2 nhân vật nhận số tiền lớn trong vụ 'chuyến bay giải cứu'
Ông Phạm Trung Kiên, cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên nhận hối lộ số tiền lên đến 42,6 tỷ đồng; bà Nguyễn Thị Hương Lan với vai trò Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao đã "can thiệp sâu vào kế hoạch tổ chức các chuyến bay combo cho các doanh nghiệp" nhận số tiền hơn 25 tỷ đồng...
Nữ cựu Cục trưởng gây khó khăn để doanh nghiệp phải "xin gặp"
Theo kết luận điều tra, với vai trò Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao, bị can Nguyễn Thị Hương Lan có trách nhiệm quản lý, phụ trách chung toàn bộ công việc gồm cấp phép các chuyến bay. Việc gặp gỡ, thẩm định các doanh nghiệp là nhiệm vụ của cấp dưới, không phải của bà Lan.
Tuy nhiên, nữ Cục trưởng bị cáo buộc "can thiệp sâu vào kế hoạch tổ chức các chuyến bay combo cho các doanh nghiệp". Vị này gây khó khăn bằng cách chỉ đạo cấp dưới sát ngày bay mới thông báo; thay đổi kế hoạch bay, số công dân trên chuyến bay làm doanh nghiệp bị động, phải "xin gặp gỡ".
Với vai trò này, từ tháng 5/2020 đến tháng 1/2022, bà Lan được 8 cá nhân đại diện doanh nghiệp tiếp cận, đặt vấn đề và đưa tiền để xem xét, giải quyết các thủ tục liên quan đến cấp phép chuyến bay.
Đầu tiên, qua bị can Tô Anh Dũng, cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, bà Lan gặp Hoàng Diệu Mơ, đại diện Công ty An Bình. Doanh nghiệp này sau đó được phê duyệt 66 chuyến bay và đổi lại, nữ cựu Cục trưởng được Mơ 11 lần hối lộ tổng cộng 13,2 tỷ đồng.
Trong 11 lần trên, có 8 lần bà Lan cầm tiền tại phòng làm việc của mình; một lần ở trụ sở Bộ Ngoại giao; một lần ở nhà riêng và một lần trong xe ô tô trên đường.
Tháng 6/2021, bà Lan được bị can Nguyễn Thị Tường Vy xin gặp, nhờ cấp phép các chuyến bay giải cứu cho các công ty ATA, Invest. Trong 5 tháng tiếp theo, bà Lan được Vy tặng quà 4 lần, tổng cộng hơn 2,2 tỷ đồng; việc này diễn ra tại phòng làm việc hoặc nhà riêng của nữ cựu Cục trưởng.
Cũng trong năm 2021, bị can Lê Văn Nghĩa xin gặp bà Lan để làm hồ sơ chuyến bay giải cứu cho nhóm doanh nghiệp của mình. Quá trình gặp gỡ tại phòng làm việc của bà Lan, ông Nghĩa hối lộ 2 lần, tổng cộng 20.000 USD - tương đương 462 triệu đồng.
Giai đoạn tiếp theo từ 2021 - 2022, Nguyễn Thị Hương Lan còn 14 lần khác nhận hối lộ từ đại diện các doanh nghiệp thực hiện chuyến bay giải cứu, đa phần đều diễn ra tại phòng làm việc của bà Lan tại Cục Lãnh sự.
Quá trình điều tra, nữ cựu Cục trưởng cho hay: "Chỉ gặp và nhận khoảng 900 triệu đồng của một số doanh nghiệp thực hiện chuyến bay combo nhưng không nhớ cụ thể sổ lần gặp và số tiền từng lần".
Tuy nhiên, cơ quan điều tra quy buộc Nguyễn Thị Hương Lan đã có hành vi nhận hối lộ 20,2 tỷ đồng và 210.000 USD, tổng cộng hơn 25 tỷ đồng. Bị can này cũng chỉ nhận hối lộ của những doanh nghiệp lớn, "thân cận" hay có quan hệ với lãnh đạo các cấp…, không gặp gỡ doanh nghiệp nhỏ.
Nhân vật nhận hối lộ số tiền lớn nhất
Theo kết luận điều tra, ông Phạm Trung Kiên với vai trò là Thư ký của ông Đỗ Xuân Tuyên - Thứ trưởng Bộ Y tế đã có hơn 180 lần nhận hối lộ với tổng số tiền lên đến 42,6 tỷ đồng để trình Bộ Y tế chấp thuận chuyến bay hoặc người dân được về nước trong dịch Covid-19.
