Phim Việt, khơi dòng để phát triển
Nghị định 131 đã quy định chi tiết một số điều của Luật Điện ảnh, từ đó nhiều bộ phim Việt Nam không chỉ đạt được doanh thu hàng trăm tỷ mà còn đang có những bước vươn xa với khát vọng chinh phục thị trường điện ảnh quốc tế.
Những tín hiệu khởi sắc
Sau thành công về doanh thu của 2 bộ phim “Nhà bà Nữ” và “Chị chị em em 2” trong dịp Tết Nguyên đán 2023, vừa qua 2 sản phẩm mới là “Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh” và “Con Nhót mót chồng” cũng vừa chính thức ra rạp và đã bước đầu đã gặt hái quả ngọt. Trong đó, phim “Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh”, ra rạp trong dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5, chỉ sau ít ngày đã thu hút được sự quan tâm của khán giả mà nhanh chóng cán mốc doanh thu 200 tỷ đồng. Còn bộ phim “Con Nhót mót chồng” cũng đạt được những con số tương đối tích cực khi gần cán mốc 60 tỷ đồng chỉ sau 1 tuần ra rạp.
Thành công ban đầu của 2 bộ phim trên đã được dự báo trước. “Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh” là hành trình “thừa thắng xông lên” của series phim “Lật mặt” do ca sĩ Lý Hải làm đạo diễn, lần đầu tiên ra mắt vào năm 2015. Điều đáng nói, doanh thu của sê-ri phim này luôn “tịnh tiến” tăng lên theo từng phần. Ngay ở phần chào sân bộ phim đã đạt doanh thu 75 tỷ đồng; “Lật mặt 2: Phim trường” năm 2016 có doanh thu 80 tỷ; “Lật mặt 3: Ba chàng khuyết” năm 2018 là 85 tỷ đồng; “Lật mặt 4: Nhà có khách” năm 2019 là 120 tỷ đồng và “Lật mặt 5: 48h” năm 2021 là 150 tỷ đồng. Như vậy, tính đến thời điểm hiện tại tổng doanh thu phòng vé của sê-ri “Lật mặt” đã sắp mốc 700 tỷ đồng.
Còn với thành công “Con Nhót mót chồng” lại là “bảo chứng” về doanh thu khi có sự tham gia của những “gương mặt” vàng của các phòng vé trong những năm qua với cặp diễn viên Thu Trang - Tiến Luật và đặc biệt là “ông hoàng phòng vé” Thái Hòa. Bộ phim có nội dung gần gũi truyền tải thông điệp về gia đình.
Trước đó, nhiều bộ phim Việt dù không đạt doanh thu trăm tỷ đồng những cũng thu về những con số tương đối khả quan. Đơn cử như bộ phim “Vong nhi” đạt doanh thu 25 tỷ đồng; tác phẩm vào top 15 Oscar hạng mục Phim tài liệu năm nay “Những đứa trẻ trong sương” dù không có nhiều suất chiếu trong nước những cũng đạt được doanh thu 1,5 tỷ đồng.
Theo nhà phê bình phim Nguyễn Phong Việt, thành công của 2 bộ phim “Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh” và “Con Nhót mót chồng” là đã chọn được thời điểm tốt nhất để phát hành, khi dịp lễ 30/4 và 1/5 năm nay. Các dự án đều được đầu tư kỹ lưỡng với đề tài đa dạng và đây là một tín hiệu tích cực cho phim Việt trong thời gian tới. “Phim Việt nhìn chung dễ thắng lớn dịp lễ, hầu hết suất chiếu, doanh số ấn tượng này là dấu hiệu tốt cho ngành điện ảnh. Khán giả vẫn thích xem phim Việt nếu tác phẩm có sự đầu tư phù hợp thị hiếu người xem” - ông Việt nói.
Thành công đến không phải từ sự ăn may
Có thể thấy, mặc dù doanh thu của mỗi bộ phim Việt Nam khi ra rạp có thể cao hay thấp, thành công và thậm chí thất bại nhưng đã cho thấy sự mạnh dạn đầu tư của nhà làm phim. Đặc biệt, việc Nghị định 131 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2023 đã mang lại nhiều tín hiệu khởi sắc cho thị trường phim Việt. Hiện phim Việt không còn bị lép vế trước các sản phẩm “bom tấn” của nước ngoài mà sẽ được ưu tiên chiếu vào khung thời gian từ 18 đến 22 giờ hằng ngày, với tỷ suất được bảo đảm đạt ít nhất 15% tổng số suất chiếu trong năm. Cùng với đó, những quy định mới của Luật Điện ảnh cũng đã tạo ra nhiều yếu tố giúp kích thích sáng tạo, như tiêu chí phân loại phim giúp nhà làm phim không phải bó hẹp mình, nhờ vậy dễ dàng lồng ghép những yếu tố để hấp dẫn khán giả; khuyến khích phát triển điện ảnh tư nhân, tăng cường xã hội hóa trong sản xuất, phát hành… Qua đó, giúp tạo đà cho hàng loạt tác phẩm mới trình làng, đồng thời giúp nhà sản xuất mạnh dạn bấm máy những tác phẩm táo bạo, mới mẻ hơn trong thời gian tới.
Nhìn nhận về sự phát triển của thị trường phim Việt Nam trong thời gian qua, Trưởng phòng Kinh doanh và Marketing của Lotte Cinema Thái Dương bày tỏ, thành công của các bộ phim Việt Nam đến từ nhiều yếu tố và có thể khẳng định không phải là sự ăn may. Bởi nếu phim ra rạp không ổn chắc chắn sẽ không có doanh thu. Hiện nay, khán giả có thể dễ dàng tiếp cận các review (bình luận) sớm nên dễ cân nhắc có nên đi xem phim hay không. Một bộ phim ra mắt phải thật sự phù hợp mới thu hút khán giả đến xem. Ngay cả những phim dù có quảng cáo, PR đình đám nhưng không phù hợp vẫn không thể hút khách.
Ông Dương cũng cho biết, phim Việt có lợi thế là gần gũi với khán giả Việt nên dễ nhận được sự đồng cảm. Một bộ phim nói tiếng Việt luôn có lợi thế hơn so với các phim phải sử dụng phụ đề.
Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, những thay đổi trong các quy định của Nghị định 131 đã giúp các nhà phát hành trong nước và nước ngoài có ý thức rõ ràng trong việc khuyến khích phim Việt ra rạp. Tuy nhiên, để làm được điều đó thì không thể bằng ý chí mà cần có giải pháp khác, như theo quy luật thị trường, sản phẩm tốt, ăn khách phù hợp nhu cầu thị trường thì sẽ có chỗ đứng. Theo quy luật thị trường thì phim nào hút khách, giữ khách được sẽ được công chiếu. Phim nào vài ba ngày không hút khách thì dừng công chiếu. Nhưng đó là với sản phẩm thương mại. Với những sản phẩm có giá trị văn hóa, thẩm mỹ và định hướng công chúng, cần có nhiều giải pháp đồng bộ để hỗ trợ phim Việt có thế cạnh tranh lành mạnh, cân bằng, đảm bảo yếu tố giải trí và văn hóa của phim chiếu rạp.