Đắk Lắk: Cần môi trường pháp lý thuận lợi để kinh tế tập thể, HTX phát triển bền vững

Tham dự Hội nghị có ông Phạm Minh Tấn, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; ông Nguyễn Thiên Văn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo Sở, ngành, địa phương và các Hợp tác xã (HTX) trên địa bàn.

Báo cáo tại Hội nghị cho biết, các địa phương đã chủ động ban hành nhiều kế hoạch, chương trình, chính sách nhằm phát triển kinh tế tập thể (KTTT), HTX phù hợp với thực tế của địa phương. Nhận thức về các quan điểm phát triển KTTT, HTX, về bản chất HTX dần được thống nhất trong toàn xã hội; Công tác lãnh đạo chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương về phát triển KTTT, HTX được nâng cao rõ rệt.

Đến tháng 9/2023, toàn tỉnh có 746 HTX, 5 Liên hiệp HTX và 403 tổ hợp tác (THT), trong đó có 612 HTX, 3 Liên hiệp HTX và 403 THT đang hoạt động; 134 HTX và 2 Liên hiệp HTX ngừng hoạt động.

Giai đoạn 2021 – 2023 có 213 HTX được thành lập, đạt 101% kế hoạch 5 năm, bình quân hằng năm có khoảng 71 HTX thành lập, ước giai đoạn 2021 – 2025 có khoảng 353 HTX thành lập mới, đạt 176% kế hoạch. Ngoài ra trong thời gian qua có 146 THT được thành lập, thu hút 1.777 hội viên, nông dân tham gia.

Đến nay, toàn tỉnh có khoảng 69.791 thành viên, ước đến hết năm 2023 có khoảng 80.000 thành viên (trong đó 71.000 thành viên HTX và 9.000 thành viên THT), đạt 100% kế hoạch giai đoạn 5 năm (kế hoạch: 80.000 thành viên).

Ước đến hết năm 2023, toàn tỉnh có khoảng 130 HTX nông nghiệp có ứng dụng công nghệ cao (chiếm khoảng 26,3% tổng số HTX nông nghiệp), đạt 87,6% kế hoạch giai đoạn 5 năm (kế hoạch: 30% HTX) và 200 HTX nông nghiệp liên kết với doanh nghiệp theo chuỗi giá trị (chiếm 40,5% tổng số HTX nông nghiệp), đạt 62% kế hoạch giai đoạn 5 năm (kế hoạch: 65% HTX); có 39 HTX nông nghiệp có chứng nhận quốc tế (Flo, UTZ, RFA..), đạt 390% kế hoạch giai đoạn 5 năm (kế hoạch: 10 HTX).

Các chỉ tiêu phát triển KTTT, HTX đề ra trong kế hoạch 5 năm cơ bản đến nay đã đạt được theo kế hoạch; có chỉ tiêu đã đạt 390% kế hoạch (HTX nông nghiệp có chứng nhận quốc tế); một số chỉ tiêu khác đã đạt 100% và vượt kế hoạch như: chỉ tiêu về thành lập mới HTX,..; dự kiến không có chỉ tiêu nào không đạt kế hoạch.

UBND tỉnh thường xuyên tổ chức kiện toàn Ban Chỉ đạo đổi mới, phát triển KTTT, HTX tỉnh, nay mới được kiện toàn tại Quyết định số 1644/QĐ-UBND ngày 5/9/2023 với 17 thành viên, 100% các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh đã thành lập và thường xuyên kiện toàn Ban chỉ đạo đổi mới phát triển KTTT, HTX cấp huyện để giúp UBND huyện, thị xã, thành phố lãnh đạo, chỉ đạo phát triển KTTT, HTX tại địa phương.

UBND tỉnh đã triển khai thực hiện Đề án lựa chọn, hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới hiệu quả tại địa phương giai đoạn 2021 – 2025 (Đề án 167), lựa chọn được 5 HTX tiêu biểu tham gia Đề án. Trong năm 2021 – 2023, tỉnh đã hỗ trợ cho 31 HTX ứng dụng đổi mới công nghệ, xây dựng nhãn hiệu, xây dựng mô hình HTX gắn với chuỗi sản xuất các sản phẩm nông sản chủ lực địa phương với tổng kinh phí là hơn 3,4 tỷ đồng; hỗ trợ xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường cho 68 HTX với kinh phí 678 triệu đồng; thông qua chương trình khuyến công có 10 HTX được hỗ trợ máy móc thiết bị tiên tiến, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất với tổng kinh phí là: hơn 2 tỷ đồng, trong đó nguồn hỗ trợ là hơn 1 tỷ đồng, vốn đối ứng HTX là hơn 2,2 tỷ đồng.