Tại thời điểm dịch Covid-19 bùng phát, ông Kiên có nhiệm vụ tiếp nhận, trình Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên duyệt, ký văn bản trả lời liên quan đến việc cho ý kiến xét duyệt các chuyến bay theo đề nghị của Bộ Ngoại giao và các cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, ông Kiên đã tiếp xúc, yêu cầu và thỏa thuận với các đại diện doanh nghiệp phải chi số tiền 50 - 200 triệu đồng/chuyến bay hoặc phải trả phí 500 nghìn đồng - 1 triệu đồng/khách đối với chuyến bay combo và từ 7 - 15 triệu đồng/người đối với khách lẻ, tuỳ từng thời điểm để được Bộ Y tế chấp thuận cho khách lẻ được về nước.
Ngoài ra bị can Kiên còn cùng với Vũ Anh Tuấn (cựu Phó Trưởng phòng Cục Quản lý Xuất nhập cảnh Bộ Công an) yêu cầu, gợi ý các doanh nghiệp liên hệ, chi tiền cho Kiên để được Bộ Y tế chấp thuận chuyến bay cũng như kịp trả lời các văn bản liên quan "chuyến bay giải cứu".
Kết quả điều tra xác định Phạm Trung Kiên đã nhận hối lộ với tổng số tiền là 42,6 tỷ đồng, là người nhận hối lộ số tiền lớn nhất so với các quan chức đã bị bắt trong vụ "chuyến bay giải cứu".
Tháng 7/2021, qua giới thiệu của Vũ Anh Tuấn, Phó Tổng Giám đốc Công ty Bluesky Nguyễn Thị Thanh Hằng liên hệ và đuợc Kiên yêu cầu chi 150 triệu đồng/chuyến để được chấp thuận cấp phép chuyến bay combo.
Chỉ trong vòng 5 tháng, Phạm Trung Kiên đã có 7 lần nhận hơn 6 tỷ đồng từ lãnh đạo Công ty Bluesky. Trong đó đa phần ông Kiên nhận hối lộ ngay tại trụ sở Bộ Y tế, số tiền nhận hối lộ từ 300 triệu đến hơn 1,3 tỷ đồng.
Tháng 6/2021, tại trụ sở Bộ Y tế, Kiên gặp Trần Thị Mai Xa - Giám đốc Công ty CP giáo dục và du lịch Masterlife và yêu cầu doanh nghiệp phải chi số tiền 1 - 2 triệu đồng/khách tham gia chuyến bay về nước.
Bị cáo đã có 5 lần nhận hối lộ của doanh nghiệp này, trong đó có 4 lần nhận qua số tài khoản của mẹ vợ mình và 1 lần nhận tiền trực tiếp tại trụ sở Bộ Y tế. Tổng số tiền Kiên đã nhận là hơn 1,7 tỷ đồng. Sau khi cơ quan điều tra khởi tố vụ án, Kiên đã chuyển khoản trả lại 1,4 tỷ đồng cho Mai Xa.
Tương tự, tháng 6/2021, Nguyễn Thị Tường Vy đã gặp và nhờ Kiên giải quyết sớm thủ tục cấp phép chuyến bay combo cho nhóm công ty của Vy và cũng được yêu cầu chi số tiền 1-2 triệu đồng/khách tham gia chuyến bay về nước.
Từ tháng 6/2021 đến tháng 11/2021 Kiên nhận hối lộ tới 10 lần với tổng số tiền hơn 2,7 tỷ đồng đều thông qua tài khoản của mẹ vợ.
Ngoài ra, cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế đã nhận hối lộ từ nhiều doanh nghiệp khác, số tiền ít từ vài chục triệu, nhiều lên đến hơn 5 tỷ đồng.
Riêng với ông Vũ Hồng Quang - cán bộ Cục Hàng không Việt Nam, đã liên hệ, tiếp xúc nhờ Kiên giúp để Bộ Y tế chấp thuận cho khách lẻ được về nước trong chiến dịch "chuyến bay giải cứu".
Ông Kiên đồng ý đề nghị trên và yêu cầu phải chi 7 - 15 triệu đồng/khách. Cựu Thư ký Thứ trưởng đã có đến 114 lần nhận hối lộ với số tiền hơn 7,4 tỷ đồng từ cán bộ Cục Hàng không.