Đắk Lắk: Vì sao công trình cấp nước sạch 79 tỷ đồng ở xã Krông Na chậm bàn giao đưa vào sử dụng?
Dự án công trình cấp nước sạch 79 tỷ đồng được Nhà nước đầu tư nhằm giải quyết khó khăn về nguồn nước sạch phục vụ nhu cầu sinh hoạt cho người dân xã biên giới Krông Na, huyện Buôn Đôn (Đắk Lắk). Công trình đã hoàn thiện cuối năm 2022, thế nhưng đến nay chủ đầu tư vẫn chưa bàn giao đưa vào sử dụng, trong khi nhu cầu sử dụng nguồn nước sạch của người dân rất cấp thiết.
Như Báo Đại Đoàn Kết đã phản ánh, nhiều năm nay người dân xã biên giới Krông Na, huyện Buôn Đôn (Đắk Lắk) luôn gặp khó khăn về nguồn nước ăn uống và sinh hoạt. Đặc biệt là vào mùa khô nắng hạn kéo dài, giếng đào bị cạn kiệt, giếng khoan toàn cặn vôi, hàng nghìn hộ dân nơi đây lâm cảnh khó khăn về nguồn nước.
Người có điều kiện thì xây bể chứa nước mưa hoặc mua nước bình để dùng, người không có điều kiện thì phải sử dụng nguồn nước mất vệ sinh từ sông, suối, ao hồ, thậm chí cả nguồn nước ở kênh mương thủy lợi.
Nhằm đảm bảo nguồn nước sạch, phục vụ nhu cầu sinh hoạt cho người dân xã Krông Na và một phần xã Ea Huar (huyện Buôn Đôn), Tiểu đoàn Huấn luyện - Cơ động BĐBP Đắk Lắk (D19) và 3 cụm điểm du lịch dọc sông Sêrêpốk góp phần tạo điều kiện để xã Krông Na và một phần xã Ea Huar đạt chuẩn NTM cũng như phát triển KTXH tại địa phương; thu hút khách du lịch, đảm bảo QPAN khu vực biên giới. Đồng thời nâng cao nhận thức của người dân về sử dụng nước sạch, cải thiện các thói quen về vệ sinh môi trường, đảm bảo sức khỏe và đời sống Nhân dân trong khu vực, thông qua đó góp phần xóa đói, giảm nghèo cho địa phương.
Ngày 20/9/2019, UBND tỉnh Đắk Lắk đã ban hành Quyết định số 2674 về việc phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng công trình cấp nước sạch xã Krông Na (huyện Buôn Đôn). Công trình có tổng mức đầu tư 79 tỷ đồng, do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình Giao thông và Nông nghiệp phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk (gọi tắt Ban QLDA tỉnh) làm chủ đầu tư. Thời gian thực hiện dự án từ năm 2019 đến năm 2021.
Theo đó, công trình cấp nước sạch xã Krông Na (huyện Buôn Đôn) được xây dựng trên tổng diện tích 5.678 m2, bao gồm các hạng mục: Trạm bơm nước thô cấp 1 (khai thác nước mặt từ kênh dẫn nước vào Nhà máy thủy điện Sêrêpốk 4); Nhà điều khiển trạm bơm thô cấp 1 (nhà cấp IV). Trạm bơm nước thô cấp 1 sẽ được lắp đặt 3 máy bơm, trong đó 2 máy bơm hoạt động, 1 máy bơm dự phòng…
Với công suất thiết kế dự kiến đến năm 2025 là 2.500m3/ngày, đêm và công suất thiết kế đến năm 2030 là 5.000m3/ngày, đêm; cấp nước sạch bền vững cho 2.492 hộ gia đình đến năm 2020 và cấp nước sạch cho 3.032 hộ gia đình đến năm 2030. (Trong đó, xã Krông Na 1.709 hộ; một phần xã Ea Huar 1.322 hộ; cùng với đơn vị Tiểu đoàn Huấn luyện - Cơ động BĐBP Đắk Lắk (D19) và 3 cụm điểm du lịch dọc sông Sêrêpốk). Tuy nhiên, điều đáng nói ở đây là công trình cấp nước sạch xã Krông Na đã hoàn thiện cuối năm 2022 nhưng đến nay vẫn chưa bàn giao đưa vào sử dụng, trong khi người dân đang gặp khó khăn về nguồn nước!.
Lý giải về việc công trình chậm bàn giao đưa vào sử dụng, ông Nguyễn Đình Thìn, Phó Giám đốc Ban QLDA tỉnh cho biết: Thiết bị của nhà máy phải nhập từ TP Hồ Chí Minh, tuy nhiên cuối năm 2021-2022 do đại dịch Covid-19 nên việc vận chuyển các thiết bị (máy bơm) về địa phương gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, trong quá trình thiết kế xây dựng thực hiện theo Nghị định cũ tới lúc bàn giao thì áp dụng Nghị định mới nên các chỉ tiêu chất lượng nguồn nước theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế thay đổi (từ 14 chỉ tiêu năm 2009, tăng lên 99 chỉ tiêu năm 2018). Hơn nữa, trước đây khi có chủ trương đầu tư xin nguồn nước của Nhà máy thủy điện Sêrêpôk tổng dung lượng của nước sạch khi đó không yêu cầu xin giấy phép sử dụng nước mạch, đến lúc bàn giao Sở Nông nghiệp và PTNT nói không được, vì vậy Ban QLDA tỉnh lại mất thời gian xin giấy phép, vì vậy công trình nước không thể đưa vào sử dụng mặc dù hiện nay chất lượng đã đảm bảo.
