Đào tạo cái thị trường cần, không phải đào tạo cái nhà trường có
Đó là khẳng định của TS Hoàng Ngọc Vinh - nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ Giáo dục và Đào tạo với PV Báo Đại Đoàn Kết để đào tạo không khác quá xa so với thực tế.
PV: Thưa ông, hiện nay các trường đang đưa ra mức điểm sàn để thí sinh căn cứ vào đó đăng ký nguyện vọng xét tuyển trên hệ thống chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Tuy nhiên, những mùa tuyển sinh trước ghi nhận có những trường, những ngành lấy điểm chuẩn cũng không chênh nhiều so với điểm sàn?
TS Hoàng Ngọc Vinh: Cần có thống kê điểm sàn hiện nay các trường đưa ra là tính theo khả năng đào tạo, tức là căn cứ dựa trên diện tích trường, đội ngũ thầy cô giáo… hay trên yếu tố nào? Quan điểm tuyển sinh, đào tạo của thế giới nói chung đó là xã hội, thị trường cần ngành nghề nào thì sẽ ưu tiên để tuyển sinh ở ngành nghề đó. Nhưng dường như ở nhiều trường nước ta đang đào tạo theo kiểu trường có năng lực bao nhiêu, thì đào tạo bấy nhiêu.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cần điều tiết tuyển sinh, tức là cho các trường tự chủ nhưng để không mất cân đối ở một số ngành nghề, trình độ, cần khống chế tuyển sinh có thể bằng tài chính hoặc các tiêu chuẩn cụ thể. Ví dụ ngành nào ào ạt tuyển sinh trong khi chất lượng đáng lo ngại thì có thể siết bằng tăng yêu cầu tỉ lệ giảng viên/sinh viên…
Nhiều ý kiến cho rằng cần có dự báo nhu cầu nhân lực trung hạn và dài hạn để đào tạo sát với thực tế, tránh tình trạng nhiều sinh viên ngành này ra trường thất nghiệp trong khi nhiều ngành khác lại thiếu hụt nhân lực có trình độ. Quan điểm của ông ra sao?
- Qua trao đổi, nhiều doanh nghiệp cho biết họ cũng không thể biết chắc chắn trong 5-10 năm tới cần bao nhiêu lao động ở trình độ này mà chỉ có thể dự báo ngắn hạn trong vòng 3 tháng, 6 tháng... Vì vậy, công tác dự báo nguồn nhân lực theo tôi nên tập trung vào việc đưa ra cơ cấu trình độ nhân lực, ví dụ trong giai đoạn sắp tới cần bao nhiêu lao động trình độ ĐH, bao nhiêu cao đẳng và trung cấp.
Ngoài ra, dựa vào chiến lược, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia để dự báo ngành nghề nào sẽ là xu hướng. Trường ĐH, cao đẳng, trung cấp hãy tập trung đào tạo, trang bị cho người học kỹ năng số, kỹ năng chuyển đổi để đáp ứng được sự thay đổi như vũ bão của công nghệ, thị trường.
Trân trọng cảm ơn ông!