Xử lý nghiêm những đại lý bảo hiểm sai phạm
“Trong quá trình tăng trưởng nhanh về lượng, thì chất chưa có sự phát triển tương xứng. Điển hình là thời gian vừa qua, thị trường bảo hiểm, đặc biệt là bảo hiểm nhân thọ (BHNT) đã phát sinh một số vấn đề về chất lượng hoạt động tư vấn, cũng như dịch vụ chăm sóc và giải quyết quyền lợi bảo hiểm cho khách hàng” - Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trao đổi về thị trường bảo hiểm Việt Nam.
PV: Thưa ông, thời gian qua, dư luận và người dân rất quan tâm tới chất lượng của thị trường bảo hiểm. Ông có thể chia sẻ về vấn đề này?
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc: Tính đến cuối tháng 4/2023, tổng tài sản của các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) ước đạt 849,4 nghìn tỷ đồng, tăng 14,18% so với cùng kỳ năm trước. Các DNBH đã đầu tư trở lại nền kinh tế khoảng 708,4 nghìn tỷ đồng, tăng 14,41% so với cùng kỳ năm trước. Tổng doanh thu phí bảo hiểm trong 4 tháng đầu năm 2023 ước đạt 75,3 nghìn tỷ đồng, tăng 1,12%, trong đó các DNBH chi trả quyền lợi bảo hiểm ước đạt 23,5 tỷ đồng, tăng 20,71% so với cùng kỳ năm trước. Đây là những con số cho thấy sự tăng trưởng cũng như sự đóng góp của thị trường bảo hiểm đối với sự phát triển của kinh tế đất nước và an sinh xã hội.
Tuy nhiên, chúng ta cũng thẳng thắn thừa nhận, trong quá trình tăng trưởng nhanh về lượng, thì chất chưa có sự phát triển tương xứng. Điển hình là thời gian vừa qua, thị trường bảo hiểm, đặc biệt là BHNT đã phát sinh một số vấn đề về chất lượng hoạt động tư vấn, cũng như dịch vụ chăm sóc và giải quyết quyền lợi bảo hiểm cho khách hàng. Nếu như trước đây, thị trường chỉ có kênh đại lý truyền thống, thì nay đã hình thành thêm nhiều kênh phân phối khác là các đại lý tổ chức mà điển hình là kênh phân phối qua ngân hàng. Kênh này giúp hoạt động khai thác bảo hiểm trở nên đa dạng, nhưng cũng bộc lộ những phức tạp. Do đó, chúng ta phải nhìn nhận lại và chấn chỉnh để thị trường bảo hiểm hoạt động lành mạnh, đúng hướng.
Theo phản ánh, chất lượng tư vấn, chăm sóc khách hàng của các đại lý bảo hiểm là một trong những nguyên nhân chính khiến nhiều khách hàng bức xúc khi mua BHNT. Bộ trưởng đánh giá thế nào về thực trạng này?
- Nhìn toàn cục, chất lượng đại lý bảo hiểm đã có sự cải thiện. Nhiều DNBH đã đầu tư cho khâu đào tạo đại lý, đầu tư cho công nghệ thông tin, tăng chất lượng cung cấp dịch vụ và chăm sóc khác hàng.
Tuy vậy, chất lượng của một số đại lý bảo hiểm chưa cao. Thực tế cho thấy, nhiều DNBH chỉ chú trọng vào đào tạo đại lý theo hướng làm sao để bán được sản phẩm hơn là chú trọng vào kiến thức chuyên môn bảo hiểm, cũng như đạo đức nghề nghiệp. Mặt khác, một số DNBH chú trọng nhiều tới doanh thu, lợi nhuận đại lý thu về, mà lơ là việc kiểm soát, giám sát hoạt động, chất lượng tư vấn, chăm sóc khách hàng của đại lý.
Mặt khác, không ít khách hàng chưa quan tâm tìm hiểu kỹ, còn cả nể khi ký hợp đồng nên cũng gây ảnh hưởng tới chất lượng phát triển chung của thị trường bảo hiểm. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến những bức xúc thời gian qua, làm giảm vai trò, bản chất thực và tính nhân văn của bảo hiểm. Đây là vấn đề thị trường cần phải thay đổi một cách mạnh mẽ. Về phía cơ quan quản lý nhà nước, chúng tôi sẽ chấn chỉnh và xử lý nghiêm các DNBH để xảy ra sai phạm.
Vậy đâu là giải pháp mang tính lâu dài để thị trường bảo hiểm phát triển bền vững và đảm bảo chất lượng, thưa ông?
- Các yếu tố nền tảng như tăng trưởng kinh tế, quy mô dân số, xu hướng phát triển công nghệ,... là nền tảng pháp lý được kỳ vọng sẽ góp phần hỗ trợ cho thị trường bảo hiểm phát triển hơn cả về lượng và chất. Tuy vậy, để đạt được mục tiêu phát triển chất lượng, bền vững cần một quá trình. Trong thời gian tới, thị trường bảo hiểm Việt Nam đặt chất lượng phát triển lên hàng đầu, nhưng để “hài hòa lợi ích, rủi ro chia sẻ”, thì cần các giải pháp đồng bộ từ cả phía cơ quan quản lý, sự chung tay vào cuộc của các DNBH, ngân hàng thương mại, Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam và người tham gia bảo hiểm.
Về phía cơ quan quản lý, chúng tôi sẽ tiếp tục hoàn thiện các cơ chế chính sách liên quan đến sản phẩm bảo hiểm, công khai, minh bạch thông tin về sản phẩm và DNBH để người dân có thể dễ dàng tiếp cận thông tin, từ đó lựa chọn cho mình sản phẩm phù hợp. Mặt khác, cơ quan quản lý đã và đang tiếp tục yêu cầu rà soát, tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt động của các DNBH và tiến hành xử lý nghiêm minh nếu phát hiện các trường hợp đại lý bảo hiểm sai phạm quy định pháp luật.
Về phía các DNBH, cần rà soát, nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc khách hàng, hoàn thiện quy trình nghiệp vụ, quy định nội bộ, chính sách về quản trị rủi ro, đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật. Ngoài ra, để thị trường phát triển lành mạnh, không thể không nhắc tới vai trò của người tham gia bảo hiểm. Khách hàng cần tìm hiểu thật kỹ quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia hợp đồng bảo hiểm để bảo vệ cho chính mình, đồng thời giảm thiểu tranh chấp phát sinh về sau.
Trân trọng cảm ơn ông!