GDP quý I/2023: Khu vực dịch vụ phục hồi rõ rệt

Bà Nguyễn Thị Hương – Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho biết, kinh tế quý I/2023 diễn ra trong bối cảnh kinh tế thế giới tiếp tục có nhiều biến động phức tạp và bất ổn như lạm phát toàn cầu mặc dù đã hạ nhiệt nhưng vẫn ở mức cao; sự phục hồi chậm và suy giảm nhu cầu tiêu dùng của các đối tác thương mại lớn.
Theo nhận định của Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, các yếu tố trên đã tác động tới tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Số liệu Tổng cục Thống kê công bố cho biết tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý I/2023 ước tính tăng 3,32% so với cùng kỳ năm trước. Do kinh tế vẫn còn khó khăn, khiến tốc độ tăng trưởng của quý đầu năm chỉ cao hơn tốc độ tăng 3,21% của quý I/2020 trong giai đoạn 2011-2023.
Tổng cục Thống kê cho biết, trong khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản, giá trị tăng thêm ngành nông nghiệp quý I/2023 tăng 2,43% so với cùng kỳ năm trước, đóng góp 0,22 điểm phần trăm vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế.
Trong khi đó, ngành lâm nghiệp tăng 3,66% nhưng chiếm tỷ trọng thấp nên chỉ đóng góp 0,02 điểm phần trăm; ngành thủy sản tăng 2,68%, đóng góp 0,06 điểm phần trăm.
Ngược lại, trong khu vực công nghiệp và xây dựng, giá trị tăng thêm ngành công nghiệp quý I/2023 giảm 0,82% so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức giảm sâu nhất của cùng kỳ các năm trong giai đoạn 2011-2023, làm giảm 0,28 điểm phần trăm trong mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế.
Trong các ngành công nghiệp, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo - vốn là động lực tăng trưởng của nền kinh tế, đã giảm 0,37%, làm giảm 0,1 điểm phần trăm. Riêng ngành xây dựng tăng 1,95%, nhưng cũng chỉ cao hơn tốc độ tăng 0,28% và 1,41% của cùng kỳ năm 2011 và 2012 trong giai đoạn 2011-2023, đóng góp 0,12 điểm phần trăm.
Số liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy, chỉ duy nhất khu vực dịch vụ trong quý I/2023 thể hiện rõ sự phục hồi, đóng góp lớn vào mức tăng GDP quý I. Có được kết quả này là nhờ hiệu quả của các chính sách kích cầu tiêu dùng nội địa, chính sách mở cửa nền kinh tế trở lại từ ngày 15/3/2022 khi dịch Covid-19 được kiểm soát, các hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch Việt Nam tới các nước trên thế giới được đẩy mạnh.
Trong đó dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng 25,98% so với cùng kỳ năm trước, đóng góp 0,64 điểm phần trăm; ngành bán buôn và bán lẻ tăng 8,09%, đóng góp 0,85 điểm phần trăm; hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm tăng 7,65%, đóng góp 0,45 điểm phần trăm; ngành vận tải, kho bãi tăng 6,85%, đóng góp 0,43 điểm phần trăm; ngành thông tin và truyền thông tăng 1,5%, đóng góp 0,1 điểm phần trăm.
Quý I cũng chứng kiến hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa giảm. Tính chung, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa đạt 154,27%, giảm 13,3% so với cùng kỳ năm trước (trong đó, xuất khẩu giảm 11,9%; nhập khẩu giảm 14,7%).
Nguyên nhân là tình hình kinh tế thế giới phục hồi chậm với chính sách thắt chặt tiền tệ ở nhiều nước, làm suy giảm nhu cầu tiêu dùng của các đối tác thương mại lớn đã tác động đến kim ngạch xuất nhập hàng hóa của Việt Nam. Dù vậy, cán cân thương mại hàng hóa trong quý vẫn xuất siêu 4,07 tỷ USD.
Đáng chú ý, theo thống kê của Tổng cục Thống kê, tính chung quý I/2023, số doanh nghiệp tạm dừng kinh doanh có thời hạn là 42,9 nghìn doanh nghiệp, tăng 20,1% so với cùng kỳ năm trước; gần 12,8 nghìn doanh nghiệp ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể, tăng 13,1%; 4,6 nghìn doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể, tăng 6,5%. Bình quân một tháng có gần 20,1 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường.
Để kiểm chế lạm phát, Tổng cục Thống kê kiến nghị các cơ quan chức năng cần theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường các mặt hàng quan trọng, thiết yếu để có biện pháp điều hành phù hợp. Ngân hàng nhà nước theo dõi về chính sách tiền tệ, sử dụng các biện pháp tiền tệ linh hoạt. Các bộ, ngành địa phương chuẩn bị đầy đủ nguồn hàng đặc biệt là mặt hàng thiết yếu; bình ổn giá mặt hàng; xử lý nghiêm hành vi đầu cơ, tích trữ hàng hóa để khiến giá cả hàng hóa tăng cao bất thường...
Bước sang năm 2023 với dự báo nhiều khó khăn, thách thức, tuy nhiên nền kinh tế Việt Nam vẫn được đánh giá còn nhiều dư địa phát triển.

Đánh giá kết quả tăng trưởng trong quý I, ông Lê Trung Hiếu - Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho biết, con số này thấp hơn so với kịch bản được đưa ra trong Nghị quyết 01 (mức 5,6%). Do đó, để đạt được mục tiêu mà Chính phủ đã đề ra là GDP 2023 tăng 6,5%, mức tăng trưởng bình quân 3 quý còn lại phải là 7,5%. "Chúng tôi giữ nguyên kịch bản cho quý II là 6,7%, còn quý III, IV sẽ phải cao hơn kịch bản trong nghị quyết lần lượt 1 và 0,9 điểm phần trăm" - ông Hiếu cho biết.

T.Hằng – M.Sang