Nhiều dư địa cho xuất khẩu thủy sản
Dự báo cuối quý III/2023, xuất khẩu thủy sản sẽ phục hồi ở mức tương đương năm 2022. Đây là cơ sở để ngành thủy sản đạt kế hoạch xuất khẩu 10 tỷ USD trong năm 2023.
Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), quý II/2023, Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt kim ngạch cao hơn 30% so với quý I với trên 2,3 tỷ USD. Tuy nhiên, so với cùng kỳ năm 2022, thì mức tăng trưởng âm 27,5% vẫn giữ nguyên từ quý I. Do vậy, tính đến hết nửa đầu năm nay, xuất khẩu thủy sản thấp hơn 27,5% so với cùng kỳ năm 2022, đạt 4,15 tỷ USD. Xuất khẩu sang hầu hết các thị trường đều sụt giảm đáng kể. Tuy nhiên, so với các thị trường lớn khác như Mỹ, EU (giảm lần lượt 46% và 33%), thì xuất khẩu sang khối ký kết Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (CPTPP) vẫn có kết quả khả quan hơn.
Nửa đầu năm nay, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang các nước CPTPP đạt 1,12 tỷ USD, giảm 22%. Trong xu hướng chung của thế giới, sụt giảm xuất khẩu là khó tránh với tất cả các thị trường, trong đó có các nước CPTPP. Tuy nhiên, so với các thị trường lớn khác như Mỹ, EU (giảm lần lượt 46% và 33%), thì khối CPTPP vẫn có kết quả khả quan hơn.
Trong đó, xuất khẩu sang Nhật có mức giảm khiêm tốn 11%, nhờ sản phẩm giá trị gia tăng của Việt Nam vẫn có ưu thế và đặc biệt là xu hướng gia tăng nhập khẩu nguyên liệu hải sản từ Nhật vào Việt Nam để gia công, chế biến xuất khẩu cho thị trường này. Đáng chú ý là Chile là nước duy nhất trong khối có mức tăng trưởng dương 15% trong 6 tháng đầu năm nay.
“Lựa chọn sản xuất hàng giá trị gia tăng và tận dụng ưu đãi thuế nhập khẩu theo hiệp định CPTPP đang là những giải pháp của nhiều doanh nghiệp vừa để ổn định việc làm cho người lao động, vừa để tận dụng công suất chế biến, tạo thêm nguồn thu nhập nhờ xuất khẩu sang Nhật Bản cũng như các nước khác trong khối CPTPP” - bà Lê Hằng - Giám đốc truyền thông VASEP cho biết.
Cũng theo bà Lê Hằng nhờ lợi thế về thuế nhập khẩu, thế mạnh về chế biến sâu, chế biến và vị thế địa lý, sản phẩm thủy sản Việt Nam vẫn giữ vị trí hàng đầu ở nhiều thị trường trong khối CPTPP.
“Sau 5 năm, thuế nhập khẩu hầu hết các sản phẩm thủy sản Việt Nam sang các nước CPTPP đã về 0% hoặc được hưởng sẵn mức thuế cơ bản 0%. Lợi thế cạnh tranh này đang được các doanh nghiệp Việt Nam tận dụng hiệu quả để giữ vị trí số 1 tại một số thị trường và gia tăng thị phần tại các thị trường khác” - bà Lê Hằng cho biết.
Cũng theo bà Lê Hằng, dư địa xuất khẩu sang khối thị trường CPTPP vẫn còn rất lớn đối với thủy sản Việt Nam. Tuy nhiên, điều quan trọng là chúng ta cần có được nguồn nguyên liệu ổn định trong nước, cũng như đa dạng nguồn cung nhập khẩu từ các nước nội khối. Cộng đồng doanh nghiệp thủy sản rất mong có sự đồng hành và hỗ trợ một cách hiệu quả của các bộ ngành trong giai đoạn hiện nay và thời gian tới, cụ thể là cần giải pháp về vốn cho ngành sản xuất và xuất khẩu thủy sản, làm sao có được điều kiện tốt để tận dụng lợi thế từ hiệp định CPTPP và các hiệp định FTA khác để giữ được vị thế của thủy sản Việt Nam trên thế giới.
Khối CPTPP chiếm 15,5% giá trị nhập khẩu thủy sản của cả thế giới với kim ngạch nhập khẩu từ 21 – 27 tỷ USD/năm. Năm 2022, nếu không tính Việt Nam, tổng kim ngạch nhập khẩu thủy sản của 10 nước trong khối là 25 tỷ USD. Việt Nam là nhà cung cấp thủy sản lớn thứ 3 cho các nước trong khối CPTPP, sau Trung Quốc và Mỹ.