Quảng Trị giảm tỷ lệ hộ nghèo vượt mục tiêu đề ra hằng năm
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế -xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719) có ý nghĩa lớn trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội đối với tỉnh Quảng Trị.
Ưu tiên dành nhiều cơ chế, nguồn lực tập trung cho đồng bào DTTS
Quảng Trị là tỉnh nằm ở phía Bắc miền Trung, điểm khởi đầu trên con đường Xuyên Á nối Việt Nam với các nước trên tuyến Hành lang kinh tế Đông -Tây. Vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Quảng Trị có diện tích tự nhiên hơn 313,6 nghìn ha, chiếm 68% diện tích tự nhiên của tỉnh; dân số hơn 192,2 nghìn người, trong đó, DTTS gần 95 nghìn người, chiếm 13,3% dân số toàn tỉnh.
Những năm qua, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, tỉnh Quảng Trị ưu tiên dành nhiều cơ chế, nguồn lực tập trung cho đồng bào DTTS nên cơ sở hạ tầng các xã miền núi từng bước được đầu tư cải thiện, chính sách an sinh xã hội đảm bảo, chương trình giảm nghèo đạt được nhiều kết quả tích cực; đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện và nâng cao hơn trước.
Thực hiện Quyết định 1719/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, trong giai đoạn 1 (2021 - 2025) kế hoạch ngân sách Trung ương bố trí cho tỉnh Quảng Trị gần 1.479 tỉ đồng để thực hiện 6 dự án: Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; Quy hoạch, sắp xếp, bố trí ổn định dân cư những nơi cần thiết; Đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống vùng đồng bào DTTS và miền núi, các đơn vị sự nghiệp công lĩnh vực dân tộc; Phát triển giáo dục, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; Bảo tồn phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch; Truyền thông, tuyên truyền vận động trong vùng đồng bào DTTS, miền núi.
Ngay sau khi Quyết định số 39/2021/QĐ-TTg ngày 30/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh Quảng Trị cũng đã ban hành Kế hoạch chi tiết thực hiện Chương trình MTQG 1719 giai đoạn 2021-2025.
Công tác chỉ đạo, điều hành được kiện toàn theo hệ thống quản lý từ cấp tỉnh đến cấp xã (theo quy định của Nghị định số 27/2022/NĐ-CP). Nhiệm vụ tổ chức triển khai thực hiện và tham mưu hướng dẫn thực hiện 10 Dự án thành phần của Chương trình đã được giao cụ thể cho các sở, ngành và UBND huyện vùng đồng bào DTTS.
Công tác truyền thông, thông tin tuyên truyền được các cấp, các ngành quan tâm chú trọng, thường xuyên phổ biến, quán triệt sâu rộng về mục tiêu, nhiệm vụ của Chương trình. Nội dung tuyên truyền được thực hiện với nhiều hình thức phong phú, phù hợp với từng đối tượng. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng về Chương trình MTQG 1719; tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động trong xã hội, phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò chủ thể của người dân trong việc tham gia, thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ trong Chương trình MTQG 1719.
Những kết quả đáng khích lệ
Hiện nay, hầu hết các địa phương ở Quảng Trị đang triển khai các thủ tục giải ngân nguồn vốn đối với Dự án 1 được phân bổ trong kế hoạch năm 2022 và năm 2023. Rà soát, quy hoạch, chuyển đổi mục đích sử dụng đất để thực hiện Dự án 2 về Quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết; tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu như: đường giao thông, công trình nhà văn hóa thôn, công trình nước sinh hoạt tập trung, công trình điện sinh hoạt, công trình trường tiểu học triển khai việc hỗ trợ phát triển sản xuất.
Tỉnh cũng đã hỗ trợ xong 34 lớp đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho thanh niên người DTTS, tuyên truyền giảm thiểu tình trạng tảo hôn (Tiểu dự án 2 thuộc Dự án 9); thực hiện Dự án 10…
Ban Dân tộc tỉnh cũng đã tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát tại các xã, các đơn vị có liên quan để tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện Chương trình. Đến nay, giá trị giải ngân nguồn vốn thuộc Chương trình đạt tỷ lệ 30%, trong đó nguồn vốn đầu tư phát triển đạt tỷ lệ 41,75%, nguồn vốn sự nghiệp đạt tỷ lệ 15,4%.
Nổi bật là hộ nghèo DTTS, hộ nghèo dân tộc Kinh sinh sống tại xã, thôn bản đặc biệt khó khăn được giải quyết tình trạng thiết thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt theo điều kiện cụ thể của từng tiểu vùng (Dự án 01). Phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững gắn với bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân (Tiểu dự án 1 - Dự án 3).
Đi cùng với nội dung hỗ trợ trực tiếp cho hộ gia đình, cộng đồng vùng DTTS được đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất và đời sống (Dự án 4). Đồng bào DTTS được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hiện đại; thực hiện bình đẳng giới (Dự án 8); giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống (Tiểu dự án 2 -Dự án 9). Xây dựng các mô hình điển hình tiên tiến, phát huy vai trò của Người có uy tín, nâng cao khả năng tiếp cận và thụ hưởng hoạt động trợ giúp pháp lý, ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh trật tự vùng DTTS (Dự án 10).
Đặc biệt, đến nay tỷ lệ hộ nghèo ở 28 xã khu vực III (xã đặc biệt khó khăn) từ đầu năm 2022 đến đầu năm 2023 giảm 5,85%, vượt trên mục tiêu Chương trình đặt ra (hàng năm giảm 3-4%). Đây là dấu hiệu khởi sắc bước đầu sau một thời gian ngắn thực hiện mục tiêu tổng quát, mục tiêu cụ thể của Chương trình MTQG 1719.
Mặc dù thời gian thực hiện chính thức mới được 1 năm, nhưng với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, tinh thần quyết tâm cao của cộng đồng, Chương trình 1719 đã đạt được những kết quả ban đầu, có tác động rất tích cực đến đời sống kinh tế - xã hội của đồng bào các DTTS ở Quảng Trị, tạo tiền đề để Quảng Trị phát huy nguồn nội lực, tiềm năng vốn có để đạt được nhiều kết quả hơn nữa trong tiến trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi.