Người trẻ có mua được nhà thành phố?
Câu trả lời thật dễ: Khó lắm! Lý do: Không đủ tiền! Tới nay, nhiều người trẻ lập nghiệp ở các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM đang dần hình thành một thế hệ “thuê trọ” và dần đánh mất giấc mơ sở hữu một ngôi nhà tại đây. Càng ngày mức tăng của giá nhà đất và mức tăng lương cơ bản cùng thu nhập thực tế càng giãn cách.
Từ đó, xuất hiện cách đặt vấn đề mới là từ bỏ giấc mơ sở hữu nhà, đi thuê nhà tiện hơn, không cần phải huy động một món tiền quá lớn một lúc. Cứ ở thuê, đi làm trả dần. Theo cách tính toán của nhiều người trẻ, thì đó cũng là cách khôn ngoan, phù hợp với tình thế.
Những năm 2000 trở về trước, lớp thanh niên đến TPHCM, Bình Dương, Đồng Nai học tập, làm việc ở các khu công nghiệp, buôn bán nhỏ... thì trên dưới 10 năm có thể tích lũy mua được nhà ở vùng ven. Tuy nhiên, hơn 20 năm qua, các thế hệ tiếp theo, dù làm công nhân hay tốt nghiệp đại học đi làm công sở thì việc sở hữu nhà là rất khó khăn. Bởi tốc độ tăng giá nhà quá nhanh đã bỏ xa mức độ gia tăng thu nhập của họ.
Mới đây, Báo cáo Chỉ số khả năng tiếp cận nhà ở châu Á - Thái Bình dương 2023 của Viện Đất đai đô thị (ULI) trụ sở tại Washington DC (Mỹ) chỉ ra, giá trung bình của một căn nhà tại TPHCM của Việt Nam là hơn 296.000 USD (khoảng 6,95 tỷ đồng). Con số này gấp 32,5 lần thu nhập trung bình hàng năm của một hộ gia đình tại địa phương. Nếu chỉ tính riêng về phân khúc nhà tầm trung với thu nhập của cư dân trẻ ở thành phố thì cũng rất đáng lo nếu họ không nỗ lực để một cặp đôi đạt được mức lương tầm 40 triệu đồng/tháng.
Nghiên cứu mới đây của Savills Việt Nam cho biết, tại TPHCM mức thu nhập tối thiểu cần có để mua nhà là từ 30-45 triệu đồng hàng tháng. Đây là ngưỡng thu nhập giúp những người trẻ đủ khả năng tích lũy được một khoản tiền trả trước và gánh vác việc trả lãi ngân hàng. Trong khi đó, “nhẹ nhàng” hơn, các chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển (DKRA) Việt Nam nhận định, mức thu nhập đủ sức mua căn hộ trả góp rơi vào ngưỡng thu nhập 25-35 triệu đồng/tháng. Số liệu được đơn vị này nghiên cứu với các khách hàng đang mua nhà trả góp tại TPHCM trong 5 năm qua. Với cá nhân còn độc thân mua nhà lần đầu, khách hàng phải đạt mức thu nhập tối thiểu 25-30 triệu đồng/tháng mới mua được căn hộ 50m2 một phòng ngủ, có vị trí cách khu trung tâm TPHCM khoảng 15km. Với hộ gia đình có nhu cầu căn hộ lớn hơn (60-70m2), tổng thu nhập hàng tháng phải đạt 35-40 triệu đồng mới đủ mua căn nhà để an cư tại ngoại thành.
Theo ông Võ Hồng Thắng - Phó Giám đốc DKRA Group, 35-40 triệu đồng là mức thu nhập khả thi để mua nhà nếu dùng đòn bẩy và tỷ trọng vốn vay không vượt 50% giá trị bất động sản. Mức vay an toàn đối với người trẻ tuổi (thâm niên đi làm 5-10 năm) tại thị trường có lãi vay thả nổi như hiện nay thì dao động trong ngưỡng 30-40% giá trị tài sản.
“Nếu thu nhập dưới ngưỡng 25 triệu đồng một tháng, mua nhà có thể trở thành gánh nặng cho người trẻ do chi phí nợ gốc và lãi vay chiếm phần lớn, khả năng tích lũy dự phòng rủi ro bị ảnh hưởng” - ông Thắng nói.
Nói tóm lại, không phải thế hệ lao động trẻ ngày nay không muốn sở hữu nhà mà mục tiêu này ngày càng trở nên khó khăn nên họ phải sắp xếp lại thứ tự ưu tiên. Nếu không thể mua được nhà thì họ tập trung đầu tư cải thiện môi trường học tập cho con cái; tìm được điểm cân bằng giữa thu nhập và sản phẩm nhà ở trên thị trường.