Thể hiện rõ hơn cơ chế đặc thù trong Luật Thủ đô (sửa đổi)

Tạo bứt phá cho Thủ đô

Luật Thủ đô được Quốc hội thông qua ngày 21/11/2012 và có hiệu lực ngày 1/7/2013. Đây là văn bản pháp lý quan trọng quy định vị trí, vai trò, trách nhiệm và chính sách xây dựng, phát triển, bảo vệ Thủ đô. Tuy nhiên, qua hơn 9 năm thi hành, việc thực hiện một số mục tiêu, giải pháp quy định được đề ra trong Luật Thủ đô còn nhiều tồn tại. Để kịp thời thể chế hóa các quan điểm, mục tiêu, định hướng phát triển Thủ đô Hà Nội theo Nghị quyết số 15-NQ/TƯ, Nghị quyết số 06-NQ/TƯ, Nghị quyết số 30-NQ/TƯ của Bộ Chính trị và khắc phục những tồn tại, hạn chế cũng như tạo cơ sở pháp lý vững chắc để quy định và thực hiện các cơ chế vượt trội, đột phá, huy động mọi nguồn lực, khai thác hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô nhằm xây dựng Thủ đô Hà Nội “văn hiến – văn minh – hiện đại” như mục tiêu Bộ Chính trị đề ra thì việc xây dựng Luật thủ đô (sửa đổi) là rất cần thiết.

Theo đó, Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) gồm 6 chương, 59 điều; tăng 2 chương, 32 điều so với Luật Thủ đô năm 2012 hiện hành. Nội dung dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) lần này bám sát 9 nhóm chính sách trong đề nghị xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi) đã được Chính phủ thông qua để quy phạm hóa thành các cơ chế, chính sách cụ thể, mang tính đặc thù vượt trội phục vụ cho sự nghiệp xây dựng, phát triển Thủ đô của cả nước. Các nội dung này được cụ thể hóa tại các điều từ chương II đến chương V.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội Nguyễn Lan Hương đề nghị, các đại biểu cho ý kiến toàn bộ Hồ sơ dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), gồm: phạm vi điều chỉnh, bố cục, nội dung và kỹ thuật trình bày của dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Ý kiến một số nội dung trọng tâm, đặc thù vượt trội của hồ sơ dự thảo cụ thể. Xây dựng, phát triển và quản lý Thủ đô gồm: Về quy hoạch xây dựng, phát triển Thủ đô; bảo vệ, phát triển văn hoá; phát triển giáo dục, đào tạo, khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số Thủ đô; y tế, chăm sóc sức khoẻ nhân dân và chính sách xã hội, an sinh xã hội của Thủ đô; quản lý, sử dụng đất đai; phát triển nhà ở…

Đã quan tâm đến yếu tố đặc thù

Khẳng định sự bứt phá để Thủ đô phải được nâng lên một cách thực chất, đặt đúng vị trí của Thủ đô trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước như Nghị quyết 15-NQ/TƯ của Bộ Chính trị đã nêu, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Thị An, Phó Chủ nhiệm HĐTV về Kinh tế, Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội cho biết, dự thảo Luật Thủ đô lần này có đã tính tới yếu tố đặc thù và ưu ái cho Thủ đô. Tuy nhiên, các điều luật tuy toàn diện nhưng thiếu ràng buộc và quan hệ khăng khít với nhau, đặc biệt, một số lĩnh vực còn có sự mâu thuẫn giữa tăng dân số cơ học và hạ tầng xã hội như: giáo dục, y tế, sân chơi, nhà ở, giao thông, môi trường.

Dự thảo Luật Thủ đô chưa có cơ chế đặc thù nên sẽ khó giải quyết triệt để các vấn đề bức xúc của Hà Nội hiện nay. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Thị An cũng đề nghị, bổ sung hệ thống giáo dục công lập phổ thông phải đáp ứng được 75% nhu cầu của học sinh trong bậc trung học có nhu cầu học, có chính sách hỗ trợ để tất cả các em trong mọi hoàn cảnh đều được tiếp cận giáo dục như hiến định, tạo nhiều cơ sở vật chất để các em không may mắn như trẻ khuyết tật, tự kỷ… được chăm sóc, nuôi dưỡng. Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng cần đảm bảo chất lượng phòng học; triệt tiêu sự chênh lệch về chất lượng giáo dục giữa nội và ngoại thành…

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Ngô Hữu Thảo, Chủ nhiệm HĐTV về Tôn giáo của Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố nêu quan điểm, Luật Thủ đô cần chú trọng đến yếu tố “nguồn lực phát triển Hà Nội”, “nguồn lực tài chính ngân sách” nhưng trong dự thảo Luật chỉ là ghi một bộ phận của nguồn lực phát triển.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Ngô Hữu Thảo nhấn mạnh, nguồn lực đó là ưu thế của Thủ đô, hơn mọi địa phương khác và nó cần được phát huy từ Luật Thủ đô. Đó là, nguồn nhân lực có chất lượng cao là những người lao động thuộc giai cấp công nhân, nông dân, tư sản và đặc biệt là giai tầng trí thức, sống và làm việc tại Thủ đô. Đây thật sự là nguồn nhân lực lớn lao, quý giá cần được Luật Thủ đô quan tâm phát huy trong sự nghiệp xây dựng, phát triển Thủ đô. Bên cạnh đó, Luật Thủ đô cần quan tâm nhiều hơn đến việc xây dựng, phát triển lĩnh vực phúc lợi xã hội của Thủ đô…

Quan tâm tới hai vấn đề trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), ông Vũ Thành Vĩnh, thành viên HĐTV Dân chủ pháp luật, Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội đề nghị, cần sửa lại một số điều, khoản để việc bảo vệ và phát triển văn hoá Thủ đô phải xứng tầm với lịch sử, văn hoá và truyền thống nghìn năm Thăng Long – Hà Nội, tiêu biểu về bản sắc văn hoá dân tộc, phát huy các giá trị văn hoá vật thể và phi vật thế của Thủ đô và dân tộc, để Hà Nội thực sự là Thủ đô văn hiến, trung tâm hội tụ, kết tinh văn hoá của cả nước, xây dựng văn hoá người Hà Nội thanh lịch, văn minh.

Về phát triển giáo dục và đào tạo, ông Vũ Thành Vĩnh đề nghị viết lại khoản 1, Điều 24: “Xây dựng hệ thống giáo dục Thủ đô là hệ thống giáo dục mở, công bằng và bình đẳng, phục vụ mục tiêu học tập suốt đời, đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao nhằm phát huy tối đa tiềm năng và khả năng sáng tạo của mỗi người học. Giáo dục Thủ đô phải là trung tâm lớn tiêu biểu của cả nước về đào tạo chất lượng cao, thích ứng quá trình chuyển đổi số quốc gia, đổi mới sáng tạo, hội nhập quốc tế”.

Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội Nguyễn Sỹ Trường khẳng định, với chức năng, nhiệm vụ được giao, Mặt trận sẽ tiếp thu đầy đủ và tiếp tục theo dõi sự đóng góp ý kiến của các nhà khoa học và nhân dân để tổng hợp gửi Ban soạn thảo...

Nguyễn Phượng