Cần cơ chế đột phá để giải phóng các nguồn lực

Theo các chuyên gia, ở các nước đều có những sự thử nghiệm về cơ chế, chính sách, TPHCM đủ điều kiện để được thử nghiệm.

GS.TS Nguyễn Trọng Hoài - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế TPHCM nêu quan điểm, nghị quyết mới phải có những cơ chế đột phá, vượt trội, phải bao quát hơn, rộng hơn để thành phố phát huy vai trò và lan tỏa với cả vùng. Theo ông Hoài, từ khoá bao trùm nghị quyết này là “trao quyền nhiều hơn, kiểm soát ít hơn”. “Để có thể trao quyền nhiều hơn, kiểm soát ít hơn, các vị lãnh đạo TPHCM phải có trách nhiệm hơn và các sở ngành phụng sự công phải có năng lực hơn để triển khai các chính sách mang tính thí điểm vượt trội. Được như vậy thì nghị quyết mới mới đi vào cuộc sống, tránh vướng những cơ chế cũ như Nghị quyết 54” - ông Hoài nói.

Ủng hộ nghị quyết mới ra đời thay cho Nghị quyết 54, TS Nguyễn Sỹ Dũng – nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng, TPHCM nên trở thành “chiếc hộp” thử nghiệm cơ chế, chính sách. Ông Dũng đưa ra hai cách tiếp cận. Thứ nhất, coi toàn bộ thành phố là chiếc hộp thử nghiệm. Đây là phương án bao gồm tất cả các lĩnh vực với không gian và thời gian rất rộng nên có phần khó hơn. Cách tiếp cận thứ hai là coi từng lĩnh vực cụ thể là một chiếc hộp thử nghiệm. Đưa ra hai cách tiếp cận nhưng ông Dũng thiên về cách tiếp cận thứ hai.

“Việc hình thành TP Thủ Đức được xem là một chiếc hộp thử nghiệm chính sách đối với lĩnh vực chính quyền đô thị. Việc hình thành Trung tâm tài chính là chiếc hộp thử nghiệm trong lĩnh vực kinh tế” - ông Dũng nêu quan điểm.

Nói về nghị quyết mới thay thế Nghị quyết 54, TS Trần Du Lịch chia sẻ, sau khi tổng kết Nghị quyết 54, thành phố chuẩn bị cho bản nghị quyết mới. Trong đó, đặt ra yêu cầu về việc hình thành những chính sách tạo động lực phát triển. Nghị quyết mới sẽ tập trung vào cơ chế tập trung phân cấp, phân quyền và tạo động lực; huy động nguồn lực ngân sách, nhà đầu tư,…

Ông Phan Văn Mãi – Chủ tịch UBND TPHCM khẳng định, Nghị quyết 54 hiện hành tập trung nhiều vào cơ chế để khai thác nguồn thu cho TPHCM. Nghị quyết mới thay thế thì thí điểm các cơ chế vượt trội, đột phá để huy động nguồn lực, phát huy tiềm năng của thành phố để thành phố phát triển. Ngoài ra, trong Nghị quyết mới, bên cạnh đề xuất chủ động của thành phố thì cũng có những vấn đề thành phố chưa nhìn ra được mà từ Trung ương, các bộ, ngành đặt hàng, mong muốn thành phố thí điểm. Ông Mãi cho rằng, những cơ chế đột phá, vượt trội sẽ giúp thành phố giải phóng hết các nguồn lực để phát triển. Thành phố làm việc này không chỉ cho thành phố mà là cho cả nước. Do đó thành phố phát triển sẽ đóng góp mạnh mẽ vào sự phát triển của cả nước. TPHCM không chỉ là một địa phương của Việt Nam mà còn là địa phương có năng lực cạnh tranh quốc tế với các địa phương khác trong khu vực.

“Từ thực tiễn của TPHCM, chúng tôi đề xuất những cơ chế, chính sách đáp ứng tiêu chí đột phá, vượt trội” - ông Mãi nói.

Theo Chủ tịch UBND TPHCM, tại kỳ họp cuối năm 2022, Quốc hội đã tiến hành tổng kết và cho phép kéo dài Nghị quyết 54 thêm 1 năm, đến 31/12/2023. Trong thời gian đó, Quốc hội yêu cầu Chính phủ chỉ đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UBND thành phố phối hợp với các bộ, ngành xây dựng Nghị quyết mới thay thế Nghị quyết 54 hiện hành.

Chính phủ vừa có tờ trình đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, bổ sung Nghị quyết mới vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 theo trình tự thủ tục rút gọn; trình Quốc hội cho ý kiến thông qua tại kỳ họp thứ 5. Dự kiến đến giữa tháng 4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ họp và rà soát các nội dung cho kỳ họp thứ 5 vào tháng 5/2023. Nếu không có gì thay đổi thì Quốc hội sẽ cho phép bổ sung nghị quyết mới để xem xét tại kỳ họp này. Nếu như được Quốc hội thông qua vào kỳ họp thứ 5 giữa năm 2023, TPHCM sẽ bắt tay vào triển khai ngay, trình HĐND thành phố tại kỳ họp gần nhất để triển khai liền một số chính sách, cơ chế.

THANH GIANG