Tái định cư hàng chục năm chưa có sổ đỏ
Những năm qua, Quảng Nam là một trong những tỉnh chịu thiệt hại nặng nề bởi các đợt thiên tai, sạt lở núi, lũ quét nên các khu tái định cư (TĐC) đã được xây dựng để di chuyển người dân đến nơi ở mới. Tuy nhiên sau hàng chục năm, nhiều người dân vẫn chưa được nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
Gia đình bà Võ Thị Chín (xã Tiên An, huyện Tiên Phước) cùng hơn 30 hộ dân thôn 1 và thôn 2 xã Tiên An trước đây sống trong khu vực nguy cơ sạt lở, lũ quét. Năm 2009, chính quyền địa phương thực hiện chủ trương sắp xếp dân cư vùng chịu ảnh hưởng thiên tai, di dời toàn bộ các hộ dân khu vực nguy hiểm đến khu TĐC kiên cố, an toàn tại thôn 2, xã Tiên An. Gần 15 năm sống ổn định trong khu TĐC nhưng bà Chín và hàng chục hộ dân vẫn chưa được cấp sổ đỏ.
Theo bà Võ Thị Chín, bà đã nhiều lần làm đơn kiến nghị lên chính quyền địa phương về yêu cầu cấp sổ đỏ nhưng vẫn chưa được giải quyết: “Tôi hỏi lãnh đạo UBND xã thì xã bảo hỏi UBND huyện. Rồi Phòng Tài nguyên và Môi trường (TNMT) huyện trả lời là trục trặc giấy tờ chưa giải quyết được” - bà Chín nói.
Còn ông Võ Văn Chương (thôn 2, xã Tiên An) cho biết: Sống trong khu TĐC nhưng chưa có sổ đỏ khiến người dân gặp khó khăn, ví dụ như vay vốn làm ăn mà không có sổ đỏ để thế chấp nên ngân hàng không cho vay. Còn nhiều hộ dân khác muốn chuyển nhượng đất lại cho con cũng không chuyển được”.
Ông Phan Hồng Phát - Chủ tịch UBND xã Tiên An cho biết, nguyên nhân là do các hộ dân di dời đến khu TĐC nhưng chưa thực hiện thủ tục thu hồi giấy tờ đất tại nơi ở cũ. Ngoài ra, các thủ tục liên quan đến cấp sổ đỏ tại nơi ở mới cũng chưa đầy đủ dẫn đến khó khăn trong việc cấp sổ đỏ. Hiện nay UBND huyện Tiên Phước đang xin ý kiến của UBND tỉnh, Sở TNMT để có biện pháp sớm cấp sổ đỏ cho các hộ dân còn lại ở Khu TĐC này.
Không chỉ ở xã Tiên An mà nhiều hộ dân ở xã Tam Tiến, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam được cấp đất TĐC theo Dự án di dời khỏi vùng sạt lở nội tỉnh năm 2000 nhưng đến nay 141 hộ dân ở đây vẫn chưa được cấp sổ đỏ.
Năm 2000, ngôi nhà của gia đình bà Huỳnh Thị Thân (xã Tam Tiến) gần sát biển, sóng biển có thể đánh sạt lở bất cứ lúc nào. Trong lúc cả gia đình bà lo lắng bất an thì UBND tỉnh Quảng Nam có Quyết định 1474 (ngày 7/6/2000) phê duyệt phương án di dời người dân khỏi vùng sạt lở, gia đình bà Thân cùng một số người dân địa phương di dời vào sống ở khu TĐC thôn Long Thạnh.
Bà Thân chia sẻ: “Khu vực TĐC này trước đây là đồi cát, chưa có đường sá, điện nước gì cả. Đến năm 2002 mới có đường đất đỏ, rồi sau này nâng cấp thành đường nhựa ĐT 613B hiện nay. Từ khi có đường ở khu TĐC, chúng tôi đi lại thuận lợi, đời sống ổn định. Năm 2012 chính quyền họp dân để kê khai thông tin để làm sổ đỏ. Đến năm 2018, người dân lại được thông báo tiếp tục đi kê khai, làm hồ sơ nhưng đến nay sổ đỏ vẫn chưa có”.
Còn ông Nguyễn Thanh Trình (xã Tam Tiến) cho hay, gia đình ông cũng di dời từ vùng sạt lở bờ biển vào khu TĐC thôn Long Thạnh từ năm 2001. Với diện tích đất 250m2, ông xây dựng căn nhà ở, phần còn lại mở xưởng mộc. Gia đình ông sinh sống ổn định hơn 20 năm, nhưng đến nay vẫn chưa có sổ đỏ.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện xã Tam Tiến có 141 hộ dân thuộc diện di dời vào sinh sống ở các khu TĐC theo dự án di dời người dân khỏi vùng sạt lở nội tỉnh nhưng chưa được cấp sổ đỏ. Trong đó khu TĐC thôn Long Thạnh, xã Tam Tiến có 77 hộ, còn khu TĐC thôn Ngọc An, xã Tam Tiến có 64 hộ.
Ông Nguyễn Xuân Uy - Phó Chủ tịch UBND xã Tam Tiến cho biết, vướng mắc trong việc cấp sổ đỏ của 141 hộ dân ở 2 thôn Long Thạnh và Ngọc An là do khi tiến hành kê khai thủ tục làm sổ đỏ, cán bộ kiểm tra hồ sơ dự án thì phát hiện thiếu quyết định cấp đất đối với từng hộ. Không có quyết định này, chính quyền và cơ quan chức năng không có cơ sở để cấp sổ đỏ. Bên cạnh đó, khi UBND huyện và xã lập trích lục do địa chính trình thì phát hiện 2 khu TĐC nằm trong hành lang an toàn giao thông tuyến đường ĐT613B. Cụ thể, tính từ tâm đường mở rộng ra hai bên 15,5m thì vướng nhà dân, do đó không có cơ sở để cấp phần đất trong hành lang này.
“Trước đây người dân được di dời vào khu TĐC trước rồi mới mở đường. Tuy nhiên việc lấy thông tin, lập hồ sơ đất đai cho người dân thực hiện sau khi tuyến đường đã hoàn thiện nên vướng mắc. Vấn đề này chính quyền địa phương đã kiến nghị nhiều lần lên cấp trên nhưng chưa có hướng giải quyết” - ông Uy thông tin.
Trước vấn đề này, ông Lê Văn Dũng - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Quảng Nam cho biết, sau khi tiếp xúc cử tri trên địa bàn, UBND tỉnh Quảng Nam đã chỉ đạo các cơ quan liên quan tập trung giải quyết.
Lúc di dời tại sao các ngành chức năng không hoàn chỉnh hồ sơ thủ tục, sau đó để kéo dài từ năm này qua năm khác, làm sao người dân yên tâm được. Đây là trách nghiệm của địa phương, Sở TTMT và UBND tỉnh Quảng Nam phải có trách nhiệm tháo gỡ vấn đề này.
Ông Lê Văn Dũng - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Quảng Nam đề nghị UBND tỉnh thống kê ở Quảng Nam hiện có bao nhiêu trường hợp người dân bố trí tái định cư mà chưa được cấp sổ đỏ và báo cáo các cấp có thẩm quyền để có giải pháp tháo gỡ vướng mắc và sớm cấp sổ đỏ cho người dân.