[ẢNH] Địa đạo Vịnh Mốc: Công trình quân - dân sự độc đáo trong lòng đất

Địa đạo Vịnh Mốc là sự kết hợp hệ thống địa đạo nhân dân thôn Vịnh Mốc, thôn Sơn Hạ và Địa đạo đồn Công an vũ trang 140 nối thông nhau thành hệ thống liên hoàn khép kín. Địa đạo được xây dựng từ năm 1965 và hoàn thành vào năm 1967 trên một quả đồi đất đỏ bazan giáp với biển và có diện tích khoảng 7 ha.

Hiện nay, Địa đạo Vịnh Mốc thuộc xã Kim Thạch (huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị), cách TP Đông Hà khoảng 30 km về phía Bắc và cách thị trấn Hồ Xá khoảng 15 km về phía Đông. Hệ thống đường hầm cấu trúc hình vòm với độ dài hơn 1.700 m.

Địa đạo là sự tái tạo của một làng quê trong lòng đất với 13 cửa ra vào (6 cửa thông lên đồi, 7 cửa thông ra biển).

Hầm được chống đỡ bằng cột nhà, gỗ và ngụy trang khá kín đáo, tất cả đều đào chếch theo hướng gió, đảm bảo chức năng thông hơi cho đường hầm.

Khoảng 5 0m chiều dài đường hầm lại có một giếng thông hơi hoặc cửa ra vào lên xuống. Giếng thông hơi vừa có tác dụng lưu thông không khí, đồng thời là khoảng không đưa đất đá từ trong lòng đất ra bên ngoài.

Phía bên trong Địa đạo gồm 3 tầng có độ sâu và chức năng khác nhau. Trong đó, tầng 1 cách mặt đất 8 - 10 m dùng để cơ động chiến đấu và trú ẩn tạm thời.

Tầng 2 sâu 12 - 15 m là nơi sống và sinh hoạt của dân làng. Theo đó, dọc hai bên đường hầm là những căn hộ gia đình, mỗi căn hộ đủ chỗ cho 3 - 4 người ở.

Và, tầng 3 có độ sâu cách mặt đất 20 - 23 m là nơi trung chuyển hàng hóa, vũ khí xuống thuyền ra đảo Cồn Cỏ. Ngoài ra trong đường hầm còn có hội trường với sức chứa hơn 50 người dùng làm nơi hội họp, biểu diễn văn nghệ, chiếu phim.

Một cuộc họp diễn ra trong lòng địa đạo. Ảnh tư liệu trưng bày tại khu di tích quốc gia đặc biệt đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải.

Ảnh tư liệu trưng bày tại khu di tích quốc gia đặc biệt đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải.

Đặc biệt, tại nhà hộ sinh của Địa đạo Vịnh Mốc đã có 17 trẻ em ra đời an toàn từ năm 1965 - 1972.

Năm 2014, Địa đạo Vịnh Mốc và hệ thống làng hầm Vĩnh Linh được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt.

Đồng thời, Địa đạo Vịnh Mốc là điểm thu hút du khách đông nhất trong tuyến du lịch nổi tiếng và độc đáo này.