Hiệu quả từ việc giám sát đại biểu Hội đồng nhân dân

Ngày 19/4/2023, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh Quảng Ninh đã ban hành Quyết định số 458 thành lập Đoàn giám sát gồm 9 thành viên, do ông Nguyễn Văn Hồi - Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Quảng Ninh làm Trưởng đoàn; các thành viên tham gia là đại diện Ủy ban MTTQ tỉnh; Ban Tổ chức Tỉnh ủy; Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy; Sở Nội vụ; Liên đoàn Lao động tỉnh và đại diện Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các địa phương nơi có 18 đại biểu HĐND tỉnh được giám sát.

Đoàn giám sát đã tiến hành thẩm định, xác minh thông qua các hồ sơ, tài liệu do Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND tỉnh, các Tổ đại biểu, Ban tiếp công dân cấp huyện, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các huyện, thị xã, thành phố nơi có đại biểu được giám sát cung cấp. Đoàn cũng đã làm việc trực tiếp tại 17/18 cấp ủy chi bộ và lãnh đạo cơ quan, đơn vị nơi đại biểu công tác; các chi bộ thôn, khu phố nơi đại biểu cư trú và nơi được phân công theo dõi (đại biểu là cấp ủy viên).

Xác định đây là nội dung quan trọng liên quan đến việc thực hiện trách nhiệm và chương trình hành động của đại biểu HĐND tỉnh theo quy định của pháp luật, 18/18 đại biểu được giám sát đã nhận thức rất rõ mục đích, ý nghĩa của chương trình giám sát. Các Tổ đại biểu HĐND tỉnh; đại diện MTTQ và Ban tiếp công dân, các chi bộ tại nơi đại biểu công tác, nơi cư trú đã có sự phối hợp chặt chẽ trong việc cung cấp thông tin, hồ sơ, tài liệu phục vụ cho việc thu thập, xác minh theo yêu cầu của Đoàn.

Đại biểu Phạm Văn Thể (thị xã Đông Triều) cho biết: “Nhận thức việc giám sát đại biểu HĐND là nâng cao trách nhiệm của đại biểu trước cử tri, nhân dân, do đó bản thân tôi đã nghiêm túc nghiên cứu, bám sát đề cương để xây dựng báo cáo cá nhân có xác nhận của Tổ đại biểu HĐND tỉnh tại địa phương và gửi Đoàn giám sát theo yêu cầu”.

Điều thấy rõ qua đợt giám sát là các đại biểu đã có nhiều nỗ lực, cố gắng trong việc khắc phục mọi khó khăn để chủ động nghiên cứu hồ sơ, tài liệu, báo cáo, tờ trình, dự thảo nghị quyết, đề án, các văn bản có liên quan để chuẩn bị các ý kiến tham gia phát biểu, chất vấn tại tổ thảo luận và tại hội trường trong các kỳ họp. Qua đó, góp phần tích cực vào thành công chung tại các kỳ họp, cơ bản đáp ứng sự kỳ vọng của cử tri và nhân dân.

Qua giám sát, các đại biểu HĐND tỉnh cơ bản tham gia trách nhiệm, nghiêm túc và đúng quy định các cuộc tiếp xúc cử tri định kỳ trước các kỳ họp thường lệ giữa và cuối năm của HĐND tỉnh theo sự phân công của Tổ đại biểu. Sau khi tiếp xúc cử tri các đại biểu đã thống nhất chọn lọc, phân loại ý kiến kiến nghị thuộc thẩm quyền giải quyết của địa phương, tỉnh. Đồng thời, thực hiện giám sát, theo dõi, đôn đốc các ngành xem xét, giải quyết trả lời để báo cáo với cử tri tại kỳ họp tiếp xúc cử tri tiếp theo. Một số đại biểu đã chủ động gặp gỡ, trao đổi với cấp ủy, chính quyền, MTTQ và các tổ chức thành viên nơi mình ứng cử, thường xuyên nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của cử tri.

Việc tiếp công dân hàng tháng tại nơi đại biểu ứng cử, một số đại biểu đã chủ động đăng ký thực hiện tiếp công dân để phát huy vai trò giám sát của đại biểu HĐND tỉnh. Các đại biểu là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, là cấp phó chính quyền cấp cơ sở đã thực hiện nghiêm túc việc tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân tại nơi công tác theo quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước.

Tuy nhiên qua 2 tháng thực hiện giám sát các đại biểu HĐND tỉnh, Đoàn giám sát cũng chỉ ra những tồn tại, hạn chế của các đại biểu.

Qua thẩm định, xác minh trong báo cáo của đại biểu cũng như đối chiếu trong biên bản các cuộc tiếp xúc cử tri trước các kỳ họp, một số đại biểu chưa thực hiện trách nhiệm báo cáo với cử tri ở đơn vị bầu cử ít nhất mỗi năm 1 lần về hoạt động cá nhân đại biểu theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Một số đại biểu chưa thực hiện tiếp công dân, giám sát giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân hoặc thực hiện chưa đủ số buổi tiếp công dân theo sự phân công của Tổ đại biểu. Sau các buổi tiếp công dân, các đại biểu chưa có báo cáo tổng hợp kết quả tiếp công dân gửi Tổ trưởng Tổ đại biểu để tổng hợp báo cáo Thường trực HĐND tỉnh theo quy định của HĐND tỉnh.

Một số đại biểu chưa chủ động nghiên cứu vai trò, trách nhiệm và quyền hạn của người đại biểu HĐND tỉnh để chủ động đề xuất với Tổ đại biểu cũng như lãnh đạo địa phương bố trí thời gian một cách phù hợp, để thực hiện các nhiệm vụ của đại biểu HĐND tỉnh theo quy định của pháp luật và Nghị quyết của HĐND tỉnh. Bên cạnh đó, chưa chủ động cập nhật, nghiên cứu các nội dung liên quan đến các tờ trình, dự thảo Nghị quyết trình tại các kỳ họp HĐND tỉnh để tham gia chất vấn một cách thiết thực, hiệu quả.

Từ việc chỉ ra những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân, Đoàn giám sát đã đưa ra các kiến nghị với đại biểu HĐND tỉnh được giám sát, với Tổ đại biểu HĐND tỉnh tại các địa phương, với Thường trực HĐND tỉnh và với Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các huyện, thị xã, thành phố để kịp thời xây dựng kế hoạch, lộ trình khắc phục các tồn tại, hạn chế mà Đoàn giám sát đã thống nhất kết luận.

Ông Vũ Văn Diện - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, Tổ trưởng Tổ đại biểu HĐND tỉnh tại TP Hạ Long đánh giá: Chương trình giám sát được tiến hành bài bản, chặt chẽ, khách quan, có ý nghĩa khuyến khích tự phê bình, điều chỉnh, sửa chữa kịp thời các tồn tại, hạn chế, ngăn chặn dấu hiệu tiêu cực, suy thoái trong cán bộ, đảng viên. Ông Diện khẳng định, Tổ đại biểu HĐND tỉnh tại TP Hạ Long sẽ tiếp tục có giải pháp kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ của từng đại biểu tốt hơn nữa trong thời gian tới.

Nguyễn Quý