'Dế Mèn' bước ra từ nhạc kịch
Bước ra từ tác phẩm “Dế Mèn phiêu lưu ký” nổi tiếng của nhà văn Tô Hoài, hình tượng chú Dế Mèn vừa xuất hiện sống động trong vở nhạc kịch cũng tên của Nhà hát Giao hưởng Nhạc vũ kịch TPHCM.
Mới đây, vở nhạc kịch “Dế Mèn phiêu lưu ký” đã có buổi đầu công diễn, với phiên bản sân khấu đầy đủ dài 90 phút, công nghệ sân khấu hiện đại, trang phục thiết kế sống động và hấp dẫn, những vũ đạo chuyên nghiệp đầy mới lạ, dàn dựng sân khấu nhiều kịch tính, mang đậm yếu tố văn hóa Việt...
Vở nhạc kịch “Dế Mèn phiêu lưu ký” do biên đạo múa Tuyết Minh viết kịch bản và tổng đạo diễn; nhạc sĩ Vũ Việt Anh sáng tác âm nhạc và phối khí. Nhạc kịch “Dế Mèn phiêu lưu ký” được dàn dựng với công nghệ sân khấu hiện đại, chuyên nghiệp, mới lạ, cùng sự tham gia chỉ huy dàn nhạc và dàn hợp xướng của nhạc sĩ trưởng Trần Nhật Minh; biên đạo múa: Phúc Hùng, Trần Hoàng Yến; thiết kế ánh sáng Phúc Hải; thiết kế sân khấu, đạo cụ Khánh Toàn… Tham gia vở diễn là những nghệ sĩ soloist tài năng hàng đầu thuộc Đoàn nhạc kịch Nhà hát Giao hưởng nhạc vũ kịch TPHCM như: Đào Mác (Dế Mèn), Phan Hữu Trung Kiệt (Dế Trũi), Phạm Khánh Ngọc (Chị Cốc), Trần Thanh Nam (Xiến Tóc), Trần Thị Kim Anh (Nhà Trò), Vũ Minh Trí (Thầy đồ Cóc)… Ngoài ra, còn có Dàn hợp xướng, Đoàn vũ kịch, Dàn nhạc giao hưởng, Dàn hợp ca thiếu nhi và ban nhạc nhẹ.
Vở nhạc kịch được kết cấu thành 2 chương, 10 cảnh. Trong đó, chương 1 có chủ đề “Trưởng thành”, dẫn dắt công chúng chứng kiến hành trình trưởng thành của một chú Dế Mèn, ban đầu rất tự cao tự đại, ảo tưởng về sức mạnh, chìm đắm trong những lời tán dương, tung hô tô vẽ của đám đông… Chương 2 có chủ đề “Thế giới đại đồng”, đưa công chúng đến với những cuộc phiêu lưu kỳ thú của Dế Mèn cùng người bạn tri kỷ là Dế Trũi. Trong hành trình phiêu lưu ấy, đôi bạn du hành đến những vùng đất mới, trải qua nhiều khó khăn, khắc nghiệt, chứng kiến sự nổi giận của mẹ thiên nhiên nhưng cũng học được nhiều điều hay. Khi lạc vào Xóm Cóc, Dế Mèn như xuyên không về quá khứ nơi có những lệ làng, những tổng Cóc - đại vương Ếch giả tạo, sáo rỗng, khoa trương. Đối diện với cái xấu, cái lạc hậu Mèn và Trũi hiểu rằng, còn phải đi xa hơn, học hỏi nhiều hơn những điều hay, chứ không thể như ếch ngồi đấy giếng.
Ở màn kết với chủ đề “Thế giới đại đồng”, Mèn, Trũi cùng muôn loài của ngày hôm nay đều khác trước, cùng chung chí hướng đi khắp bốn phương học lấy điều hay, điều tốt, biết yêu thương, biết sẻ chia, biết ước mơ. Mỗi người vì mọi người, dù có đi muôn ngả cũng không ai còn lẻ loi, tới đâu cũng đầm ấm, tới đâu cũng có tình yêu thương, cùng nhau xây đắp nên một thế giới mới - thế giới đại đồng - muôn loài cùng nhau kết làm anh em…
Chia sẻ với báo chí, nghệ sĩ Tuyết Minh cho biết, chị có gần 1 năm để xây dựng ý tưởng, hình thành kết cấu hình hài của tác phẩm, đồng thời viết các lời thoại cho các tuyến nhân vật, lời văn gợi ý cho các ca khúc sẽ sáng tác mới mang tính nhạc kịch hơn, xâu chuỗi được các phân cảnh, trường đoạn… Êkip sáng tạo “Dế Mèn phiêu lưu ký” đều là những người yêu, gắn bó với văn hóa truyền thống, bởi vậy các nghệ sĩ đều chủ động mang tâm hồn Việt là điểm bắt đầu, ẩn dụ về tâm thức làng, gắn kết thiên nhiên… các mảng không gian được chuyển khéo léo, các chi tiết chấm phá để gợi tả tính ước lệ cao nhất, trong đó hàm chứa giá trị sống, vẽ lên chiều sâu văn hóa, phảng phất hình ảnh của người nghệ sĩ với nỗi lòng, với sự trải nghiệm, chiêm nghiệm thành thực nhất. Dế Mèn lúc này là đời, là người, là biểu cảm của tâm thức văn hóa Việt.