của phóng viên, Salvia, Mescaline, Shikigami, Ayahuasca đều là những chất có trong các loại ma túy gây ảo giác…
Theo TS. BS Nguyễn Trung Nguyên, ma túy cho vào thuốc lá điện tử thường là những loại ma túy tổng hợp mới nhất với hàng trăm chất khác nhau. Nhiều chất hiện chưa có trong danh mục chất ma túy ở nước ta. Trong khi đó, mỗi chất ma túy tổng hợp cho vào thuốc lá điện tử lại gây ra một kiểu ngộ độc khác nhau.
“Các chất này có độc tính mạnh lên thần kinh, tâm thần, tim mạch. Có những bệnh nhân bị kích thích vật vã, hoang tưởng, ảo giác. Bệnh nhân cũng có thể có biểu hiện co giật, tím tái, sùi bọt mép, quẫy đạp, la hét, tổn thương đa tạng như suy tim cấp, tụt huyết áp, tổn thương não lan rộng, suy tin cấp thận…”- BS Nguyên cho biết.
“Đã đến lúc cần có cách giải quyết mạnh mẽ đối với vấn đề sử dụng thuốc lá điện tử, nhất là trong trường học. Không thể chủ quan, bởi số lượng bệnh nhân mới liên quan đến thuốc lá điện tử ngày càng tăng... Tôi cho rằng, cần làm sớm và làm ngay việc cấm lưu hành thuốc lá điện tử tại Việt Nam” - TS. BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.