Tác hại khó lường của thuốc lá điện tử

Nghĩa Toàn 17/05/2023 06:21

Dù các thông tin cảnh báo về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đã liên tục được các cơ quan chức năng, các chuyên gia y tế đưa ra trong suốt thời gian qua, tuy nhiên, số ca nhập viện vì loại thuốc lá này vẫn tiếp tục tăng.

Thông tin từ Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, bệnh viện đang tiếp nhận và điều trị một bệnh nhân nam (23 tuổi, ở Thái Bình) nhập viện trong tình rối loạn ý thức, lơ mơ, nhịp tim chậm, co giật, kích thích vật vã nhiều, có tình trạng tiêu cơ vân, tổn thương cơ nặng. Bệnh nhân được xét nghiệm điện não và phát hiện sóng co giật. Khi kiểm tra về tâm thần, bệnh nhân có rối loạn mất trí nhớ và mất ngủ mức độ nặng.

Khai thác tiền sử cho thấy, trước khi nhập viện, bệnh nhân kích thích vật vã, co giật, nói năng lẫn lộn.

Đáng chú ý, trong máu và mẫu thuốc lá điện tử bệnh nhân sử dụng được mang đến xét nghiệm không có các loại ma túy thông thường. Tuy nhiên có xuất hiện loại ma túy tổng hợp thế hệ mới trong mẫu thuốc lá điện tử bệnh nhân sử dụng.

TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Chất ma túy nói trên hay được gọi là cần sa tổng hợp, tuy nhiên có cấu trúc khác hẳn cần sa. Đây là loại ma túy thế hệ mới. Hiện nay chỉ có 1 vài phòng thí nghiệm ở nước ta mới phát hiện được chất ma túy này.

Các trường hợp bệnh nhân là học sinh nhập viện do ngộ độc nicotine sau khi hút thuốc lá điện tử.

Các thiết bị của bệnh viện không phát hiện được. Độc tính của ma túy đã ảnh hưởng đến thần kinh, tim mạch, cơ, thận, đa cơ quan. Đây cũng là minh chứng cho thấy ma túy thế hệ mới lẩn khuất trong các loại thuốc lá điện tử.

Đáng báo động hơn khi BS Nguyên cho biết, thời gian qua, Trung tâm Chống độc liên tục tiếp nhận những trường hợp nhập viện vì thuốc lá điện tử: “Chúng tôi cũng điều trị cho nữ sinh viên 20 tuổi, hút thuốc lá điện tử chứa cần sa, phải vào cấp cứu trong tình trạng hôn mê sâu, suy tim, tổn thương gan, suy thận, tổn thương cả hai bên não rất nặng. Bệnh nhân cho biết, đây là lần đầu hút thuốc lá điện tử, chỉ một thời gian ngắn sau thì bất tỉnh, được đưa vào bệnh viện gần đó cấp cứu. Sau khi đặt ống thở, nữ sinh được chuyển đến Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng hôn mê sâu.

Hay trường hợp bệnh nhân trẻ khác vừa xuất huyết não, vừa phù não do ma túy thế hệ mới gây co mạch liên tục và gây thiếu máu, dẫn đến máu không tới được não và nguy cơ vỡ mạch máu não. Thậm chí, có bệnh nhân 22 tuổi ngộ độc thuốc lá điện tử gây suy tim, hôn mê rất sâu, hiện vẫn đang rất nguy kịch, có nguy cơ phải can thiệp ECMO”.

Không chỉ tại Bệnh viện Bạch Mai, nhiều bệnh viện trên phạm vi cả nước đều ghi nhận sự gia tăng của các ca bệnh ngộ độc do sử dụng thuốc lá điện tử, đa phần là ở lứa tuổi thanh thiếu niên.

TS.BS Ngô Anh Vinh - Phó Trưởng khoa Sức khỏe vị thành niên, Bệnh viện Nhi trung ương thông tin: “Gần đây, Bệnh viện đã tiếp nhận nam sinh trường THCS ở Hà Nội trong tình trạng khó thở và co giật. Theo thông tin khai thác từ gia đình, N.A. hay tụ tập với các anh lớp trên ở trường học, và được rủ sử dụng thuốc lá điện tử. Một lần, sau khi mua thuốc lá điện tử trên mạng và sử dụng, nam sinh xuất hiện cơn run tay chân, chóng mặt, hoảng sợ, khó thở và lên cơn co giật, được gia đình đưa đến Bệnh viện theo dõi, điều trị. Các bác sĩ đã lấy mẫu thuốc lá điện tử bệnh nhân sử dụng gửi đến Viện Pháp y Quốc gia để tìm độc chất. Kết quả cho thấy bệnh nhi bị ngộ độc chất gây nghiện do sử dụng thuốc lá điện tử”.

Lý giải về nguyên nhân khiến thuốc lá điện tử gây nhiều ca bệnh ngộ độc, BS Nguyên cho hay: “Thuốc lá điện tử không chỉ tác động trực tiếp đến thần kinh mà còn có thể để lại những biến chứng lâu dài. Bởi trong thuốc lá điện tử có 3 nhóm chất chính nicotine, hóa chất và ma túy tổng hợp. Những chất này vô cùng có hại đối với sức khỏe. Hàm lượng nicotine trong thuốc lá điện tử rất cao, cao hơn so với thuốc lá truyền thống. Thậm chí nicotine trong thuốc lá điện tử được điều chế ở các dạng hóa chất tổng hợp, dạng bào chế tinh thể muối. Khi điều chế ở dạng này, nicotine ít kích ứng cho đường hô hấp. Vì vậy dễ gây ra tình trạng nghiện cho người sử dụng. Không dừng lại tại đó, trong thuốc lá điện tử còn chứa rất nhiều, thậm chí là hàng nghìn loại hóa chất khác nhau. Qua những thử nghiệm đã chứng minh, những loại hóa chất này có thể gây ra bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản, giảm miễn dịch đường hô hấp.

Ngoài ra có thể tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, tổn thương thành mạch, tăng huyết áp. Không những vậy, thuốc lá điện tử còn có thể gây ung thư cho người sử dụng. Thực tế thời gian qua đã cho chúng ta thấy rất rõ về tình trạng có rất nhiều các loại ma túy tổng hợp mới được núp bóng thuốc lá điện tử. Các ma túy tổng hợp thế hệ mới thường là dạng chất lỏng. Với năng lực xét nghiệm hiện nay ở Việt Nam và trên thế giới, khó có thể xét nghiệm hết được các hóa chất này. Do các hóa chất thay đổi liên tục và tạo mới hàng ngày. Mỗi hóa chất này đều là hóa chất mạnh. Chúng tác động trực tiếp đến hệ thần kinh, tim mạch và đa cơ quan. Sử dụng lâu dài có thể gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Những hóa chất có trong thuốc lá điện tử có thể gây ngộ độc cấp tính. Thậm chí gây tổn thương thần kinh trung ương. Bên cạnh đó có thể gây rối loạn tâm thần, mất trí nhớ. Về tim mạch có thể gây tổn thương cơ tim, nhồi máu cơ tim, tụt huyết áp…”.

“Các loại ma túy, hóa chất trong thuốc lá điện tử có thể biến não, tim, các cơ quan của trong cơ thể của một thanh thiếu niên thành một người già, thậm chí gây ra những căn bệnh nặng hơn nhiều so với bệnh ở người cao tuổi” - TS. BS Nguyễn Trung Nguyên cảnh báo.

Nghĩa Toàn