Mắc bệnh dạ dày do áp lực thi cử
Loét dạ dày - tá tràng là căn bệnh đang ngày càng phổ biến trong giới trẻ. Các chuyên gia cho hay, căn bệnh này đang dần trẻ hóa với những bệnh nhân được phát hiện khi còn ở độ tuổi học sinh, nguyên nhân được cho là do áp lực học hành và thi cử.
Người mắc bệnh ngày càng trẻ
Thông tin từ Bệnh viện Bạch Mai ngày 7/6 cho biết, Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa gan mật tụy của bệnh viện đã tiếp nhận và phẫu thuật viêm phúc mạc do thủng ổ loét hành tá tràng cho một học sinh thi chuyển cấp từ lớp 9 lên lớp 10.
Cụ thể, bệnh nhân nam là N.X.Đ., có tiền sử viêm dạ dày tá tràng, đã điều trị nội khoa nhiều đợt. Gần đây, lo lắng chuyện thi cử, luyện thi nên Đ. đau bụng vùng trên rốn nhiều hơn. Sau một ca học thêm buổi tối, Đ. về nhà thì đau bụng dữ dội kèm theo sốt cao.
Em Đ. được gia đình đưa vào Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu trong tình trạng có hội chứng nhiễm trùng, bụng đau co cứng như gỗ. Sau khi được làm những xét nghiệm cần thiết, bệnh nhi được chẩn đoán: Viêm phúc mạc do thủng ổ loét hành tá tràng. Ngay sau đó, bệnh nhi được các bác sĩ mổ cấp cứu phẫu thuật nội soi khâu lỗ thủng ổ loét hành tá tràng, lau rửa, dẫn lưu ổ bụng. Bệnh nhân Đ. được ra viện sau 5 ngày điều trị nhưng vẫn phải tiếp tục điều trị thuốc và theo dõi khám lại.
BS Nguyễn Hàm Hội - Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa gan mật tụy, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Viêm loét dạ dày - tá tràng là căn bệnh xuất phát từ tổn thương của lớp niêm mạc - lớp lót trong cùng của dạ dày hoặc tá tràng bị bào mòn. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, loét sẽ khoét sâu xuống các lớp bên dưới thành dạ dày gây các biến chứng như thủng, chảy máu, ung thư hóa... Nguyên nhân gây bệnh được kể đến như lạm dụng thuốc lá, bia rượu; ăn uống, sinh hoạt thiếu điều độ, căng thẳng tâm lý... Điều này lý giải việc bệnh viêm loét dạ dày tá tràng trước đây thường gặp ở độ tuổi trưởng thành.
Tuy nhiên, căn bệnh này càng ngày càng trẻ hóa, xuất hiện ở lứa tuổi học đường do áp lực học hành, thi cử đặc biệt thời điểm cuối năm học. Thực tế, Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận và khám, chữa nhiều trường hợp học sinh mắc viêm loét dạ dày - tá tràng, đặc biệt có những trường hợp đã xảy ra biến chứng nặng.
Theo BS Hội, thủng ổ loét là biến chứng nặng nề của bệnh loét dạ dày tá tràng và là hậu quả của mất cân bằng giữa các yếu tố tấn công (acid, pepsin) và hệ thống bảo vệ niêm mạc của dạ dày, tá tràng. Hàng năm trên thế giới có khoảng 4 triệu người mắc, chiếm 1,5-3% dân số thế giới, tỉ lệ biến chứng của loét dạ dày, tá tràng khoảng 10-20%, trong đó biến chứng thủng chiếm 2-14%. Thủng ổ loét dạ dày - tá tràng phát hiện và xử trí muộn có tỷ lệ tử vong từ 2,5-10%. Ở bệnh nhân già yếu tỷ lệ tử vong lên đến 30%.
Sớm nhận biết dấu hiệu bệnh
Trước thực trạng nói trên, BS Nguyễn Văn Minh - Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa gan mật tụy, Bệnh viện Bạch Mai phân tích: Với trẻ em ở lứa tuổi học đường, cha mẹ và người thân cần sớm nhận biết dấu hiệu căng thẳng, lo âu, thậm chí sợ hãi của trẻ như: Mệt mỏi, hay hồi hộp, lo lắng, vã mồ hôi, khó chịu, bồn chồn, rối loạn cảm xúc (cáu giận, bực bội, phản ứng thái quá trước những việc bình thường), ăn ngủ kém, hay đau bụng đi ngoài mỗi khi căng thẳng... Khi đã có viêm loét dạ dày trẻ sẽ có những cơn đau bụng trên rốn hoặc quanh rốn âm ỉ, giống như rối loạn tiêu hóa nên cha mẹ thường chủ quan tự chữa bằng men tiêu hóa, tẩy giun… do đó nhiều khi bệnh chỉ được phát hiện khi đã biến chứng…
Thực tế, áp lực của kỳ thi không chỉ gây ra những ảnh hưởng về mặt cơ thể ở trẻ, mà còn có thể gây ra những tác động nặng nề về tâm lý. Theo các thống kê từ Viện Sức khỏe tâm thần Quốc gia và Bệnh viện Nhi trung ương, hàng năm, vào mùa thi, tỷ lệ học sinh bị các rối loạn về tâm lý liên quan đến những căng thẳng, áp lực học và thi cử lại tăng cao.
TS.BS Trần Thị Hà An - Phó Viện trưởng Viện sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, thực tế trong suốt cả năm, Viện thường xuyên tiếp nhận các học sinh, sinh viên đến khám vì những áp lực trong học tập và thi cử. Tuy nhiên, mỗi dịp cuối năm học, nhất là khi có những kỳ thi chuyển cấp quan trọng, như lên cấp 3 hay vào đại học, thì tỷ lệ học sinh đến khám, nhập viện tăng lên khoảng 3-4 lần. Ngoài ra, số lượng trẻ hoặc các bậc phụ huynh gọi đến gọi đến đường dây nóng của Viện để được tư vấn còn cao hơn nhiều.
Để giúp trẻ tránh áp lực, căng thẳng, các chuyên gia khuyến cáo, cha mẹ cần giúp con có kế hoạch học tập hợp lý, tránh dồn khối lượng lớn trước kỳ thi, có thời gian xen kẽ nghỉ ngơi, thư giãn, vận động thể chất. Ăn uống khoa học, hợp vệ sinh, sinh hoạt điều độ, tránh thức khuya. Động viên, khuyến khích tạo tâm trạng thoải mái cho trẻ, không đòi hỏi kết quả vượt quá xa năng lực thực tế của trẻ.
Nhiều khảo sát điều tra cho thấy áp lực lớn nhất lúc thi cử của trẻ là từ phía gia đình. Vì thế, các bậc phụ huynh cần biết cách lắng nghe, động viên trẻ. Trước khi đi thi, hãy tạo cho trẻ cảm giác an tâm, tinh thần thoải mái. Nếu trẻ đạt kết quả tốt trong kỳ thi, cha mẹ nên có những phần thưởng khen ngợi, khích lệ để con tiếp tục cố gắng trong các kỳ thi sau.
Các bác sĩ cảnh báo, lo lắng, căng thẳng quá mức trong thi cử là yếu tố tâm lý nguy hiểm cần được nhận biết. Sự căng thẳng quá mức không kiểm soát được sẽ tác động và gây ra những ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến cuộc sống của trẻ. Kết quả học tập thấp kém không như mong đợi khiến trẻ chán nản, khó hòa nhập với cuộc sống bình thường và ảnh hưởng đến tương lai về sau.