Cầm tay chỉ việc để gỡ vướng
Đơn vị cấp xã nhiều công việc, chưa có cán bộ chuyên trách..., đó là những khó khăn khi triển khai các dự án hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn I, từ năm 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) - ghi nhận tại huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái.
Đầu năm nay, khi cán bộ Phòng Dân tộc huyện Yên Bình thông tin các xã Bảo Ái, Tân Hương, Cảm Nhân, Yên Thành... sẽ được hỗ trợ máy nông cụ cho những hộ đồng bào dân tộc thiểu số theo quy định của tỉnh Yên Bái, cán bộ các xã lập tức lập danh sách người dân để gửi huyện. Tuy nhiên, bản liệt kê mỗi xã cho thấy hàng trăm hộ có tên không bám sát quy định tiêu chí mà Phòng Dân tộc nêu.
Bà Nguyễn Hồng Ngọc - Trưởng phòng Dân tộc huyện Yên Bình cho biết, dù nhân lực mỏng, nhưng các cán bộ của phòng Dân tộc phải liên tục tỏa về cơ sở trực tiếp hướng dẫn, điều chỉnh cụ thể từng xã, đảm bảo đúng đối tượng theo quy định. “Cầm tay, chỉ việc” dường như là công việc thường xuyên khi triển khai các Chương trình MTQG, trong đó có Chương trình MTQG 1719. Địa bàn rộng, giao thông còn khó khăn, với Chương trình MTQG 1719, đơn vị cấp xã chưa có cán bộ chuyên trách nên công việc của cán bộ phòng Dân tộc luôn vất vả. Hiện nay, các xã đang tự giao nhiệm vụ triển khai Chương trình MTQG 1719 cho công chức xã kiêm việc, có nơi giao cán bộ tài chính kế toán, có nơi là địa chính, văn phòng, tư pháp, thống kê...
“Thiếu cán bộ chuyên trách nên ngay từ khâu nhận nhiệm vụ ở xã đã có những lúng túng, thực hiện thì năng lực còn hạn chế” - bà Ngọc băn khoăn. Có những hôm cán bộ Dân tộc huyện phải ngồi đến khuya cùng công chức xã rà soát và điều chỉnh hồ sơ. Và câu chuyện giao hỗ trợ máy nông cụ về các xã nói trên là một ví dụ.
Ngoài ra hạn chế lớn nhất hiện nay, theo Phòng Dân tộc huyện Yên Bình, việc nghiên cứu và quán triệt nội dung các dự án, tiểu dự án của Chương trình MTQG 1719 là cán bộ cấp xã chưa nắm kỹ lưỡng nên việc triển khai chậm, thiếu thống nhất khi theo dõi thực hiện. Nhiều xã đến nay còn chưa ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình, có xã còn nhầm lẫn giữa Ban Chỉ đạo và Ban quản lý Chương trình, dẫn đến phân công nhiệm vụ chung chung, chưa cụ thể. Việc đồng bào sinh sống dàn trải ở vùng địa hình lòng hồ Thác Bà cũng khiến việc thông tin tuyên truyền về các tiểu dự án cho người dân còn khó khăn, có rất nhiều bản làng chưa nắm được cụ thể chính sách hỗ trợ và mục tiêu của Chương trình MTQG 1719. Có việc phải rà soát nhiều lần, bình xét lại nhiều lần, thể hiện không bám bám sát một số quy định về thiếu đất sản xuất.
Do đó, để triển khai Chương trình MTQG 1719 đạt hiệu quả, huyện Yên Bình đã ưu tiên tập trung vào công tác tập huấn cho cán bộ xã. Theo đó, ngay đầu năm nay, huyện đã tổ chức đoàn 65 người có uy tín đi tham quan học tập mô hình “gia đình toàn mỹ” và “tiết kiệm tín dụng” ở xã Tân Hương. Phòng Dân tộc cũng đã ban hành các kế hoạch MTQG từ UBND tỉnh Yên Bái về hôn nhân cận huyết và tảo hôn (tính đến tháng 8/2023 toàn huyện không còn trường hợp nào tảo hôn và hôn nhân cận huyết). Đồng thời tập huấn cho các chủ tịch, phó chủ tịch của 16 xã có đồng bào dân tộc thiểu số và mở lớp bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng truyền thông cho 98 người có uy tín; tập huấn pháp lý cho 175 đại biểu là các bí thư chi bộ, trưởng thôn, tổ viên hòa giải. Hiệu quả từ tuyên truyền và tập huấn đã thực sự giảm nhẹ gánh nặng cho cán bộ huyện khi từng phải “cầm tay, chỉ việc” trong thời gian dài.
Ngoài loa truyền thanh, nhiều xã đã lập nhóm Zalo kịp thời phổ biến nhanh, rõ, cụ thể, và thông tin chính xác nội dung Chương trình MTQG 1719, nội dung họp thôn, xã. Vận động các thành viên MTTQ tham gia thực hiện các dự án trên địa bàn, vận động người dân trong việc giải phóng mặt bằng đối với những dự án liên quan đất đai, và đặc biệt giao nhiệm vụ cụ thể cho Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng. Từ những hiệu quả trong kiểm tra, giám sát, nhất là trong quản lý chặt chẽ nguồn vốn từ Chương trình MTQG 1719 của MTTQ đã kịp thời tham mưu lên xã, huyện những vướng mắc ở cơ sở.