Hàng nghìn người lao động khó khăn được hỗ trợ từ kết quả kiểm toán
400.000 người lao động bị ảnh hưởng bởi Covid-19, được hỗ trợ với số tiền 1.155 tỷ đồng nhờ kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước.
Tỷ lệ thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán đạt trên 90%
Chia sẻ về công tác thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán của KTNN, đại diện Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam cho biết, trong giai đoạn từ năm 2015-2022, KTNN đã triển khai 6 cuộc kiểm toán tại BHXH Việt Nam (trong đó có 3 cuộc kiểm toán Báo cáo tài chính và 3 cuộc kiểm toán chuyên đề). Trên cơ sở kết luận, kiến nghị KTNN tại các báo cáo kiểm toán, thông báo kết quả kiểm toán, về cơ bản, BHXH Việt Nam đã nghiêm túc, kịp thời chỉ đạo các đơn vị có liên quan thực hiện đầy đủ các kết luận, kiến nghị về xử lý tài chính của KTNN, với tỷ lệ thực hiện đạt trên 90%.
Điển hình như, cuộc kiểm toán Báo cáo tài chính, các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn và tài sản năm 2015 của BHXH Việt Nam, đến thời điểm hiện tại, ước tỷ lệ thực hiện kiến nghị về xử lý tài chính của BHXH Việt Nam đạt 98,87%. Đối với cuộc kiểm toán Báo cáo tài chính năm 2018 của BHXH Việt Nam, đến nay, tỷ lệ thực hiện kiến nghị về xử lý tài chính của BHXH Việt Nam ước đạt trên 99,5%.
Hay cuộc kiểm toán chuyên đề Việc huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 và các chính sách hỗ trợ được KTNN thực hiện trong năm 2022. Sau hơn 1 năm kể từ khi kết thúc cuộc kiểm toán, tỷ lệ thực hiện kiến nghị về xử lý tài chính của BHXH Việt Nam đạt 93,6%.
Bên cạnh những kết quả tích cực trên, trong quá trình thực hiện kiến nghị kiểm toán, vướng mắc, khó khăn lớn nhất hiện nay BHXH Việt Nam đang gặp phải là việc thu hồi về Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp đối với các trường hợp hưởng trợ cấp thất nghiệp chưa đúng quy định và thu hồi về Quỹ BHXH đối với các trường hợp hưởng BHXH một lần sai quy định. Mặc dù cơ quan BHXH các cấp đã triển khai nhiều biện pháp để thực hiện thu hồi các trường hợp hưởng chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp sai quy định theo các kiến nghị của KTNN, tuy nhiên, việc thu hồi gặp một số khó khăn, vướng mắc chủ yếu do nguyên nhân khách quan như: Người lao động không hợp tác làm việc hoặc không liên lạc được với người lao động hoặc đã thay đổi nơi làm việc, nơi cư trú; do đời sống còn khó khăn, đặc biệt sau dịch bệnh Covid-19 dẫn đến người lao động không có khả năng hoàn trả lại số tiền đã hưởng sai…
Góp phần nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện chính sách
Theo Vụ Kiểm toán nội bộ (BHXH Việt Nam), với vai trò là đơn vị được kiểm toán, BHXH Việt Nam đánh giá rất cao sự vào cuộc của KTNN trong việc góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng các quỹ bảo hiểm theo chức năng, nhiệm vụ của BHXH Việt Nam được Chính phủ quy định. Đồng thời, thông qua các kết luận, kiến nghị kiểm toán, KTNN đã góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện chính sách BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
Điển hình như, thông qua các phát hiện và kiến nghị kiểm toán của KTNN tại cuộc kiểm toán Báo cáo tài chính năm 2019, BHXH Việt Nam đã có những sửa đổi, bổ sung trong tổ chức thực hiện giải quyết chế độ BHXH một lần. Theo đó, đã bổ sung nội dung cam kết trong đơn đề nghị hưởng trợ cấp một lần để đảm bảo tính pháp lý và nâng cao trách nhiệm của người đề nghị hưởng trợ cấp một lần.
Đặc biệt, thông qua kiến nghị của KTNN đã góp phần tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong hỗ trợ người lao động bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19. Tại cuộc kiểm toán chuyên đề Việc huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 và các chính sách hỗ trợ, trên cơ sở các kiến nghị KTNN đưa ra, BHXH Việt Nam đã phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội báo cáo Chính phủ có hướng giải quyết đối với các trường hợp người lao động đủ điều kiện, đã nộp hồ sơ đầy đủ nhưng chưa được giải quyết hỗ trợ với số tiền là 1.155 tỷ đồng.
Trên cơ sở đó, Chính phủ đã có Tờ trình đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục chi trả hỗ trợ đối với người lao động thuộc đối tượng thụ hưởng đã nộp hồ sơ theo quy định nhưng chưa được chi trả. Ngày 11/8/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 24/2022/UBTVQH15 về việc tiếp tục chi trả đối với người lao động theo Nghị quyết số 03/2021/UBTVQH15.
“Kiến nghị của KTNN đã góp phần thúc đẩy việc tiếp tục chi trả gói hỗ trợ, kịp thời chia sẻ đối với người lao động trong bối cảnh đặc biệt khó khăn trong đại dịch Covid-19, thể hiện sự công bằng và được các tầng lớp xã hội đón nhận, đánh giá cao” - đại diện Vụ Kiểm toán nội bộ nhấn mạnh.
Trước đó, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội chủ trương trên, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, việc cho phép tiếp tục chi trả đối với 414.000 người lao động đáp ứng đủ điều kiện và nộp hồ sơ đúng hạn theo quy định không ảnh hưởng tới mục tiêu của Nghị quyết số 03/2021/UBTVQH15, nhằm tiếp tục hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19; đồng thời Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp vẫn đảm bảo cân đối, an toàn.
Để hỗ trợ toàn diện hơn cho hoạt động của ngành BHXH, bên cạnh việc tổ chức thực hiện các cuộc kiểm toán định kỳ theo quy định pháp luật, BHXH Việt Nam đề nghị KTNN trong thời gian tới cần tăng cường công tác phối hợp, hợp tác nhằm chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ BHXH Việt Nam trong công tác kế toán - kiểm toán, đặc biệt là công tác phát hiện các rủi ro trọng yếu để chủ động phòng ngừa và ngăn chặn kịp thời những bất cập trong công tác tổ chức thực hiện chính sách BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.