Các quốc gia có nền công nghiệp vẫn có thể bị các nước đi sau vượt lên

Ngày 10/6, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật Viễn thông (sửa đổi), phát biểu tại tổ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, trên thế giới có hai công cuộc chuyển đổi mang tầm toàn cầu và không ai có thể đứng ngoài cuộc đó là chuyển đổi số và chuyển đổi năng lượng.
“Chuyển đổi năng lượng là sự chuyển đổi công bằng, trách nhiệm của tất cả các nước. Còn chuyển đổi số liên quan đến chủ quyền số quốc gia, an toàn an ninh phi truyền thống. Công cuộc chuyển đổi số có nhiều cơ hội, nhưng cũng không ít rủi ro, thách thức”-Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói.
Do đó, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu phải nhìn luật này rộng hơn, tạo nền tảng cho công cuộc chuyển đổi số để hướng tới chính phủ số, xã hội số, công dân số. Đầu nhiệm kỳ Quốc hội đã sửa Luật Sở hữu trí tuệ, ban hành trong nhiệm kỳ này Luật Tần số vô tuyến điện (sửa đổi), Luật giao dịch điện tử sẽ biểu quyết, thông qua trong kỳ họp này.
Chủ tịch Quốc hội cũng cho biết, hiện tại bàn về Luật Viễn thông và sắp tới sẽ bàn luận về Luật Công nghiệp công nghệ thông tin, đồng thời nghiên cứu để ban hành Luật Chính phủ số. Đây là nền tảng xây dựng dữ liệu trong cuông cuộc chuyển đổi số. Việc sửa Luật Viễn thông nằm trong tổng thể, phục vụ công cuộc chuyển đổi số. Như vậy cần thiết phải sửa luật.
“Khi xem xét dự án Luật Viễn thông sửa đổi, mong muốn lớn nhất là xem phạm vi điều chỉnh của luật này như thế nào. Nếu như Luật Viễn thông năm 2009 tập trung điều chỉnh hoạt động kinh doanh viễn thông, thì khi sửa đổi ngay trong Điều 1 đã điều chỉnh thành hoạt động viễn thông”-Chủ tịch Quốc hội nói.
Chủ tịch Quốc hội cũng đánh giá, hoạt động viễn thông sẽ rộng so với kinh doanh viễn thông. Kinh doanh viễn thông chỉ là một nội hàm của hoạt động viễn thông. Điều 3 của dự án luật cũng giải thích từ ngữ hoạt động viễn thông bao gồm hoạt động đầu tư, kinh doanh dịch vụ viễn thông cơ bản, dịch vụ viễn thông giá trị gia tăng, hàng hoá viễn thông, hoạt động viễn thông công ích, kết nối và chia sẻ cơ sở hạ tầng viễn thông, xây dựng công trình viễn thông.
“Ủy ban Thường vụ Quốc hội mong muốn xây dựng luật này phải mở rộng các đối tượng, trong đó có các quyền tham gia hoạt động viễn thông, quyền được bảo đảm an toàn viễn thông, bao gồm cả đơn vị cung cấp dịch vụ viễn thông và sử dụng dịch vụ viễn thông, nghiên cứu triển khai hoạt động viễn thông”-Chủ tịch Quốc hội bày tỏ.
Liên quan đến việc Việt Nam là quốc gia đi sau chuyển đổi số nhưng lại có nhiều cơ hội, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, thế giới ngày nay là sự kết hợp, giao thoa và hội tụ giữa các lĩnh vực với nhau. Ranh giới sẽ không còn “rõ ràng” giữa công nghệ thông tin và viễn thông. Thậm chí, lĩnh vực công nghệ và lĩnh vực tài chính, hai lĩnh vực tưởng không liên quan bây giờ cũng đã giao thoa, tạo nên khái niệm “công nghệ tài chính”.
Từ đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, khi xây dựng dự án luật cần phân tích kỹ bối cảnh xây dựng chính sách, tác động của dự án luật và lợi ích của quốc gia với lợi ích của doanh nghiệp trong và ngoài nước. Khi thực hiện chuyển đổi số, Việt Nam là quốc gia đi sau nhưng lại nhiều có cơ hội, bởi trong bối cảnh chuyển đổi mạnh mẽ như hiện nay, các nước cùng quay trở về điểm xuất phát. Trong thời đại công nghệ thông tin, thời đại cách mạng 4.0, tương lai không phải là đường kéo dài đơn giản của quá khứ. Các quốc gia có nền công nghiệp 2.0 hay 3.0 vẫn có thể bị các nước đi sau vượt lên. Xây dựng luật phải đặt trong bối cảnh như vậy.
Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, Luật Viễn thông liên quan đến nhiều luật khác nhau, liên quan đến nhiều nước, điều ước quốc tế và các hiệp định thương mại tự do. Cụ thể, có 5 nhóm cam kết quốc tế cần phải được rà soát, như mở cửa thị trường, thể chế, môi trường kinh doanh viễn thông. Cam kết liên quan đến luật pháp quốc tế nói chung, cam kết các quy định về thủ tục tại các diễn đàn, tổ chức chuyên môn và cuối cùng là cam kết về các khái niệm trong lĩnh vực viễn thông đã được định nghĩa trong các điều ước quốc tế. Do đó, cần bổ sung trong luật một điều mang tính nguyên tắc mà khi có sự khác biệt với các cam kết quốc tế thì chúng ta có thể xử lý được. Trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật cũng cho phép có những khác biệt này mà không phải tất cả phải giống nhau.

Việt Thắng