Vụ 'chuyến bay giải cứu': Hối lộ để được cấp phép nhiều chuyến bay
Ngày 12/7, Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân TP Hà Nội tiếp tục xét hỏi các bị cáo trong vụ án “chuyến bay giải cứu”.
Các bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội
Ở nhóm tội “nhận hối lộ”, bị cáo Nguyễn Quang Linh (cựu Trợ lý của nguyên Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ) khai rằng, chức năng, nhiệm vụ của bị cáo là giúp việc cho lãnh đạo Chính phủ, không có chức năng thẩm định, đề xuất.
Khi văn bản gửi đến, bị cáo có vai trò rà soát lại thủ tục trình tự, nội dung, hình thức có đảm bảo phù hợp với văn bản liên quan kèm theo hay không. Bản thân bị cáo không có thẩm quyền ngăn chặn, bác bỏ mà chỉ báo cáo lại việc có phù hợp với nội dung, hình thức hay không.
Theo lời khai của bị cáo Linh, trong quá trình giải quyết các chuyến bay đưa công dân về nước, có cá nhân đặt vấn đề nhờ giúp đỡ và có Hoàng Anh Kiếm - đại diện Công ty Lữ Hành Việt được giới thiệu tới Linh để nhờ xin cấp phép chuyến bay. Đầu năm 2021, khi đang hạn chế các chuyến bay, bị cáo khẳng định là không xử lý, khi mở lại sẽ thông báo cho phía doanh nghiệp biết và chỉ hỗ trợ về mặt thủ tục.
Tại tòa, bị cáo Linh thừa nhận đã được nhận 180.000 USD từ Hoàng Anh Kiếm, 100 triệu đồng từ Nguyễn Mai Anh. Sau khi nhận khoản tiền, bị cáo không báo cáo hay đưa tiền cho ai. Trong đó, Mai Anh có nói là doanh nghiệp cảm ơn nhưng không nói rõ tên doanh nghiệp; bị cáo hiểu là doanh nghiệp khi được cấp phép chuyến bay thì bản thân được cảm ơn.
“Hiện bị cáo đã nộp lại hơn 4,4 tỷ đồng” - bị cáo Linh nói. Theo cáo trạng, Viện Kiểm sát (VKS) kết luận từ tháng 3/2021 đến tháng 4/2021, Nguyễn Quang Linh đã nhận hối lộ 5 lần, tổng số tiền hơn 4,2 tỷ đồng.
Đối chất với phía doanh nghiệp tại phiên tòa, bị cáo Chử Xuân Dũng (cựu Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội) cho biết, không nhớ rõ số tiền đã được nhận. Tại tòa, bị cáo Dũng thừa nhận đã nhận 500 triệu đồng từ Trần Minh Tuấn (Giám đốc công ty CP Xây dựng Thái Hòa).
Bị cáo Tô Anh Dũng (cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao) cũng xác nhận đã nhận từ Trần Minh Tuấn đưa 200 triệu đồng (2 lần), 1 lần là phong bì 100 triệu đồng, lần sau là sau khi cấp phép chuyến bay xong, công ty có đến cảm ơn.
Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Hằng (cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH thương mại, dịch vụ và du lịch Bầu trời xanh) cho biết, bản thân đã sử dụng pháp nhân là công ty Blue Sky và 1 số đơn vị khác, xin cấp phép 109 chuyến bay. Trong quá trình xin cấp phép chuyến bay, bị cáo đưa tiền cho nhiều người, nhiều lần nên không thể nhớ hết tất cả.
Vì bị cáo không nhớ hết nên Chủ tọa phiên tòa đã công bố lại lời khai của bị cáo trong quá trình điều tra. Cụ thể, bị cáo khai đã đưa cho Tô Anh Dũng (cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao) 5 tỷ đồng, Nguyễn Thị Hương Lan (cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự) hơn 5 tỷ đồng, Trần Văn Tân 5 tỷ đồng. Những thông tin này được bị cáo Hằng xác nhận tại tòa.
