Giao thông đường thủy teo tóp
Với lợi thế nhiều tuyến kênh rạch, TPHCM từng được kỳ vọng sẽ phát triển mô hình giao thông đường thuỷ với nhiều loại hình như buýt đường sông, phà biển, tàu cao tốc… Tuy nhiên, sau nhiều năm hầu hết các dự án giao thông đường thuỷ ở TPHCM được phát triển nửa vời, không đáp ứng đủ nhu cầu người dân. Thậm chí có dịch vụ giao thông còn có dấu hiệu teo tóp, thu hẹp đáng kể quy mô.
Mấy ngày gần đây, người dân TPHCM bất ngờ trước thông tin Sở GTVT TPHCM không gia hạn cấp phép hoạt động bến cảng Bến Bạch Đằng (quận 1) đối với loại hình tàu cao tốc đi TP Vũng Tàu. Mặc dù ít ngày sau, việc gia hạn cấp phép được chấp thuận thêm một thời gian khai thác nhưng nhiều người vẫn lo lắng, bất an bởi tuyến tàu cao tốc có thời gian hoạt động hàng chục năm này có thể dừng bất cứ lúc nào. Lúc này, nhiều người mới nhận ra các loại hình giao thông đường thuỷ ở TPHCM khá đơn điệu và gần như không ảnh hưởng nhiều tới bức tranh giao thông chung của thành phố.
Cụ thể, gần 5 năm trước, khi ra mắt tuyến buýt đường sông số 1, nhiều người kỳ vọng vào các tuyến số 2, số 3 hay số 5 sẽ được đưa vào hoạt động, giảm áp lực phần nào cho giao thông đường bộ. Tuy nhiên từ đó tới nay, tuyến buýt số 1 vẫn là tuyến duy nhất hoạt động. Trớ trêu hơn, hành khách sử dụng tuyến buýt số 1 hầu hết là lên và xuống ở cùng một bến là bến Bạch Đằng. Trong khi đó, các bến khác quy hoạch để phục vụ người dân thì không có ai sử dụng. Tất nhiên, mục tiêu giảm tải cho giao thông đường bộ là điều không thể. Thậm chí ngược lại tuyến buýt này còn làm tăng thêm lượng người đổ về trung tâm thành phố.
Tương tự, sau tuyến phà biển Cần Giờ đi TP Vũng Tàu nhận được sự ủng hộ của người dân, nhiều người kỳ vọng TPHCM sẽ phát triển các tuyến phà khác, chủ yếu từ trung tâm thành phố nhưng nhiều năm qua, tất cả vẫn chỉ là đề xuất. Tương tự, các tuyến tàu cao tốc từ TPHCM đi Bến Tre, Tiền Giang hay Côn Đảo cũng nhiều lần được đề xuất nhưng tới nay đều chưa hoạt động vì nhiều nguyên nhân. Ngược lại, như đã nói tuyến tàu cao tốc từ TPHCM đi TP Vũng Tàu có thể bị tạm ngưng hoạt động trong ít thời gian tới nếu không tìm được phương án thích hợp.
Dù nhận được nhiều kỳ vọng và không cần tốn nguồn vốn đầu tư hạ tầng như đường bộ nhưng hàng chục năm qua, vận tải hành khách đường thuỷ ở TPHCM vẫn khá nghèo nàn, đơn điệu và gần như chỉ phục vụ một nhóm nhỏ hành khách du lịch, thay vì hoạt động vận tải thông thường.