Giảm thiểu tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống: Vai trò của cộng tác viên dân số trong phòng, chống tảo hôn
Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, nhờ làm tốt công tác tuyên truyền về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS nên tình trạng tảo hôn đã giảm thiểu đáng kể, còn hôn nhân cận huyết thống cơ bản chấm dứt. Kết quả trên đã tạo đà để tỉnh Thái Nguyên từng bước nâng cao chất lượng dân số, hướng đến không còn tình trạng trẻ em lấy vợ, lấy chồng sớm.
Xóm Liên Phương là xóm đặc biệt khó khăn của xã Văn Lăng, huyện Đồng Hỷ với đa số người dân trong xóm là người dân tộc Mông. Bà con ở đây đều là hộ nghèo, trình độ dân trí còn thấp. Đặc biệt, bà con vẫn còn chịu ảnh hưởng của những phong tục lạc hậu từ xưa nên tình trạng tảo hôn vẫn xảy ra. Những cặp vợ chồng mới chỉ 16-17 tuổi không tổ chức đám cưới vì chưa đủ tuổi, đâu đó vẫn còn tồn tại ở mảnh đất này. Trước thực tế đó, chính quyền địa phương đã triển khai nhiều giải pháp, trong đó chú trọng phát huy vai trò của cộng tác viên dân số tại các xóm, bản.
Chị Vi Thị Định, Cộng tác viên dân số xã Liên Phương, xã Văn Lăng, huyện Đồng Hỷ cho biết, hôn nhân cận huyết thống trong xóm hiện tại chỉ có một trường hợp, còn tảo hôn thì vẫn còn nhiều. Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các cấp chính quyền địa phương cũng tuyên truyền rất nhiều nên bà con phần nào hiểu được tác hại và hệ lụy của việc này.
Cũng thuộc địa bàn xã Văn Lăng, xóm Lân Quang những năm gần đây, đời sống của bà con đồng bào DTTS từng ngày đổi thay. Nhờ sự vào cuộc tích cực tuyên truyền các chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình của chính quyền địa phương, đến nay, bà con đã biết chú tâm làm ăn, phát triển kinh tế gia đình, không sinh nhiều con và loại bỏ tư tưởng trọng nam khinh nữ. Nhờ đó, chất lượng cuộc sống của bà con ngày càng được nâng cao.
Chị Dương Thị Hoa, xóm Lân Quang cho biết, các chị đến tuyên truyền nên mình cũng có thêm hiểu biết để bảo các con không được lấy vợ, lấy chồng sớm; phải lấy đúng tuổi như thế mới tốt cho bản thân và gia đình mình.
Ông Ngô Văn Tài, Phó Chủ tịch UBND xã Văn Lăng cho biết, UBND đã cụ thể hóa kế hoạch, phối hợp với các ngành đoàn thể và giao cho cán bộ văn hóa xã hội, văn hóa thông tin tham mưu để làm tốt công tác tuyên tuyền. Tới đây, chúng tôi cũng tiếp tục các hội nghị trực tiếp xuống các xóm, bản để tuyên truyền cho bà con. Đặc biệt, chúng tôi phát huy triệt để vai trò của cộng tác viên dân số để họ đến từng nhà vận động những gia đình có con em chuẩn bị lấy vợ, lấy chồng để phòng ngừa từ xa.
Với mục tiêu bám sát nhiệm vụ của chương trình, nâng cao chất lượng dân số vùng đồng bào DTTS và miền núi thuộc Dự án 7, Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn 2021-2030, huyện Đồng Hỷ đã xây dựng kế hoạch cụ thể với nhiều giải pháp đa dạng, phù hợp với tình hình thực tiễn. Từ đầu năm đến nay, 15/15 xã trên địa bàn huyện đã tổ chức hội nghị thông tin về công tác dân số và phát triển, tư vấn tại hộ gia đình cho gần 2.400 đối tượng về kế hoạch hóa gia đình; tổ chức truyền thông ở trạm y tế cho phụ nữ ở độ tuổi sinh đẻ cho gần 3.000 đối tượng.
Bên cạnh đó, tích cực động viên đội ngũ cộng tác viên dân số đến từng nhà, rà từng ngõ để tuyên truyền cho nhân dân. Ông Triệu Văn Thu, Giám đốc Trung tâm y tế huyện Đồng Hỷ cho biết, chúng tôi đã phối hợp với MTTQ và các tổ chức thành viên của xã như đoàn thanh niên, Hội phụ nữ, y tế thôn bản tập trung vào đối tượng truyền thông, để bà con nhân dân hiểu được tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, từ đó người dân dần thay đổi nhận thức.
Bằng sự nỗ lực và đưa ra nhiều giải pháp trong công tác tuyên truyền, huyện Đồng Hỷ đang từng bước đẩy lùi vấn nạn này, tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành vi trong hôn nhân, góp phần nâng cao chất lượng dân số, sức khỏe sinh sản và nguồn nhân lực trong đồng bào DTTS trên địa bàn.