Ngoài ra, Chủ tọa cũng công bố lời khai của bị cáo Hằng, đưa cho Phạm Trung Kiên (cựu thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế) 6 tỷ đồng. Về trường hợp này, bị cáo Hằng cho biết bản thân không nhớ chính xác số lần, nhưng số tiền thì đúng.
Tiếp tục khai báo, bị cáo Hằng nói rõ mục đích đưa tiền là để xin được thực hiện cấp phép các chuyến bay, trong đó có 1 số bộ, ban, ngành đòi hỏi, như bên Cục Xuất nhập cảnh và Bộ Y tế. Bên Cục Lãnh sự không gây khó khăn gì.
Theo bị cáo Hằng, trước đó, bị cáo đã nộp hồ sơ xin được cấp phép chuyến bay nhưng chỉ được số lượng ít và thường thì sát giờ bay mới được cấp phép. Theo nhận thức của bị cáo, nếu không đưa tiền thì không được cấp phép nhiều chuyến bay như vậy.
Đưa tiền để được tạo điều kiện
Bị truy tố về tội “đưa hối lộ”, theo lời khai của bị cáo Hoàng Diệu Mơ (Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thương mại du lịch dịch vụ hàng không An Bình), khi xin cấp phép, bị cáo đã xin liên hệ với bị cáo Tô Anh Dũng, sau đó được giới thiệu gặp bị cáo Nguyễn Thị Hương Lan (cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao).
Bị cáo Mơ khai nhận, có đưa tiền cho nhóm ở Bộ Ngoại giao, Cục Xuất nhập cảnh và Bộ Y tế. Tại Cục Xuất nhập cảnh và Bộ Y tế, bị cáo đưa tiền cho Vũ Anh Tuấn (cựu cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an) 5,1 tỷ đồng và Phạm Trung Kiên (cựu thư ký của Thứ trưởng Bộ Y tế) 5,1 tỷ đồng. Tại Bộ Ngoại giao, bị cáo Mơ đã đưa cho Tô Anh Dũng 8 lần là 8,5 tỷ đồng; Hương Lan 11 lần là 13,2 tỷ đồng; đưa cho Đỗ Hoàng Tùng 7 lần là 2,6 tỷ đồng. “Việc đưa tiền cho các cựu quan chức vì muốn được xin cấp phép chuyến bay. Bên Bộ Ngoại giao không ai yêu cầu phải đưa tiền” - bị cáo Mơ nói.
Theo bị cáo Mơ, hiện bị cáo Kiên đã trả lại 2,4 tỷ đồng và Mơ đã làm đơn xin nộp lại tiền cho nhà nước. Nguồn tiền đưa hối lộ là từ gia đình và công ty, nhưng phần lớn là tiền của công ty.
Theo phân trần của bị cáo Trần Thị Mai Xa (Giám đốc Công ty MasterLife), ngay từ đầu đã có những khó khăn nên mục đích đưa tiền là để không bị gây khó khăn trong quá trình cấp phép chuyến bay.
Theo lời khai của bị cáo Xa, bị cáo được một người cho số điện thoại để liên hệ với Nguyễn Sỹ Cường (cựu cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an) và gặp tại quán cafe. “Lúc đó, ông Cường nói sếp không biết công ty của tôi, và phải có chi phí cảm ơn, Theo cơ chế đó, ông Cường nói là 1 - 2 triệu đồng/khách” - bị cáo Xa khai.
Ngoài ra, bị cáo Xa cũng khai nhận, từ chỗ Cường, bị cáo này biết ở các Bộ khác cũng như thế nên đã gọi cho Phạm Trung Kiên để Kiên đưa ra cơ chế phù hợp, và được yêu cầu với giá như vậy. Trong quá trình cấp phép, Trần Thị Mai Xa khai đã đưa 20.000 USD cho Vũ Sỹ Cường, đưa 2,1 tỷ đồng cho Vũ Anh Tuấn, đưa 5.000 USD ở Bộ Y tế và chuyển khoản 1,6 tỷ đồng cho Phạm Trung Kiên. Đưa 30.000 USD cho Tô Anh Dũng, đưa 55.000 USD cho Nguyễn Thị Hương Lan…
Hôm nay, Tòa tiếp tục phiên xét xử.