Xóa sim rác để chặn tội phạm
Dù đã bị cấm phát hành, lưu thông từ nhiều năm qua, thế nhưng vấn nạn sim rác vẫn chưa được xử lý triệt để.
Tồn tại như một thách thức
Vòng qua một số điểm cung cấp dịch vụ viễn thông tại quận Bình Thạnh (TP HCM), nhất là khu vực Bến xe miền Đông (cũ), chúng tôi ghi nhận việc bán công khai sim rác vẫn diễn ra tràn lan. Đây là các sim số điện thoại được nhập sẵn thông tin thuê bao, kích hoạt sẵn dịch vụ di động trả trước và có thể sử dụng ngay mà không cần đăng ký với nhà mạng.
“Do nhu cầu công việc nên tôi có mua một sim điện thoại thông thường để sử dụng. Thế nhưng, đi kèm với việc dễ dàng sử dụng không phải đăng ký chính chủ thì hàng ngày tôi phải nhận hàng chục cuộc gọi mời chào mua hàng online hoặc chào bán dự án bất động sản. Việc này gây ra nhiều phiền toái” - anh Nguyễn Thanh Phương (37 tuổi), nhân viên văn phòng tại phường 25, quận Bình Thạnh chia sẻ.
Chị T.T.T. (27 tuổi), nhân viên điểm bán sim và thẻ cào điện thoại khu vực đường Nguyễn Duy Trinh (phường Bình Trưng Tây, TP Thủ Đức) cho biết, khi đến nhận việc, chị T. chỉ nắm được đơn giá và các chương trình khuyến mãi đi kèm, ngoài ra các vấn đề liên quan đến việc định danh hoặc khách hàng mua sim có phải đăng ký thông tin cá nhân (bắt buộc) hay không thì chị T. không được tập huấn trước.
Mới đây, khi đoàn thanh tra của Sở Thông tin và Truyền thông (TTTT) TPHCM đến kiểm tra, làm việc, một số chủ cơ sở cung cấp dịch vụ viễn thông mới chịu thừa nhận. Theo một cán bộ thuộc Sở TTTT, từ phản ánh của người dân, Sở này đã phối hợp với một số cơ quan, đơn vị thực hiện tổng kiểm tra, rà soát tại 5 chi nhánh doanh nghiệp viễn thông di động trên địa bàn, gồm: Viettel TPHCM; Công ty Dịch vụ MobiFone khu vực 2; Trung tâm Kinh doanh Vinaphone TPHCM; Chi nhánh Công ty CP Viễn thông di động Vietnamobile tại TPHCM; Chi nhánh Công ty CP Viễn thông di động Toàn cầu tại TPHCM (Gmobile).
Qua kiểm tra, đã xử lý vi phạm hành chính đối với 10 điểm cung cấp dịch vụ viễn thông với tổng số tiền phạt vi phạm hành chính là 610 triệu đồng và đã ngừng cung cấp dịch vụ đối với 1.710 sim rác vi phạm.
Một trong các vi phạm phổ biến bị xử lý vi phạm, có tình trạng các đơn vị viễn thông bán, lưu thông trên thị trường sim thuê bao đã được nhập sẵn thông tin thuê bao, kích hoạt sẵn dịch vụ nhưng chưa thực hiện hoặc hoàn thành việc giao kết hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung. Ngoài ra, nhiều trường hợp thuê bao có thực hiện đăng ký thông tin nhưng bị phát hiện ở bên ngoài điểm cung cấp dịch vụ viễn thông theo quy định.
Kẽ hở cho tội phạm viễn thông
Việc lỏng lẻo trong quản lý các sim rác thời gian qua cũng là kẽ hở để các đối tượng tội phạm mạng viễn thông lợi dụng để lừa đảo cuộc gọi hoặc tin nhắn rác, qua đó chiếm đoạt nhiều tài sản có giá trị.
Theo Đại tá Mai Hoàng - Phó Giám đốc Công an TPHCM, bằng các biện pháp nghiệp vụ trong quá trình điều tra thông tin số điện thoại in trên tờ rơi quảng cáo, cơ quan công an đã xác định, lên danh sách 367 số điện thoại liên quan đến hoạt động lừa đảo cho vay tài chính với gần 50 đối tượng đưa vào diện nghi vấn để xác minh. Vừa qua, Công an thành phố đã khởi tố 6 vụ với 32 bị can từ các dữ liệu sim rác của các đối tượng để lại.
Công an quận Tân Bình, TPHCM là đơn vị đã phát hiện, khởi tố nhiều vụ án và hàng chục bị can về hành vi "cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự” hay như trên địa bàn quận 10, lực lượng công an cũng khởi tố vụ án, khởi tố 9 bị can là các giám đốc, trưởng phòng, trưởng bộ phận, trưởng nhóm lừa đảo, như công ty TNHH MTV TMDV Digital Credit, Công ty TNHH Fincap VN và Công ty TNHH Sofi Solutions.
Công an quận 10, TPHCM xác định hành vi sử dụng thuê bao điện thoại, liên lạc lừa đảo về cho vay nặng lãi trong các giao dịch dân sự với lãi suất từ 153% - 1.200%. Nhờ việc dễ dàng sử dụng các thuê bao di động rác, các đối tượng thuộc các tổ chức tín dụng đen này đã thu lợi bất chính số tiền lên đến hơn 4.000 tỷ đồng. Hiện Công an TPHCM vẫn đang tiếp tục điều tra mở rộng để xử lý triệt để các đối tượng tội phạm liên quan.
Để chặn đứng từ gốc vấn nạn sim rác, Sở TTTT TPHCM và Công an TPHCM lên kế hoạch phối hợp chặt chẽ để thực hiện công văn số 1080 ngày 31/3/2023 của Bộ TTTT về thanh tra diện rộng trong quản lý thông tin thuê bao di động; thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật trong hoạt động quản lý, đăng ký, lưu trữ thông tin thuê bao di động của các doanh nghiệp viễn thông di động trên địa bàn.