Giám sát lời hứa 'treo'
Kể từ năm 2016 cho đến nay, HĐND TPHCM đã thông qua 11 Nghị quyết cho phép thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất đối với 1.450 dự án chậm tiến độ hoặc quá thời hạn được cấp phép. Dù vậy, vẫn còn số lượng lớn các dự án chưa hoàn thành, trong đó có hơn 300 dự án “treo”, có dự án kéo dài 20-30 năm.
Tại kỳ họp thứ 9 HĐND TPHCM khóa IX, lãnh đạo thành phố đã cam kết trước các cơ quan giám sát và đại biểu HĐND rằng chính quyền thành phố sẽ chỉ đạo dứt điểm quy hoạch “treo” trên địa bàn, trong đó tập trung vào các dự án đã kéo dài thời gian chưa triển khai từ 20-30 năm. Không thể kéo dài hơn được nữa, bởi nếu đặt vào hoàn cảnh của người dân ở khu quy hoạch “treo” thì việc chậm trễ này có trách nhiệm của cả các cơ quan chức năng của TPHCM. Sau đó, TPHCM có thành lập Đoàn giám sát về hiệu quả quản lý nhà nước trong công tác lập, tổ chức thực hiện và quản lý quy hoạch trên địa bàn do Chủ tịch HĐND thành phố làm Trưởng đoàn giám sát, chịu trách nhiệm chỉ đạo, tổ chức hoạt động của Đoàn giám sát.
5 năm sau, HĐND TPHCM khóa X (nhiệm kỳ 2021-2025) tiếp tục có đánh giá, cho rằng kết quả xóa quy hoạch “treo” còn rất chậm và thiếu hiệu quả. Do đó, Nghị quyết HĐND TPHCM tiếp tục yêu cầu phải rà soát giải quyết dứt điểm các dự án treo, quy hoạch treo để đảm bảo quyền lợi cho người dân.
Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) TPHCM, đến nay HĐND thành phố đã thông qua tổng cộng 11 Nghị quyết khác nhau cùng về nội dung cho phép một cơ chế mạnh để thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất đối với 1.445 dự án. Tuy nhiên, hiện mới có hơn 400 dự án đã hoàn thành (chiếm 28%), trong khi còn hơn 700 dự án đang triển khai (chiếm 51%). Nhất là, còn đến hơn 300 dự án “treo” đã quá thời hạn 3 năm mà chưa thực hiện thu hồi đất.
Về nguyên nhân của tình trạng chậm thu hồi các dự án “treo” kéo dài thiếu hiệu quả, ông Nguyễn Toàn Thắng - Giám đốc Sở TNMT giải thích, xuất phát từ việc cân đối nguồn vốn ngân sách, tài chính của chủ đầu tư để bồi thường và thực hiện dự án còn bất cập, nhất là công tác bồi thường còn gặp vướng mắc về phương án, giá bồi thường,…
Ông Thắng dẫn chứng, từ thời điểm 2020 đã có hơn 60 dự án đã được HĐND TPHCM thông qua đưa ra khỏi kế hoạch sử dụng đất ở các quận, huyện và TP Thủ Đức. Đồng thời, cơ quan giám sát của TPHCM cũng yêu cầu chính quyền tiếp tục rà soát để hủy các dự án quá 3 năm còn lại.
Tuy nhiên, đại diện Sở TNMT cũng thừa nhận, các dự án “treo” hoặc khu vực chồng lấn quy hoạch đã ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của người dân tại các khu vực này. Có dự án được bỏ ra khỏi kế hoạch sử dụng đất nhưng chính quyền chưa điều chỉnh quy hoạch cũng ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân về giấy tờ, pháp lý nhà đất trong khu vực dự án.
Mới đây, làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong phát triển kinh tế - xã hội thành phố, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu TPHCM phải quyết liệt hơn nữa để thúc đẩy đầu tư công, bảo đảm tiến độ các dự án lớn, đặc biệt cần phải tiếp tục tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, xử lý dứt điểm các dự án quy hoạch “treo”. Sau chỉ đạo của Thủ tướng, lãnh đạo UBND TPHCM cũng đã chỉ đạo, phân công các đơn vị chịu trách nhiệm thụ lý, giải quyết các nhóm hồ sơ dự án “treo” có cùng vướng mắc theo đúng chức năng, nhiệm vụ. Tuy nhiên, tiến độ vẫn chưa được như kỳ vọng.