Hà Nội ngày ấy…

LÊ MINH 28/05/2023 07:45

Cuối những ngày tháng 4 vừa qua, có một triển lãm ảnh được mở ra, và lập tức gây xôn xao. Sự xôn xao ấy không phải bởi trong đời sống văn hóa - nghệ thuật tại các đô thị hiện nay đang thiếu vắng các triển lãm ảnh (trong khi triển lãm mỹ thuật lại hơi nhiều), mà thật sự, những bức ảnh của nhiếp ảnh gia William E. Crawford tại triển lãm "Hà Nội 1985-2015 - Những năm tháng bị lãng quên" (ở 14 Phan Uy Ích, mở cửa đến ngày 20/5), thật sự khiến người ta rung động.

Góc phố Hàng Gai năm 1988.

William E. Crawford là nhiếp ảnh gia người Mỹ. Ông là một trong những nhiếp ảnh gia phương Tây đầu tiên đến miền Bắc Việt Nam sau khi chiến tranh kết thúc.

Năm 1985, William E. Crawford có mặt ở Hà Nội lần đầu, cùng một nhóm nhà làm phim và cựu binh Mỹ. Ngay từ chuyến đi đầu tiến ấy, ông đã lập tức “phải lòng” thành phố này. Crawford vác theo máy ảnh chuyên nghiệp rất to, đi dọc ngang khắp các phố, chụp những khung cảnh phố phường, sinh hoạt đời thường và trò chuyện với người dân. Cùng đi với Crawford, còn có một phiên dịch viên người Việt.

William E. Crawford đã thu vào ống kính của mình những khuôn hình rất đời thường nhưng cũng rất tình cảm.

Vì thế, nhiều người xem ảnh của của Crawford sau gần 40 năm, đã phải thốt lên: “Cực kỳ quý giá, bộ ảnh này còn hơn cả gia tài, cảm ơn nhiếp ảnh gia người Mỹ”; “Cảm ơn nhiếp ảnh gia đã cho chúng tôi những bức ảnh mô tả cảnh sinh hoạt của người Hà Nội ngược dòng thời gian về những năm 80 của thế kỷ trước”…

Bây giờ ở tuổi 74, William E. Crawford bị bệnh Parkinson nên không thể trở lại Việt Nam. Nhưng trước khi bị bệnh, nhiếp ảnh gia người Mỹ này đã nhiều lần trở lại Hà Nội. Thậm chí, ông còn đưa con trai đến Việt Nam, và lan truyền tình yêu Hà Nội. Chính ông còn đăng ký cho các con tham gia dự án trao đổi giữa học sinh Mỹ và Việt Nam vào cuối những năm 1980. Đến nay, gia đình William E. Crawford vẫn giữ những mối liên hệ đặc biệt với một số gia đình ở Hà Nội.

Cảnh hai người đàn ông uống nước chè, bên cạnh là quầy bơm gas bật lửa ở số 8 Lý Thái Tổ năm 1988.
Sạp bán báo ở 222 Hàng Bông năm 1986.
Cửa hàng mậu dịch ở 214 Hàng Bông năm 1986.
Cảnh bán hàng trước số 26 Ngọc Hà vào mùa đông năm 1986.
Cây cột điện nằm ở ngã ba phố Hàng Gai năm 1994.
Góc phố Hàng Dầu năm 1988.

LÊ MINH