Cũng theo ông Thìn, việc bàn giao sớm hay muộn thì quyền quyết định là ở bên Sở Nông nghiệp và PTNT. “Chúng tôi cũng rất sốt ruột chạy tới chạy lui mất thời gian rất nhiều lần; hiện chúng tôi còn vướng mắc sổ đỏ của Nhà máy. Công tác xây dựng đã hoàn thiện tháng 6/2022, tuy nhiên, khi đang chuẩn bị tổng nghiệm thu bàn giao thì gặp tuyến đường Tỉnh lộ 1 đang thi công (Ban QLDA tỉnh làm chủ đầu tư) đã làm vỡ một số đường ống. Khó khăn nhất hiện nay vẫn là chất lượng nguồn nước theo Nghị định mới. Nguyên nhân không phải do chủ đầu tư mà do thay đổi về đánh giá chỉ tiêu yêu cầu nâng cấp chất lượng nguồn nước lên nên buộc phải làm theo Nghị định”.
Còn ông Vũ Đức Côn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Đắk Lắk cho hay: Ngày 15/2/2023, đại diện Sở Nông nghiệp, Ban QLDA tỉnh, UBND huyện Buôn Đôn và các đơn vị liên quan đã có buổi làm việc: kiểm tra, xác định các điều kiện bàn giao đưa vào sử dụng công trình cấp nước sạch xã Krông Na (huyện Buôn Đôn). Đại diện lãnh đạo huyện Buôn Đôn đã có ý kiến công trình nước sạch Krông Na có ý nghĩa rất quan trọng với người dân 2 xã Krông Na và Ea Huar; hiện nay nhu cầu dùng nước sạch của người dân là rất cấp thiết, công trình đã thi công xong, đề nghị chủ đầu tư cung cấp đầy đủ hồ sơ pháp lý để thực hiện công tác bàn giao công trình, đưa vào sử dụng.
Về phía Trung tâm nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn (TTNS&VSMTNT) tỉnh cho biết, đây là một dự án lớn (gần 80 tỷ đồng), là tài sản công có giá trị lớn, thế nhưng trong quá trình triển khai dự án, chủ đầu tư chưa phối hợp với Trung tâm, do đó phải có thời gian vận hành, chạy thử để đánh giá cụ thể các hạng mục; mặt khác các hộ đã kết nối chưa được ký hợp đồng sử dụng nước nên khó khăn trong việc xác định cụ thể số hộ dùng nước. Trung tâm cũng đề nghị chủ đầu tư cung cấp các hồ sơ liên quan đến quyền sử dụng đất; Giấy phép khai thác nước mặt; Quy trình vận hành trước khi UBND tỉnh có Quyết định giao công trình cấp nước sạch xã Krông Na cho Trung tâm quản lý vận hành. Trong thời gian chờ UBND tỉnh có Quyết định giao công trình cấp nước xã Krông Na, huyện Buôn Đôn cho TTNS&VSMTNT vận hành, đề nghị chủ đầu tư cử người phối hợp với Trung tâm vận hành liên tục để đánh giá mức độ thất thoát, sự ổn định tổng thể các hạng mục công trình. Bổ sung kết quả xét nghiệm chỉ tiêu nước sạch theo quy định tại Thông tư số 41/2018, ngày 14/12/2018 của Bộ Y tế.
Ông Phạm Ngọc Bình, Giám đốc TTNS&VSMTNT thông tin: “Ngay sau cuộc họp ngày 15/2/2023, chúng tôi bố trí người để sẵn sàng phối hợp, nhưng bên Ban QLDA tỉnh chỉ phối hợp ngày 30/4 và 1/5; chúng tôi không thể tự động vào công trình được bởi tài sản vẫn thuộc chủ nhà đầu tư. Nếu không vận hành thử thì không thể nắm bắt được đường ống bị hư hỏng như thế nào để sửa chữa và khắc phục kịp thời. Mới đây (ngày 18/7/2023), Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Đắk Lắk tiếp tục có văn bản đề nghị Ban QLDA tỉnh khẩn trương bổ sung, hoàn thiện các hồ sơ pháp lý còn thiếu để Sở hoàn thiện phương án bàn giao tài sản cho TTNS&VSMTNT quản lý vận hành. Tuy nhiên, đến giờ này đơn vị chủ đầu tư vẫn chưa cung cấp được hồ sơ pháp lý theo quy định”.
Hiện công trình nước sạch 79 tỷ đồng tại xã Krông Na cổng vẫn khóa, nhà máy vẫn chưa vận hành còn người dân thì vẫn phải sử dụng nguồn nước không đảm bảo vệ sinh. Ngoài ra, việc bàn giao công trình kéo dài sẽ ảnh hưởng đến chất lượng các hạng mục công trình xây dựng. Đại Đoàn Kết sẽ tiếp tục thông tin diễn biến của vụ việc.