Từ Quỹ phát triển HTX tỉnh, hiện nay có 38 HTX đang vay vốn tại Quỹ với tổng dư nợ cho vay là gần 21 tỷ đồng. Giai đoạn từ 2021 – 2023 đã giải ngân cho 32 HTX vay với tổng số vốn vay là hơn 19 tỷ đồng; thực hiện khoanh nợ, xoá nợ tiền phạt chậm nộp đối với 147 HTX, chi nhánh HTX, tổng số tiền là gần 13, 8 tỷ đồng, trong đó khoanh nợ 123 trường hợp với số tiền là hơn 9 tỷ đồng và xoá nợ tiền phạt chậm nộp cho 24 trường hợp, số tiền là gần 4,7 tỷ đồng; Giai đoạn 2021 - 2022, có 18 HTX được xem xét quyết định miễn, giảm tiền thuê đất với tổng số tiền miễn giảm là gần 12 tỷ đồng...

Theo đánh giá tại Hội nghị, nhiều HTX vẫn ở trong tình trạng khó khăn, năng lực nội tại của các HTX còn yếu, cơ sở vật chất nghèo nàn, trình độ công nghệ lạc hậu; Số lượng các HTX tiếp cận các chính sách của Nhà nước còn ít, đặc biệt chính sách hỗ trợ tín dụng; chính sách giao đất, cho thuê đất; Quá trình chuyển đổi số của các HTX, Liên minh HTX diễn ra chậm; cơ sở hạ tầng thông tin của phần lớn HTX ở mức thấp, chưa đáp ứng yêu cầu của quá trình chuyển đổi số.

Phát biểu tại Hội nghị, ông Nguyễn Thiên Văn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đánh giá cao vai trò, vị trí của kinh tế tập thể trong công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Hội nghị lần này được tổ chức nhằm đánh giá toàn diện công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện của các sở, ngành, chính quyền địa phương, các đơn vị có liên quan trong công tác hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã; cùng tháo gỡ khó khăn, tồn tại, hạn chế và bất cập trong quá trình triển khai thực hiện; đề ra giải pháp khắc phục, điều chỉnh bổ sung chính sách để triển khai thực hiện trong giai đoạn tiếp theo; phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế tập thể đã đề ra tại các Nghị quyết, Chương trình của Ban Chấp hành Đảng bộ, HĐND tỉnh, UBND tỉnh.

Để kinh tế hợp tác của tỉnh tiếp tục phát triển đề nghị Sở, ngành, địa phương tiếp tục tuyên truyền vận động nhằm thống nhất nâng cao nhận thức và hành động về kinh tế tập thể tới cán bộ, đảng viên, nhân dân về mô hình HTX kiểu mới; nâng cao năng lực quản lý nhà nước đối với HTX; tạo môi trường pháp lý thuận lợi để kinh tế tập thể, HTX phát triển nhanh và bền vững; xây dựng mô hình HTX kiểu mới và triển khai có hiệu quả Đề án “Lựa chọn, hoàn thiện nhân rộng mô hình HTX kiểu mới giai đoạn 2021 - 2025, giai đoạn 2026 - 2030; đẩy mạnh đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức KTTT phát huy vai trò tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bảo vệ lợi ích thành viên trong HTX, Liên hiệp HTX và THT. Tập trung nguồn lực từ ngân sách nhà nước và huy động nguồn lực để hỗ trợ, nhân rộng mô hình HTX, KTTT sản xuất gắn với chuỗi giá trị, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; Triển khai hiệu quả Luật Hợp tác xã 2023 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2024.

Dịp này, UBND tỉnh đã tặng Bằng khen cho 6 tập thể và 4 cá nhân có thành tích triển khai thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã giai đoạn 2021 – 2025.

Thanh Nga - Kim Ngân